စစ်မြန်တဲ့ ိံိုင်ငံရေးဆြေးေိံြးပြဲ စတင်ဘိုႚ ကုလသမဂ္ဂ လုံူခံြရေးကောင်စီ ိံြစ်ဆတိုးဋ္ဌကိြးပမ်းသင့်

• 
  2007-11-11

ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ စစ်မြန်တဲ့ ိံိုင်ငံရေးဆြေးေိံြးပြဲစတင်ဘိုႚနဲႚ လူႚအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်မြတြေ အဆုံးသတ်ဘိုႚ ူမန်မာစစ်အစိုးရကို စေ့ဆော်တဲ့နေရာမြာ ကုလသမဂ္ဂ လုံူခံြရေးကောင်စီ အနေနဲႚ ိံြစ်ဆတိုးဋ္ဌကိြးပမ်းသင့်တယ်လိုႚ နယူးယောက် အေူခစိုက် Human Rights Watch လူႚအခြင့်အရေး စောင့်ုကည့်ရေး အဖြဲႚဋ္ဌကီးက ိံိုဝင်ဘာ ၉ရက်မြာ ေူပာလိုက်ပၝတယ်။

ူမန်မာ စစ်ခေၝင်းဆောင်တေဟြာ ူမန်မာိံိုင်ငံကို လာရောက်ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာဂမ်ဘာရီရဲႚ လုပ်ဆောင်ခဵက်နဲႚ ပတ်သက်္ဘပီး ဝေ့လည်ေုကာင်ပတ် လုပ်ခဲ့တဲ့အတြက် ကုလသမဂ္ဂ လုံူခံြရေးကောင်စီ အနေနဲႚ ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ လူႚအခြင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ ပေၞလို ဆာဂဵီယို ပင်ညဲရိုးရဲႚ ူမန်မာိံိုင်ငံခရီးကို ပို္ဘပီးပံ့ပိုးပေးဘိုႛ အရေးတဋ္ဌကီးလိုအပ်လာန္ဘေပီလိုႚ လူႚအခြင့်အရေး စောင့်ုကည့်ရေး အဖြဲႚဋ္ဌကီးက ဆိုပၝတယ်။

အာဏာရ ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ ိံိုင်ငံရေး အကဵဉ်းသမားတေနြဲႛ ဆ္ဋိံူပပြဲမြာပၝဝင်လိုႚ ဖမ်းဆီးထားသူတေကြို ခုထိ လြတ်မပေးသေးတာ၊ စစ်တပ်အုပ်ခဵြပ်ရေး အဆုံးမသတ်သေးတာ၊ ဒၝမမြဟုတ် ိံိုင်ငံရေး အတိုက်အခံနဲႚ အလေးအနက်ထား မဆြေးေိံြးတာတေကြိုလည်း လူႚအခြင့်အရေး စောင့်ုကည်ႛရေး အဖြဲႚဋ္ဌကီးက ထောက်ူပပၝတယ်။

ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ မင်္စတာဂမ်ဘာရီနဲႚ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို ဓာတ်ပုံအတူတြဲ ရိုက်ခြင့်ပေးတာမဵိြး လူထုကို ထုတ်ူပပေမယ့် အမဵိြးသားရင်ုကားစေ့ရေး ဒၝမမြဟုတ် လူႚအခြင့်အရေး ကာကြယ်ရေးအတြက် အဓိပဍ္ဎာယ်ရြိတာ တခုခုလုပ်တာမရြိဘူးလိုႛ လူႚအခြင့်အရေး စောင့်ုကည့်ရေး အဖြဲႚဋ္ဌကီးရဲႚ အာရြရေးရာ ညြန်ုကားရေးမြြး မင်္စတာ ဘရက် အာဒမ်က ေူပာပၝတယ်။ ဒၝဟာ ကမ္တာ့အာရုံ တူခားဖက် ေူပာင်းသြားလိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ မ္တေွာ်လင့်ခဵက်နဲႚ စစ်အစိုးရဟာ အခဵိန်ဆြဲနေတာ သက်သက်ပဲ ဆိုတာ သိသာထင်ရြားလတြယ်။ ဒၝကို ကုလသမဂ္ဂက လက်ခံဖိုႚ မလိုဘူးလိုႚ သူကေူပာပၝတယ်။

မင်္စတာဂမ်ဘာရီရဲႚ ူမန်မာိံိုင်ငံခရီးစဉ်ဟာ ုကာသပတေးနေႚက ္ဘပီးဆုံးသြား္ဘပီး ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးဋ္ဌကီး သန်းရေနြဲႚတော့ မတြေႚခဲ့ရပၝဘူး။ လူႚအခြင့်အရေး စောင့်ုကည့်ရေးအဖြဲႚ သတင်းရပ်ကြက် အဆိုအရ ရာနဲႚခဵီတဲ့ ိံိုင်ငံရေး အကဵဉ်းသမားတေရြဲႚ ကုံကမ္ထာ ဒၝမမြဟုတ် ိံိုင်ငံရေး တြေႚဆုံဆြေးေိံြးပြဲ အသေးစိတ်အစီအစဉ်နဲႚ ပတ်သက်လိုႚ မင်္စတာဂမ်ဘာရီဟာ သတင်း အခဵက်အလက်သစ် မရရြိခဲ့ဘူးလိုႚ သိရပၝတယ်။

ိံိုင်ငံရေးအရ အလေးအနက်ထား္ဘပီးလုပ်တဲ့ တြေႚဆုံဆြေးေိံြးပြဲ စတင်လုပ်ဘိုႚ ကုသမဂ္ဂရဲႚ ဋ္ဌကိြးပမ်းခဵက်တေကြို ူမန်မာစစ်အစိုးရက ပမာမခန်ႚလုပ်ူပတယ်လိုႚ လူႚအခြင့်အရေး စောင့်ုကည့်ရေး အဖြဲႚဋ္ဌကီးက ေူပာပၝတယ်။ မင်္စတာဂမ်ဘာရီ ူမန်မာိံိုင်ငံကို ရောက်မလာခင် တရက်အလို ိံိုဝင်ဘာ ၂ရက်မြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ သူႚစီးပြားရေး မူဝၝဒတေကြို ဝေဖန်တဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ လုပ်ငန်းညြိံြိင်းရေးမြြး မင်္စတာ ခဵားလ် ပက်ထရီကို ူမန်မာိံိုင်ငံက ိံြင်ထုတ်ခဲ့ပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံရောက်ရြိခဵိန်မြာ မင်္စတာဂမ်ဘာရီဟာ နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ်ကဵခံနေရတဲ့ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႚ တြေႚဆုံခဲ့္ဘပီး အမဵိြးသား ဒီမိုကရေစီ အဖြဲႚခဵြပ် အဖြဲႚဝင်လေးဦးနဲႚ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်တိုႚ ရြားရြားပၝးပၝး တြေႚဆံိုံိုင်အောင် စီစဉ်ခဲ့ပၝတယ်။ ဒၝပေမယ့် ဒီတြေႚဆုံပြဲကို ူမန်မာထောက်လြမ်းရေးက အသံဖမ်းစက် တပ်ထားိံိုင်ဖြယ်ရြိတဲ့ အစိုးရထိန်းခဵြပ်တဲ့ ဧည့်ဂေဟာမြာ လုပ်ခဲ့တာမိုႚ ပြင့်ပြင့်လင်းလင်း ဆြေးေိံြးဘိုႚ အကန်ႚအသတ်ရြိပၝတယ်။

ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ရဲႚ စာကို မင်္စတာဂမ်ဘာရီက လူသိရြင်ုကား ထုတ်ူပန်တာကိုတော့ လူႚအခြင့်အရေး စောင့်ုကည်ႛရေး အဖြဲႚဋ္ဌကီးက ခဵီးကဵြးပၝတယ်။

ိံိုဝင်ဘာ ၁၁ရက်မြာ ူမန်မာိံိုင်ငံရောက်ရြိလာတဲ့ မင်္စတာ ပင်ညဲရိုးရဲႚ ခရီးကို ိံိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းက အထူးသူဖင့် တရုတ်၊ အ္ဋိံိယနဲႚ ရုရြားိံိုင်ငံတိုႚက ိံိုင်ငံရေးအရ အူပည့်အဝ ထောက်ခံဘိုႚလည်း လူႚအခြင့်အရေး စောင့်ုကည့်ရေး အဖြဲႚဋ္ဌကီးက တိုက်တြန်းလိုက်ပၝတယ်။