လူႛအခြင့်အရေးကိုယ်စားလြယ် ကင်တားနား ူမန်မာိံိုင်ငံရောက်ရြိ

ကုလသမဂ္ဂရဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ လူႛအခြင့်အရေးအထူးကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာကင်တားနားဟာ ဒီကနေႛ ူမန်မာိံိုင်ငံကို ရောက်ရြိလာခဲ့ပၝတယ်။ မင်္စတာကင်တားနားရဲႛ ူမန်မာူပည်ခရီးနဲႛပတ်သက်္ဘပီး အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီအဖြဲႛခဵြပ်ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် ဦးဉာဏ်ဝင်းကို အာအက်ဖ်အေက ဆက်သြယ်မေးူမန်းခဲ့ပၝတယ်၊

ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဘန်ကီမွန်း (ယာ) က မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် မစ္စတာ တောမတ်စ် အိုဂျီးယား ကင်တားနား (ဝဲ) အား တာဝန်ပေးအပ်ထားပါသည်။ (UN Photo/ Eskinder Debebe) UN Photo/Eskinder Debebe

“လူႛအခြင့်အရေးဆိုင်ရာကိင်္စတေကြ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ အူမဲတမ်းူဖစ်နေတာ။ ဒၝေုကာင့် ဒီလိုလာတဲ့ခရီးစဉ်ကိုတော့ ဋ္ဌကိဆြိုတယ်။ လူႛအခြင့်အရေးဆိုင်ရာခဵြိးဖောက်မြတေကြ အထူးသူဖင့် အခု တရားစီရင်ရေးကိင်္စတြေ၊ ဒီဥင်္စာတေကြတော့ မရြိသင့်ဘူးပေၝ့ဗဵာ။ တရားဥပဒေစိုးမိုးမရြြိမသြာလ္တွင် လူႛအခြင့်အရေးရြိမြာပေၝ့”

မင်္စတာကင်တားနားဟာ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ိံြစ်ဦးပိုင်းက ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ လူႛအခြင့်အရေးအထူးကိုယ်စားလြယ် အူဖစ် စတင်ထမ်းဆောင်ခဲ့တာပၝ။ အဲဒီအခဵိန်ကစလိုႛ အခုထိ ူမန်မာိံိုင်ငံလူႛအခငြ့်အရေးအေူခအနေ တေနြဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး ူမန်မာူပည်ခရီးစဉ်မြာ သုံးသပ်အကဲူဖတ်မြာူဖစ်တယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂက ေူပာပၝ တယ်။ ူမန်မာူပည်မြာ ၆ ရက်တာ နေထိုင်စဉ်အတြင်း အစိုးရအာဏာပိုင်တေနြဲႛတြေႛဆုံခြင့်၊ ယုံုကည် ခဵက်ေုကာင့် အကဵဉ်းကဵနေရသူတြေ၊ ိံိုင်ငံရေးပၝတီခေၝင်းဆောင်တေနြဲႛ တြေႛဆုံခြင့် တောင်းခံထားတယ် လိုႛလည်း ဆိုပၝတယ်။ မင်္စတာ ကင်တားနားဟာ မိံြစ်က သူႛရဲပထမဦးဆုံး ူမန်မာူပည်ခရီးစဉ်မြာ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ မတြေႛခဲ့ရပၝဘူး။

အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီအဖြဲႛခဵြပ် ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် ဦးဉာဏ်ဝင်းကို မင်္စတာကင်တားနားနဲႛတြေႛဆုံရေးကိင်္စ မေးူမန်းတဲ့အခၝမြာ ဦးဉာဏ်ဝင်းက အခုလို ေူပာပၝတယ်။

“အခုအခဵိန်အထိတော့မသိဘူး။ ဒီဥင်္စာက အစိုးရက စီစဉ်ပေးမြ တြေႛရတဲ့ဟာ ူဖစ်နေတော့ ကဵနော်တိုႛ တြေႛခဵင်တော့လည်း ဒီအတိုင်းတြေႛလိုႛ မရဘူးလေ၊ ဒီတိုင်းူပည်မြာ။ အဲဒီတော့ သူတိုႛ စီစဉ်ပေးရင်တော့ တြေႛရမြာ။ အရင်အခေၝက်တုန်းကတော့ တြေႛူဖစ်ခဲ့တယ်။ ဒီတခေၝက်လည်း တြေႛူဖစ်လိမ့်မယ်လိုႛတော့ မ္တေွာ်လင့်တယ်။ အစီအစဉ်က အစိုးရရဲႛ အစီအစဉ်အတိုင်းသြားုကတာကိုး။ ကဵနော်တိုႛဘက်က တောင်းလည်း သူတိုႛအစီအစဉ်အတိုင်းပဲ သြားမြာဆိုတော့ ကဵနော်တိုႛက တြေႛဖိုႛပဲ မ္တေွာ်လင့်္ဘပီး စောင့်တယ်။ အရင်တခေၝက်လာတုန်းက မင်္စတာကင်တားနားနဲႛ ကဵနော်တိုႛ စီအီးစီနဲႛ တြေႛတယ်၊ ဒၝပေမယ့် အခဵိန်နည်းနည်းပဲ တြေႛရတယ်။ နာရီဝက်လောက်ပဲ ရြိလိမ့်မယ်။ အခဵိန်အတော်နည်းပၝတယ်။ သူႛဘက်ကလည်း ပထမဆုံး လာတဲ့အခေၝက်လို ူဖစ်နေတာပေၝ့လေ”

ူမန်မာစစ်အစိုးရက စီစဉ်ထားတဲ့ ၂၀၁၀ ရြေးကောက်ပြဲမတိုင်ခင် ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသားအားလုံးကို လြတ်ပေးဖိုႛ လူႛအခြင့်အရေးကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာကင်တားနားက စစ်အစိုးရကို တိုက်တြန်းခဲ့ပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ စစ်အစိုးရကတော့ ရြေးကောက်ပြဲမတိုင်ခင် အတိုက်အခံမြန်သမ္တွကို လမ်းရြင်းထားတဲ့အနေနဲႛ ိံြစ်ရြည်ထောင်ဒဏ်တေခြဵမြတ်ခဲ့တယ်လိုႛ အေပီသတင်းက ဖေၞူပပၝတယ်။ အခုလည်း မင်္စတာကင်တားနား မရောက်ခင်လေးမြာပဲ အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီအဖြဲႛခဵြပ် ဒုတိယခေၝင်းဆောင် ဦးတင်ဦးကို နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ်သက်တမ်း နောက်ထပ်တစိံြစ် တိုးူမၟင့်လိုက်္ဘပီး လြတ်တော်ကိုယ်စားလြယိံြစ်ဦးကိုလည်း ထောင်ဒဏ် ၁၅ ိံြစ်စီခဵမြတ်လိုက်ပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org