ေူမာက်ကိုရီးယားိံြင့်ူမန်မာ လ္တွိြႚဝြက်ဆက်ဆံရေး ဖော်ထုတ်ရေးသား
္ဘပီးခဲ့တဲ့ ဇြန်လ ၉ ရက်နေႛက အမေရိကန် ူပည်ထောင်စုမြာ ထုတ်တဲ့ Yale Global မဂ္ဂဇင်းမြာ ေူမာက်ကိုရီးယားက ူမန်မာ စစ်အစိုးရအတြက် ေူမအောက်လိုဏ်တြေ တူးပေးခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ အခဵက်ကို ဓာတ်ပုံ အထောက်အထားတေနြဲႛ ဆောင်းပၝးရြင် Mr. Bertil Lintner က ရေးသားထားပၝတယ်။
-
2009-06-15 -
-
-
Your browser doesn’t support HTML5 audio
ဒီဆောင်းပၝးမြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရနဲႛ ေူမာက်ကိုရီးယားအစိုးရတိုႛရဲ့ လ္တွိြႚဝြက်ဆက်ဆံရေးနဲႛ စစ်လက်နက်ပင်္စည်း အရောင်းအဝယ် ကိင်္စတေကြို အသေးစိတ် ဖော်ူပထားပၝတယ်။
ေူမာက်ကိုရီးယား နယူးကလီးယားူင်္ပံနာ ိံိုင်ငံတကာက အရေးထားလာတဲ့ အခဵိန်နဲႛ ကိုက်္ဘပီး ူမန်မာနဲႛ ေူမာက်ကိုရီးယား လ္တွိြႚဝြက်ဆက်ဆံရေး အသေးစိတ် လေ့လာထားတဲ့ ဆောင်းပၝးတပုဒ်ကို ူမန်မာ့အရေး ကဋ္ဋမ်းကဵင်သူတဦးူဖစ်တဲ့ ထိုင်းိံိုင်ငံအေူခစိုက် သတင်းစာဆရာ Bertil Lintner က Tunnels, Guns and Kimchi ခေၝင်းစဉ်နဲႛ မုကာခင်က ရေးသားခဲ့ပၝတယ်။
ဒီဆောင်းပၝးမြာ ၂၀၀၃ ခိုံြစ်ကနေ ၂၀၀၆ ခိုံြစ်အတြင်း ႟ိုက်ခဲ့တဲ့ ေူမာက်ကိုရီးယား ပညာရြင်တြေ ေူမအောက်လိုဏ်တြေ ပဵဉ်းမနား နေူပည်တော်မြာ ဆောက်လုပ်နေတဲ့ ဓာတ်ပုံတြေ အပၝအဝင် ေူမာက်ကိုရီးယားနဲႛ ူမန်မာလက်နက် အရောင်းအဝယ် ကိင်္စရပ်တေကြို အသေးစိတ် စုံစမ်းတင်ူပထားပၝတယ်။
ဒီအေုကာင်းတေနြဲႛ ဆက်စပ်္ဘပီး မင်္စတာလင့်တနာကို RFAက ဆက်သြယ် မေးူမန်းခဲ့ပၝတယ်။ ဒီလိုမေးူမန်းရာမြာ မင်္စတာ လင့်တနာက ေူမအောက်လိုဏ်အားလုံးဟာ စစ်အစိုးရရဲ့ ဗုံးခိုကဵင်း မဟာဗဵဟြာခဵည်းသက်သက် မဟုတ်ပၝဘူးလိုႛ ေူဖပၝတယ်။
စစ်အစိုးရက အစိုးရ႟ုံးစိုက်ရ္ဘာမိြႚကို ရန်ကုန်ကနေ နေူပည်တော်ကို ေူပာင်းတဲ့ အခၝ နေူပည်တော်တဝိုက် တောင်တေမြြာ ေူမအောက်လိုဏ်တြေ အမဵားအူပား ဖောက်တာ တြေႚရပၝတယ်။ အဲဒီက တခဵိြႚကတော့ စစ်ရေး၊ ိံိုင်ငံရေးနဲႛ မဆိုင်လပြဲ ရေအားလ္တွပ်စစ်လို စီမံကိန်းတေအြတြက် ဆောက်တာတေပြၝလိုႛ ေူဖသြားပၝတယ်။
ဒၝပေမဲ့ တခဵြိႛ ေူမအောက်လိုဏ်တေကြ ပို္ဘပီး သံသယရြိစရာ ကောင်းတာတြေ ရြိပၝတယ်။ ဒီလိုဏ်တေဟြာ အစိုးရ ႟ုံးအဖြဲႚတခဵိြႚကို ေူမအောက်မြာ ထားဖိုႛ ရည်႟ြယ်တာ တြေႚရပၝတယ်။ ူမန်မာစစ်အစိုးရ ရေဒီယို၊ ႟ုပ်ူမင်သုံကားနဲႛ ူပည်တြင်းသုံး အင်ထရာနက်တေမြြာပၝ ဒီလိုဏ်တေရြဲ့ နေရာတေကြို မုကာခဏ ဖော်ူပတတ်ပၝတယ်။ သူႛအဆက်အသြယ်တေအြရ ဒီလိုဏ်တေဟြာ ေူမအောက် အစည်းအဝေး ခန်းမတြေ ူဖစ်္ဘပီး ထိပ်တန်းခေၝင်းဆောင်တေကြို ူပည်ပလေေုကာင်းရန်က ူဖစ်ူဖစ်၊ ူပည်တြင်း မတည်္ဘငိမ်မရြန်ကူဖစ်ူဖစ် ကာကြယ်ဖိုႛ ရည်႟ြယ်တယ်လိုႛ ယူဆုကပၝတယ်လိုႛ မင်္စတာလင့်တနာက ေူပာပၝတယ်။
ဒီေူမအောက်လိုဏ်တူးတဲ့ မဟာဗဵဟြာကိင်္စတေကြို ူမန်မာအစိုးရရဲ့ အဓိက မဟာမိတ်တြေူဖစ်တဲ့ တ႟ုတ်နဲႛ ႟ုရြိံိုင်ငံတေကြ အကူအညီမယူပဲ ဘာူဖစ်လိုႛ ေူမာက်ကိုရီးယားိံိုင်ငံက ယူရသလဲ၊ ူမန်မာ့အရေး လေ့လာသူတဦးအနေနဲႛ ဘာ့လိုႛ ူမန်မာစစ်အစိုးရက ေူမာက်ကိုရီးယားကို ဦးစားပေးဆက်ဆံရသလဲ လေ့လာမိသလောက် ေူပာူပပၝလိုႛ RFAက မေးူမန်းတဲ့ အခၝမြာ မင်္စတာဘာတေးလ် လင့်တနာက ခုလို ေူဖဆိုခဲ့ပၝတယ်။
ဒီအခဵက်ကတော့ ေူပာဖိုႛခက်ပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ သေခဵာတာကတော့ လိုဏ်ဂူနဲႛ ေူမအောက် အဆောကအ်ဦ ဆိုင်ရာတြေ မြာ ကူညီဖိုႛ ေူမာက်ကိုရီးယားက ေူမအောက် လိုဏ်ဖောက်လုပ်ရေး ကဋ္ဋမ်းကဵင်သူ ပညာရြင်တေဟြာ ၂၀၀၆ ခိုံြစ် ဇြန်လမြာ နေူပည်တော်ကို ရောက်လာတယ်ဆိုတဲ့ အခဵက်ပၝ။ ဒီနေရာမြာ ထောက်ူပခဵင်တာက ေူမာက်ရီးယားတေဟြာ ေူမအောက်လိုဏ်ဖောက်တဲ့နေရာမြာ အထူး ကဋ္ဋမ်းကဵင်သူတြေ ူဖစ်ပၝတယ်။ သူတိုႛနည်းပညာက အတော်လည်း အဆင့်ူမင့်္ဘပီး သူတိုႛိံိုင်ငံမြာလည်း ေူမအောက် လိုဏ်တြေ အမဵားဋ္ဌကီး ဆောက်ထားသူတြေ ူဖစ်ပၝတယ်။ ဒၝေ့ုကာင့် ဒီကိင်္စတေမြြာ ူမန်မာစစ် ခေၝင်းဆောင်တေကြ ေူမာက်ကိုရီးယားကို အားထားတဲ့ သဘောရြိံိုင်ပၝတယ်။
မင်္စတာလင့်တနာက ဆက်္ဘပီး ေူပာရာမြာ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ ၁၀ ိံြစ်တာကာလအတြင်း ူမန်မာစစ်အစိုးရနဲႛ ေူမာက်ကိုရီးယားတိုႛရဲ့ ဆက်ဆံရေးဟာ တစတစ တိုးတက်လာခဲ့တယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ ဒီအထဲမြာ စစ်လက်နက် အရောင်းအဝယ်ကိင်္စတေလြည်း ပၝဝင်တယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။
ေူမာက်ကိုရီးယားတေကြ ူမန်မာစစ်တပ်အတြက် ဥပမာ လက်နက်ဋ္ဌကီးတေနြဲႛ အေူမာက်တြေ ရောင်းတာတြေ၊ ပခုံးထမ်း ဒုံးကဵည်တြေ၊ လက်နက်ငယ်တေကြို ပံ့ပိုးတာတြေ လုပ်ခဲ့ပၝတယ်။ ဒၝ့အူပင်လည်း တူခားဆက်ဆံရေး တေရြြိပၝတယ်။ အမဵိြးအမည်မသိတဲ့ ေူမာက်ကိုရီးယားက သဘေဿာတြေ ူမန်မာူပည်ကို ရောက်လာတာ တေရြြိခဲ့သလို ေူမာက်ကိုရီးယားအစိုးရ သတင်းအေဂဵင်စီ အင်တာနက်မြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရ အရာရြိဋ္ဌကီးတြေ ေူမာက်ကိုရီးယားကို ခဵစ်ုကည်ရေး အလည်ပတ်လာတဲ့ သတင်းတြေ မုကာခဏ ဖော်ူပတာတြေ ရြိပၝတယ်။
ဒီခဵစ်ုကည်ရေးခရီးတေကြ အေုကာင်းမရြိပဲ ူမန်မာူပည်ကိုလာတယ်ဆိုရင် ခဵစ်ုကည်ရေး သက်သက်တော့ မဟုတ်ပၝဘူး၊ နောက်ကြယ်က လုပ်ငန်းတြေ ရြိပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ဘယ်လို ကိင်္စတြေ လုပ်ငန်းတေဆြိုတဲ့ သဘောသဘာဝကတော့ နားလည်ရခက်တဲ့ ကိင်္စတြေ ူဖစ်ပၝတယ်လိုႛ မင်္စတာ လင့်တနာက ေူပာသြားတာပၝ။
္ဘပီးခဲ့တဲ့ အပတ်က အမေရိကန်အထက်လြတ်တော် ုကားနာပြဲတခုမြာ ူမန်မာနဲႛ ေူမာက်ကိုရီးယားဆက်ဆံရေးနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ မေးခြန်းထုတ်တာတြေ ရြိပၝတယ်။ သဘေဿာတေကြိင်္စ၊ ူမန်မာိံိုင်ငံက နယူကလီယားကိင်္စတေမြြာ ေူမာက်ကိုရီးယား ပၝဝင်ပတ်သက်မြ ရြိမရြိကိင်္စတေပြၝ။ ူမန်မာ့အရေး ိံြစ်ပေၝင်းမဵားစြာ လေ့လာ ရေးသားနေသူတဦး အနေနဲႛ ေူမာက်ကိုရီးယား ူမန်မာဆက်ဆံရေးနဲႛပတ်သက်လိုႛ ဘယ်လို သုံးသပ်မိပၝသလဲဆိုတဲ့ မေးခြန်းကို မင်္စတာ လင့်တနာက ခုလို ေူဖပၝတယ်။
ဒီအခဵက်က ဘောင်ဝင်တဲ့ မေးခြန်းတခု ူဖစ်ပၝတယ်။ ူမန်မာိံိုင်ငံကို ေူမာက်ကိုရီးယားသဘေဿာတြေ လာတယ်ဆိုတဲ့ အခဵက်က အဋ္ဌကီးစား စက်မပြင်္စည်းတြေ လာပိုႛတယ်ဆိုတာ ေူပာလိုႛရိံိုင်ပၝတယ်။ ူမန်မာ နယူးကလီယား ဖော်ထုတ်ရေးကိင်္စမြာ ေူမာက်ကိုရီးယား ပတ်သက်မလားဆိုတာကတော့ ယူဆခဵက်တရပ်ပၝ။ ဒၝပေမဲ့ အမဵားဋ္ဌကီး ူဖစိံိုင်ပၝတယ်။ ဘာလိုႛလဲဆိုတော့ ႟ုရြားက ူမန်မာိံိုင်ငံကို နယူးကလီယား နည်းပညာ လြဲပေးဖိုႛ တြန်ႛဆုတ်နေတဲ့ သဘောမြာ ရြိလိုႛပၝ။ တ႟ုတ်ကလည်း ႟ုရြားလိုပဲ တြန်ႛဆုတ်နေပၝတယ်။ ေူမာက်ကိုရီးယား ူမန်မာဆက်ဆံရေးဟာ တူခားက္ပတေမြြာလည်း အမဵားဋ္ဌကီးရြိပၝသေးတယ်၊
အဲဒၝတေကြတော့ ူမန်မာ့အရေးလေ့လာသူ ထိုင်းအေူခစိုက် သတင်းစာဆရာ မင်္စတာ ဘာတေးလ်လင့်တနာ ေူဖုကားသြားတာတေပြၝ။
ဒီအေုကာင်းတေနြဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး ထိုင်းိံိုင်ငံအေူခစိုက် ဆောင်းပၝးရြင် Mr. Bertil Lintner ကို RFA မြ ကိုကေဵာ်မင်းထြန်းက ဆက်သြယ် မေးူမန်းထားပၝတယ်။
ေူမာက်ကိုရီးယား-ူမန်မာ လ္တွိြႚဝြက်ဆက်ဆံရေး။ |
|
အသံဖိုင်ယူရန် |