မုန်တိုင်း ဒုက္ခသည်တေအြတြက် ထိုင်းဘုရင် ပင်္စည်းပိုႛ၊ ူပင်သစ် သမတကတော့ စစ်အစိုးရကို ူပစ်တင်ရြံႚခဵ

ထိုင်းဘုရင်မင်းူမတ်၊ ဘူမီဘောလ် ကလည်း ူမန်မာိံိုင်ငံက လေမုန်တိုင်း ဒုက္ခသည်တေထြံ ရိက္ခာ၊ ပလတ်စတစ် အခင်းနဲႛ အမိုးအကာတေပြၝဝင်တဲ့ ကယ်ဆယ်ရေး အိတ်ပေၝင်း ၂၀၀၀ ကို ပေးပိုႛဖိုႛ စီစဉ် ထားတဲ့အေုကာင်း ထိုင်း သတင်းစာတေမြြာ ဖေၞူပထားပၝတယ်။

ဧရာဝတီတိုင်း၊ ဘိုကလေး္ဘမိြႛနယ်တြင် နာဂစ် ဆိုင်ကလုံး မုန်တိုင်းဒဏ်ေုကာင့် ပဵက်စီးခဲ့ပုံကိုတြေႛူမင်ရပုံူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP) AFP

အမေရိကန် ဒေၞလာ ၃ သောင်းခဲနြီးပၝး တန်ဘိုးရြိတဲ့ အဲဒီ ပင်္စည်းတေကြို ထိုင်းဘုရင်ရဲႚ Rajaprajanugroh foundation က ဦးစီး္ဘပီး လြဒြၝန်းမြာ ူဖစ်ပၝတယ်။

ဒီပင်္စည်းတေကြို အဖြဲႚရဲႚ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ်နဲႚ လေတပ်အဋ္ဌကီးအကဲ ဗိုလ်ခဵြပ်ဋ္ဌကီး Chalit တိုႛ ကိုယ်တိုင် ူမန်မာိံိုင်ငံဖက်ကို လေယာဉ်နဲႛမောင်းိံြင် သယ်ဆောင်သြားမြာူဖစ်ပၝတယ်။ အစောပိုင်းတုန်းကလည်း ထိုင်း၊ ဘုရင့်သမီးတော် သီရိဒုံကလည်း အလေးခဵိန် တန်၂၀ ရြိတဲ့ အစားအစာ၊ ပလတ်စတစ်အခင်း၊ မီးစက်နဲႛ ရေသန်ႛဆေးူပားတြေ လြဒြၝန်းခဲ့ပၝတယ်။

ကူငြေ ဒေၞလာ သန်း ၂၀ ပေးမယ်လိုႛ ေုကညာထားတဲ့ ူပင်သစ်သမတ Sarkozy ကတော့ ိံိုင်ငံတကာ ကူညီထောက်ပံ့မြတေအြပေၞ ကန်ႛသတ်မြတြေ လုပ်နေတဲ့အတြက် ူမန်မာ စစ်အစိုးရကို ူပစ်တင်ရြံႚခဵလိုက်ပၝတယ်။

ပဲရစ်္ဘမိြႚမြာကဵင်းပခဲ့တဲ့ ကဋ္ဋန်စနစ်ကို တိုက်ဖဵက်ခဲ့တာနဲႛ ပတ်သက်တဲ့ ဂုဏ်ူပပြဲြိံြစ်ပတ်လည် အခမ်းအနားမြာ ူပင်သစ် သမတဋ္ဌကီးက ဒီနေႛခေတ် ၂၁ ရာစုမြာတောင် သဘာဝ ဘေးအ္ဇိံရာယ်ေုကာင့် ဒုက္ခရောက်နေသူတေကြို ိံိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းက လြတ်လြတ်လပ်လပ် ကူညီကယ်ဆယ်ခြင့် မရအောင် ပိတ်ပင်ထားတဲ့ အစိုးရရြိနေတုန်းပဲလိုႛ ေူပာဆိုခဲ့ပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံအတြက် ကူညီထောက်ပံ့ရေး ပင်္စည်းတြေ တင်ဆောင်ထားတဲ့ ူပင်သစ်သဘေဿာ တစီးဟာ အ္ဋိံိယိံိုင်ငံပိုင် ရေပိုင်နက်ထဲမြာ အဆင်သင့် ရောက်ရြိနေတယ်လိုႛ ူပင်သစ် အစိုးရက သောုကာနေႛက ေုကညာခဲ့ပၝတယ်။ ဒၝပေမယ်လိုႛ ဒုက္ခသည်တေဆြီကို တိုက်ရိုက်ပေးပိုႛခြင့် ရ/မရ ဆိုတာ အခုခဵိန်ထိ မသိရသေးပၝဘူး။

ဒီအတောအတြင်း ေူမာင်းူမ္ဘမိြႚမြာ လေဘေးဒုက္ခသည် တသောင်းလောက် ရောက်ရြိန္ဘေပီးတော့၊ စားနပ်ရိက္ခာနဲႛ နေစရာမရြိတဲ့အတြက် နောက်ထပ် ဆက်လက် တိုးပြားနေပၝတယ်လိုႛ ကယ်ဆယ်ရေး လူမြဝန်ထမ်းတဦးက ေူပာပၝတယ်။

ဒုက္ခသည် အမဵားစုဟာ စာသင်ကေဵာင်း ၁၅ ကေဵာင်းနဲႛ ဘုန်းဋ္ဌကီးကေဵာင်းတေမြြာ မြီခိုနေရတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ အဲဒီဒုက္ခသည်တေကြို စစ်အစိုးရက ကူညီထောက်ပံ့မြ တစုံတရာ မပေးဘူးလိုႛသိရ္ဘပီး၊ ္ဘမိြႚခံတေအြနေနဲႛလည်း စီစဉ်ဆောင်ရြက်ပေးဖိုႛ အခက်အခဲတြေ အမဵားဋ္ဌကီး ုကံြနေရတယ်လိုႛ စာသင်ကေဵာင်း တကေဵာင်းမြာ လူပေၝင်း ၉ ရာ လောက် အတြက် ကူညီဆောင်ရြက်နေတဲ့ အမဵိြးသမီးတဦးကေူပာပၝတယ်။ လူ ၃ ရာ အတြက်ပဲ ထမင်းထုတ်တေရြြိတဲ့အတြက် လူပေၝင်း ၉ ရာ ကတော့အရမ်းမဵားလြန်းနေပၝတယ်။ ဒၝေုကာင့် ကလေးငယ်တြေ၊ အမဵိြးသမီးတေကြို ဦးစားပေး ဝေငရြပၝတယ်။ အဆောင် တခုမြာ လူပေၝင်း ၇ ရာ လောက်စီ အနဲဆုံးရြိတယ်လိုႛ အဲဒီ အမည်မဖေၞလိုတဲ့ အမဵိြးသမီးက ဆိုပၝတယ်။

ဆရာမ ၃ ဦးကတော့ ကေဵာင်းအပေၝက်ဝမြာ ရပ်္ဘပီး လမ်းသြားလမ်းလာတေကြို လြဒြၝန်းုကဖိုႛ မေတ္ဇာရပ်ခံနေပၝတယ်။ ဒၝပေမယ့် သူတိုႛလက်ခံရရြိတဲ့ ဆန်ပမာဟာ အလြန် နဲလြန်းတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

စီးပြားရေးသမား တဦးကတော့ ကဵနော်တိုႛ ဒီလူတေကြို နောက်ထပ်ရက်ပေၝင်း ဘယ်လောက်ုကာအောင် ကေဋ္ဋးမြေး စောင့်ရြောကိံိုင်မြာလဲလိုႛ မေးခြန်းထုတ်လိုက်္ဘပီး၊ အခုတော့ ူပည်သူအခဵင်းခဵင်းပဲ ကူညီ ထောက်ပံ့နေတယ်လိုႛ သူကဆိုပၝတယ်။ လုယက်မြာ ေုကာက်ုကတဲ့အတြက် စေဵးဆိုင်တေဆြိုရင် အစောဋ္ဌကီး ပိတ်ုကတယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်။

ဒုက္ခသည်တေဟြာ နေႛခင်းဘက်ဆိုရင် အကူအညီလာပေးမယ့် သူတေကြိုပဲ မ္တေွာ်နေုကရ္ဘပီး၊ ညဖက်ဆိုရင် ူခင်ထောင်မရြိ၊ မီးမရြိနဲႛ တန်းစီအိပ်ုကရပၝတယ်။ ဒီကာလဟာ ဘယ်လောက် ုကာမလဲဆိုတာ ဘယ်သူမမြေူပာိံိုင်ပၝဘူးလိုႛ ဆိုပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org