លោក រ៉ុង ឈុន បានចាត់ទុកសាលក្រមរបស់តុលាការនៅពេលនេះថា ជារឿងនយោបាយ និងមិនមែនជាការអនុវត្តច្បាប់ឡើយ។ លោកបានប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី០៥ ខែឧសភាថា ជារឿងធម្មតា ដែលលោកតែងតែចុះជួបសួរសុខទុក្ខប្រជាពលរដ្ឋដែលរងទុក្ខបញ្ហាដីធ្លី ផ្ដល់សម្ភាសន៍ដល់អ្នកសារព័ត៌មាន ផ្ញើសារនយោបាយទៅកាន់អ្នកគាំទ្រ រួមទាំងចូលរួមការបើកទីស្នាក់ការគណបក្សជាដើម។
បើយើងពិនិត្យទៅវាមិនមែនជារឿងអនុវត្តច្បាប់អីណាទេ វាជារឿងនយោបាយច្រើនជាង បើមតិជាតិនិងអន្តរជាតិក៏គេវាយតម្លៃដែរថា ជារឿងនយោបាយច្រើនជាង។ ខ្ញុំគិតថា បើយើងនៅតែបន្តរូបភាពហ្នឹង វាមានតែធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ផលប្រយោជន៍ជាតិ និងផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ អត់មានចំណេញអីទេ។ យើងមានតែនាំគ្នាអនុវត្តទៅតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យឱ្យបានច្រើន ហើយប្រកួតប្រជែងគ្នាតាមការបោះឆ្នោត វាជាការប្រសើរ។
— លោក រ៉ុង ឈុន
តុលាការក្រុងភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី០៥ ខែឧសភា បានសម្រេចឱ្យលោក រ៉ុង ឈុន ជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល៤ឆ្នាំ ពិន័យប្រាក់៤លានរៀនល និងដកសិទ្ធិនយោបាយជាស្ថាពរ ពាក់ព័ន្ធការចោទប្រកាន់ពីបទ «មិនរាងចាល» ក្នុងសំណុំរឿង «ញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម» ដោយសារលោកបានធ្វើអត្ថាធិប្បាយពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម។
តុលាការបានយកបទសម្ភាសន៍របស់លោក រ៉ុង ឈុន ជាមួយវិទ្យុអាស៊ីសេរី ដែលលើកឡើងពាក់ព័ន្ធនឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ចុះពិនិត្យតាមបង្គោលព្រំដែនកាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ និងសកម្មភាពរបស់លោក ដែលចុះជួបជាមួយពលរដ្ឋមានទំនាស់ដីធ្លីនៅបឹងតាមោក ពលរដ្ឋមានទំនាស់ដីធ្លីពីគម្រោងសាងសង់ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិថ្មីក្នុងខេត្តកណ្ដាល និងការសម្ពោធបើកទីស្ដីការគណបក្សកម្លាំងជាតិ ធ្វើជាអង្គហេតុចោទប្រកាន់ពីបទមិនរាងចាលនេះ។
មេធាវីការពារក្ដីឱ្យលោក រ៉ុង ឈុន គឺលោក ជួង ជូងី បានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី០៥ ខែឧសភាថា តុលាការដកសិទ្ធិពលរដ្ឋពីលោក រ៉ុង ឈុន ជាស្ថាពរនេះ គឺមានន័យថា តុលាការហាមឃាត់មិនលោក រ៉ុង ឈុន ឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត និងមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតអស់មួយជីវិត។ លោកមេធាវីថា លោកនឹងទៅជជែកជាមួយលោក រ៉ុង ឈុន ដើម្បីប្ដឹងទាស់ការសម្រេចនេះទៅកាន់សាលាឧទ្ធរណ៍។
តុលាការមិនបានសម្រេចពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងហ្នឹង (ការចាប់ខ្លួន) ទេ។ គាត់ (លោក រ៉ុង ឈុន) អាចធ្វើសកម្មភាពជាធម្មតា គាត់អាចប្រើសិទ្ធិប្ដឹងឧទ្ធរណ៍បន្តទៀតបាន។
— លោក ជួង ជូងី
ប្រធានអង្គការប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី (KDO) លោក ស៊ឹង សែនករុណា បានរិះគន់ថា តុលាការសព្វថ្ងៃជាឧបករណ៍របស់បក្សកាន់អំណាច ដូច្នេះ ការសម្រេចរបស់តុលាការមិនបានឈរលើអង្គហេតុ និងអង្គច្បាប់ឡើយ។ លោកយល់ថា គណបក្សកាន់អំណាចខ្លាចប្រជាប្រិយភាពលោក រ៉ុង ឈុន ទើបរារាំងមិនឱ្យលោកអាចដឹកនាំគណបក្សកម្លាំងជាតិ និងធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើលោក រ៉ុង ឈុន ឥតស្រាកស្រាន្ត។
មានន័យថា គណបក្សកាន់អំណាចហាក់ដូចជាភ័យខ្លាចនូវប្រជាប្រិយភាពរបស់លោក រ៉ុង ឈុន ហ្នឹងឯង ដែលកាន់តែមានការគាំទ្រ មានការចូលរួមកាន់តែច្រើន។ អ៊ីចឹង មានតែដំណើរការសំណុំរឿងថ្មី ហើយបញ្ចប់នូវជីវភាព ឬក៏សកម្មភាពនយោបាយរបស់លោក រ៉ុង ឈុន។
— លោក ស៊ឹង សែនករុណា
លោក រ៉ុង ឈុន ដែលប្រឈមលែងអាចមានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយនៅពេលនេះ ក៏ប្រឈមនឹងគ្មានផ្ទះជ្រកកោនដែរ។ ដីការបស់តុលាការក្រុងភ្នំពេញ ដែលលោក រ៉ុង ឈុន បានទទួលកាលពីថ្ងៃទី២៣ខែមេសា បានបង្ខំឱ្យលោកលក់ផ្ទះដើម្បីយកប្រាក់សងទៅដើមបណ្ដឹង ដែលជាគណៈកម្មាធិការចម្រុះកិច្ចការព្រំដែនចំនួន៤០០លានរៀលឬ១សែនដុល្លារ។
ទាក់ទងរឿងនេះវិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បានទេ នៅថ្ងៃទី០៥ ខែឧសភា។ ទោះយ៉ាងណាង កាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោកបានអះអាងជំនួសតុលាការថា តុលាការសម្រេចក្ដីមិនស្ថិតក្រោមសម្ពាធនយោបាយ ប៉ុន្តែតុលាការចោទប្រកាន់ដោយផ្អែកលើទង្វើរបស់លោក រ៉ុង ឈុន។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក លោក យី សុខសាន្ត ដែលចុះឃ្លាំមើលនៅខាងក្រៅតុលាការបានលើកឡើងដែរថា ការបង្ខំឱ្យលោក រ៉ុង ឈុន លក់ផ្ទះ ហើយមកដកសិទ្ធិមិនឱ្យលោកធ្វើនយោបាយអស់មួយជីវិតនេះ ជាអំពើអមនុស្សធម៌។ លោកបានបន្តទៀតថា បញ្ហានេះនឹងធ្វើឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិមើលឃើញថា លំហសេរីភាពនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា កាន់តែធ្លាក់ចុះ។
ខ្ញុំយល់ថា ការធ្វើរបៀបនេះ វាមិនបានផលអ្វី ប្រសើរទេ។ យើងមើលឃើញកន្លងមក ការចាប់អ្នកនយោបាយ ចាប់អ្នកធ្វើការងារសង្គម វាជះឥទ្ធិពលដល់សហគមន៍អឺរ៉ុបផ្ដាច់ EBA ហើយអាមេរិក GSP។ នេះជាហេតុផលដែលរដ្ឋាភិបាល គួរតែពិចារណា។
— លោក យី សុខសាន្ត
លោក រ៉ុង ឈុន ធ្លាប់បានជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលជាង១៥ខែ កាលពីឆ្នាំ២០២០ និងឆ្នាំ២០២១ បន្ទាប់ពីតុលាការបានផ្ដន្ទាទោសលោកឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ២ឆ្នាំពីបទ«ញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្ដិសុខសង្គម» ពាក់ព័ន្ធនឹងលោកបានចុះទៅពិនិត្យបង្គោលព្រំដែន និងបានជួបប្រជាកសិករដែលអះអាងថា បានបាត់បង់ដីស្រែទៅប្រទេសវៀតណាម កាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ២០២០ នៅស្រុកពញ្ញាក្រែក ខេត្តត្បូងឃ្មុំ។ លោក ក៏ធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារពាក់ព័ន្ធរឿងព្រំដែនម្ដងមុនរួចហើយដែរ កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៥ តែលោកជាប់ពន្ធនាគារបានជាង៣ខែ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលដោះលែងវិញ ក្រោយពេលមានប្រតិកម្មពីប្រជាពលរដ្ឋ អង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិ។
បើទោះជាលោក រ៉ុង ឈុន រងការចោទប្រកាន់ជាបន្តបន្ទាប់ក្ដី តែឆន្ទៈរបស់លោកនៅដដែល។ លោកក៏បានផ្ដាំផ្ញើទៅអ្នកគាំទ្រគណបក្សកម្លាំងជាតិ កុំឱ្យបាក់ទឹកចិត្ត ហើយត្រូវរឹងមាំ ដើម្បីឆ្ពោះទៅគោលដៅគឺការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២៧ និងឆ្នាំ២០២៨ ខាងមុខ។
លោក ស៊ឹង សែន ករុណា ថាប្រសិនមានការរៀបចំការបោះឆ្នោតប្រកបដោយតម្លាភាព និងគ្មានការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើលោក រ៉ុង ឈុន ទេ គណបក្សកម្លាំងជាតិដែលមានលោក រ៉ុង ឈុន ជាមេដឹកនាំ គណបក្សនេះនឹងក្លាយជាបក្សប្រឆាំងលេចធ្លោមួយដែលនឹងទទួលបានការគាំទ្រពីពលរដ្ឋភ្ល្លូកទឹកភ្លូកដី៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។