ေူမာက်ကိုးရီးယားိံြင့်ပေၝင်း္ဘပီး ိံဵကြလီယားထုတ်ရေး စစ်အစိုးရလုပ်နေ

ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ ေူမာက်ကိုရီးယားိံိုင်ငံနဲႛ ပူးပေၝင်း္ဘပီး စစ်လက်နက်ပင်္စည်း ထုတိံိုင်ဖိုႛနဲႛ ိံဵကြလီယားလက်နက် ထုတိံိုင်ဖိုႛ ဆောင်႟ြက်နေေုကာင်း သတင်းတြေ ထြက်ပေၞလာတဲ့ အတြက် အမေရိကန် အထက်လြတ်တော်အမတ် မင်္စတာဂဵင်ဝက်ဘ်ဟာ ူမန်မာခရီးစဉ်ကို ႟ုတ်တရက် ပယ်ဖဵက်လိုက်ပၝတယ်။

ဗိုလ်ခဵြပ်ဋ္ဌကီး သူရေ႟မြန်းိံြင့် ူမန်မာစစ်တပ်၏ အဆင့်ူမင့် ကိုယ်စားလြယ်အဖြဲႚ ေူမာက်ကိုရီးယားိံိုင်ငံသိုႛ ၂၀၀၈ခိုံြစ်၊ ိံိုဝင်ဘာလအတြင်း သြားရောက်စဉ် ဒုံးကဵည် ထုတ်လုပ်ရေးစက်႟ုံတြင် ႟ိုက်ကူးယူလာသော ထိပ်တန်းလ္တွိြႚဝြက် ဓာတ်ပုံတပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo from junta's top secret dossier) (Photo: RFA)

ဒီလို အမေရိကန် အဆင့်ူမင့်အရာရြိတဦးက ူမန်မာခရီးစဉ် ပယ်ဖဵက်ရတာဟာ အယ်ဂဵာဇီးယား ႟ုပ်သံက ထုတ်လြင့်မဲ့ ူမန်မာ-ေူမာက်ကိုရီးယား စစ်လက်နက် ပူးပေၝင်း ဆောင်႟ြက်မဆြိုင်ရာ သတင်းမြတ်တမ်း ႟ုပ်သံသတင်းနဲႛ ဆက်စပ်နေတယ်လိုႛ မင်္စတာ ဂဵင်ဝက်ဘ်က ထိုင်းိံိုင်ငံ၊ ဗန်ကောက်္ဘမိြႚမြာ ကဵင်းပတဲ့ သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲမြာ ထုတ်ဖော်ေူပာုကားပၝတယ်။

စစ်အစိုးရဟာ ေူမာက်ကိုးရီးယားိံိုင်ငံက ိံဵကြလီယားနဲႛ စစ်လက်နက် ဒုံးကဵည် နည်းပညာတေကြို ရယူနေတယ်ဆိုတဲ့ စာ႟ြက်စာတမ်း အထောက်အထားတြေ၊ ဓာတ်ပုံတြေ ထြက်လ္ဘာပီးတဲ့နောက် ဒီမြတ်တမ်း အခဵက်အလက်တေဟြာ အစစ်အမြန်တေပြဲလိုႛ ယူဆေုကာင်း အယ်ဂဵာဇီးယား ႟ုပ်သံ မြတ်တမ်း ဗီဒီယိုအတြက် အခဵက်အလက်တြေ စိစစ်ပေးခဲ့သူတဦး ူဖစ်တဲ့ လက်နက် နည်းပညာဆိုင်ရာ အမေရိကန်သိပဍ္ဎံပညာရြင် Geoff Forden က RFA ကို အတည်ူပြ ေူပာုကားပၝတယ်။

အခုတြေႚရတဲ့ အထောက်အထားတေဟြာ အူပင်ဘက်ကနေ ကဵနော်တိုႛ သိနေတဲ့အခဵက် တေနြဲႛ တထပ်တည်း တူညီနေပၝတယ်။ ဓာတ်ပုံတေအြရဆိုရင် လက်နက်စက်႟ုံ ိံြစ်႟ုံရဲ့ အတြင်းမြာ အနောကိံိုင်ငံ နည်းပညာတခဵြိႛ သုံးတာကိုလည်း တြေႚရပၝတယ်။ အထြေထြေ သုံးိံိုင်တဲ့ လက်နက်ပင်္စည်းတြေ ုကည့်ူခင်းအားူဖင့် စစ်အစိုးရဟာ ဒုံးကဵည်လက်နက် ထုတ်လုပ်ဖိုႛ စိတ်ဝင်စားနေတာ ူမင်ရပၝတယ်။ ဒီအစီအစဉ် အကောင်အထည်ပေၞလာဖိုႛ ကာလ သိပ်္ဘပီး မဝေးတော့ဘူးဆိုတာ တြေႚနေရတယ်လိုႛ အမေရိကန်သိပဍ္ဎံပညာရြင် Geoff Forden ေူပာသြားပၝတယ်။

စစ်အစိုးရထုတ်လုပ်ဖိုႛ ဋ္ဌကိြးစားနေတဲ့ လက်နက်အမဵြိးအစားဟာ ေူမာက်ကိုးရီးယား ိံိုင်ငံထုတ် No-Dong ဒုံးကဵည်မဵိြး ူဖစ်တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ ဒီဒုံးကဵည်အမဵြိးအစားဟာ ကီလိုမီတာ တထောင်ကနေ ထောင့်သုံးရာ အကြာအဝေးထိ ပစိံိုင်တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ ဂဵပနိံိုင်ငံက တိုကဵြ္ဘိမိြႚတော်ကနေ ထိုင်ဝမိံိုင်ငံ တိုင်ပ္ဘေမိြႚတော် အကြာအဝေးထိ ပစ်ခတိံိုင်တယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ စစ်အစိုးရအနေနဲႛ ဒီဒုံးကဵည်လက်နက်အတြက် အမေရိကန်ဒေၞလာ သန်းနဲႛခဵီ သုံးစဲထြားတယ်လိုႛလည်း Geoff Forden က ေူပာပၝတယ်။

စစ်အစိုးရရဲ့ ိံဵကြလီးယားနဲႛ ဒုံးကဵည်လက်နက်တေကြို ထုတ်လုပ်ဖိုႛအတြက် တည်ဆောက်ထားတဲ့ စက်႟ုံတေနြဲႛ စာ႟ြက်စာတမ်း၊ ဓာတ်ပုံတေကြို ူပည်ပကို တိမ်းရြောင်လာတဲ့ ဗိုလ်မြြး စိုင်းသိန်းဝင်းကနေ ရရြိခဲ့တာ ူဖစ်တယ်လိုႛ အယ်လ်ဂဵာဇီးယား ိံိုင်ငံတကာ ႟ုပ်ူမင်သုံကားဌာနမြာ ဖော်ူပထားပၝတယ်။

ဒီအေုကာင်းတေနြဲႛပတ်သက်္ဘပီး ဒီ႟ုပ်သံအစီစဉ်ကို ပူးပေၝင်း စီစဉ်ထုတ်လုပ်သူတဦးူဖစ်တဲ့ နော်ဝေးိံိုင်ငံ အော်စလိုအေူခစိုက် ဒီမိုကရက်တစ် ူမန်မာ့အသံ (ဒီဗီဘီ) က ဒုတိယ ႌြန်ုကားရေးမြြး ဦးခင်မောင်ဝင်းကို RFA က ဦးခင်မောင်စိုး ဆက်သြယ် မေးူမန်းထားပၝတယ်။

ဦးခင်မောင်ဝင်းိံြင့် ဆက်သြယ်မေးူမန်းခဵက်။
အသံဖိုင်ယူရန်
ဒီလို ူမန်မာစစ်အစိုးရက ေူမာက်ကိုရီးယားနည်းပညာနဲႛ စစ်လက်နက်ပင်္စည်း ထုတိံိုင်ဖိုႛ လုပ်ဆောင်နေတာတေကြို စာ႟ြက်စာတမ်း အထောက်အထား စိစစ်လေ့လာခဲ့တဲ့ အမေရိကန်သိပဍ္ဎံပညာရြင် Geoff Forden နဲႛ ဆက်သြယ်မေးူမန်း္ဘပီး RFA မြ မအင်ုကင်းိံိုင်က တင်ူပထားပၝတယ်။
သိပဍ္ဎံပညာရြငိံြင့် ဆက်သြယ်မေးူမန်းခဵက်။
အသံဖိုင်ယူရန်
2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org