ူမန်မာ့ ကေဵာက်မဵက် အမေရိကန်ကို တင်သြင်းခြင့်ပိတ်ရေး ကြန်ဂရက်ုကားနာ

ူမန်မာ့ ကေဵာက်မဵက်ရတနာ လေလံပြဲတခုတြင် ကေဵာက်စိမ်းအ႟ိုင်းတုံးမဵား၏ အရည်အသြေးကို အကဲူဖတ်နေသော ိံိုင်ငူံခား ရတနာကုန်သည်တဦး ူဖစ်ပၝသည်။ ူမန်မာစစ်အစိုးရသည် ယခိုံြစ်တြင် ကေဵာက်မဵက်ရတနာ ရောင်းခဵမမြြ ဒေၞလာ သန်း ၃၀၀ကေဵာ်ရရြိခဲ့္ဘပီး ူဖစ်သည်။ (Photo: AFP)

္ဘပီးခဲ့တဲ့ ုကာသာပတေးနေႛက ကြန်ကရက်လြတ်တော်မြာ ူပလြုပ်တဲ့ ူမန်မာ့အရေး ုကားနာပဲမြြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရကို ပိတ်ဆိုႛအရေးယူဖိုႛ နောက်ထပ် ဥပဒေသစ်နဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး တင်ူပခဲ့ပၝတယ်။ ဒီဥပဒေအရဆိုရင် ူမန်မာိံိုင်ငံက ကေဵာက်မဵက် ရတနာတေကြို အမေရိကနိံိုင်ငံကို တင်သြင်းခြင့် ပိတ်ပင်မြာ ူဖစ်ပၝတယ်။

္ဘပီးခဲ့တဲ့ ုကာသာပတေးနေႛက အမေရိကန် ကြန်ကရက်လြတ်တော် လူႛအခြင့်အရေး ကော်မတီုကားနာပဲမြြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရကို နောက်ထပ် ပိတ်ဆိုႛ အရေးယူရေး ဥပဒေ တရပ်ကို ူပဌာန်းဖိုႚတင်ူပခဲ့ပၝတယ်။

ဒီဥပဒေကို Block Burma JADE လိုႚ ခေၝင်းစဉ်တပ်ထားပၝတယ်။ ဒီဥပဒေသစ် ူပဌာန်းရင် ူမန်မာိံိုင်ငံ ကေဵာက်မဵက် ရတနာတေကြို အမေရိကန်ကို တင်သြင်းခြင့်ူပမြြာ မဟုတ်တော့တဲ့အတြက် စစ်အစိုးရ ခေၝင်းဆောင်တေနြဲႚ သူတိုႚရဲႚ အပေၝင်း အပၝတေကြို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်မြာ ူဖစ်တယ်လိုႚ ကဋ္ဋမ်းကဵင်သူ ပညာရြင်တေကြ တင်ူပပၝတယ်။

ဒီဥပဒေသစ်ကို ဒီမိုကရက်တစ် လြတ်တော်မတ် တဦးူဖစ်တဲ့ ကာလီဖိုးနီးယား ူပည်နယ် ကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာတြမ်လန်းတိုႛစ်က ္ဘပီးခဲ့တဲ့အောက်တိုဘာလက တင်သြင်းခဲ့တာပၝ။

ကေဵာက်မဵက်ရတနာတေကြို တင်သြင်းခြင့် ပိတ်ပင်ဖိုႛကိင်္စနဲႚ ပတ်သက်္ဘပီး ကဋ္ဋမ်းကဵင်သူ တဦးူဖစ်တဲ့ Mr. Brian Leber ရြင်းလင်း ထြက်ဆိုခဲ့ပၝတယ်။ သူဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံက ကေဵာက်မဵက်ရတနာတြေ တင်သြင်းရောင်းဝယ်တဲ့ ကိင်္စနဲႚ ပတ်သက်လိုႚ ကဋ္ဋမ်းကဵင်သူ ူဖစ်ပၝတယ်။ သူတင်ူပခဲ့တာကတော့ ကမ္တာပေၞက ပတ္ဇူမား ၉၀ ရာိံြန်းဟာ ူမန်မာူပည်က လာတာူဖစ်္ဘပီး၊ ကေဵာက်စိမ်းဟာ ၉၈ ရာိံြန်း ရြိပၝတယ်လိုႛဆိုပၝတယ်။ ဒီကေဵာက်မဵက် ရတာနာတြေ ရောင်းခဵခြင့်ကို ပိတ်ပင်ရင် စစ်ဗိုလ်ခဵြပ်တေကြို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်မြာ ူဖစ်တယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ ဘာေုကာင့်လည်းဆိုတော့ ူမန်မာူပည်က ကေဵာက်မဵက်ရတနာ တူးဖေၞရေး လုပ်ငန်းတေကြို စစ်တပ်က အဓိက လက်ဝၝးဋ္ဌကီးအုပ်ထားတာေုကာင့်လိုႚ သူကတင်ူပပၝတယ်။

ဒီအဆိုကိုတင်ူပတဲ့ Mr. Brian Leber ဟာ Leber ကေဵာက်မဵက်ရတနာ ကုမဍ္ဎဏီရဲႚ ဥက္ကဌ ူဖစ်္ဘပီး၊ ူမန်မာူပည်ကူညီရေး ကေဵာက်မဵက်ရတာနာ ကုန်သည်မဵားအဖဲြႚကို စတင်တည်ထောင် ခဲ့သူလည်း ူဖစ်ပၝတယ်။

သူကဆက်လက်တင်ူပရာမြာ အခုလို ကေဵာက်မဵက်ရတနာ ပိတ်ဆိုႚအရေးယူဖိုႚကို သဘောမတူ ိံိုင်သူတေကြတော့ ူမန်မာူပည်က ကေဵာက်မဵက်တေကြို ရောင်းဝယ်္ဘပီး စီးပြားူဖစ်နေတဲ့ ကေဵာက်မဵက် ကုန်သည်တေပြဲူဖစ်ပၝလိမ့်မယ်။ သူတိုႚဟာ ူမန်မာစစ်အစိုးရနဲႚ တိုက်ရိုက်ဆက်ဆ္ဘံပီး အကဵိြးအူမတ် ရနေသူတေပြဲူဖစ်ပၝတယ်။ အူခားသာမန် ကေဵာက်မဵက် ကုန်သည်တေအြနေနဲြ အဆက်အသြယ်မရြိပဲ ကေဵာက်တြင်းတေကြို သြားရောက်လုပ်ကိုင်ခြင့် မရိံိုင်ပၝဘူး၊ စစ်အစိုးရအတြင်း အဆက်အသြယ်ရြိမသြာ ရိံိုင်တာူဖစ်ေုကာင်း သူက ေူပာဆိုခဲ့ပၝတယ်။

ဒၝ့အူပင် ဒီုကားနာပဲမြြာ တက်ရောက်ထြက်ဆိုခဲ့တဲ့ ူပည်ထောင်စုူမန်မာိံိုင်ငံ အမဵိြးသားကောင်စီ အထြေထြေ အတြင်းရေးမြြး ဦးမောင်မောင်ကလည်း ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ ကေဵာက်မဵက်လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်လိုရင် ူမန်မာ့ဦးပိုင်လီမီတက်မြာ ကေဵာက်လုပ်ကြက်တေကြို ဝယ်ယူရပၝတယ်။ ဒီူမန်မာ့ဦးပိုင် လီမီတက်ဟာ စစ်အစိုးရက ထူထောင်ထားတာ ူဖစ်တဲ့အတြက် ဒီကေဵာက်မဵက် တူးဖေၞရေး လုပ်ငန်းဟာ ၁၀၀ ရာိံြန်း စစ်အစိုးရပိုင် ူဖစ်ပၝတယ်။ ဒၝေုကာင့်ကေဵာက်မဵက်ရတနာ တင်သြင်းခြင့်ပိတ်ပင်ရင် စစ်အစိုးရရဲႚ ဝင်ငေကြို အဓိက ထိခိုက်စေမြာ ူဖစ်တယ်လိုႚ အမေရိကန် လြတ်တော်မြာတင်ူပခဲ့ပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org