ူမန်မာူပည်အိံြံႚ ဆ္ဋိံမဲဋ္ဌကိတြင်ကောက်ယူနေ

မ္ဇိံလေးတိုင်း၊ ပုဂံညောင်ဦး္ဘမိြႛနယ်မြာ ထောက်ခံမဲရဖိုႛ အာဏာပိုင်တေကြ တအိမ်တက်ဆင်း ဋ္ဌကိတြင်မဲဆ္ဋိံ ကောက်ခံတာဟာ နယ်ေူမ ၆ ခုလုံးမြာ ္ဘပီးဆုံးသြား္ဘပီူဖစ်ပၝတယ်။ ဒၝပေမယ့် မဲဆ္ဋိံရြင် အမဵားစုဟာ မဲူပားကို ကိုယ်တိုင် အမြန်အမြားူခစ်္ဘပီး မဲပေးခြင့်မရခဲ့ဘူးလိုႛ သိရပၝတယ်။

အေူခခံဥပဒေကို ထောက်ခံမဲပေးုကဖိုႛ လြံႚဆော်သော ဆိုင်းဘုတ်၊ ပိုစတာမဵားကို စစ်အစိုးရက ဤကဲ့သိုႛ ပြဲလမ်းအခမ်းအနားမဵားူဖင့် ူပလြုပ်ကာ ဆ္ဋိံခံယူပြဲ ကဵင်းပ္ဘပီး ဖြဲႚစည်းပုံ အေူခခံဥပဒေကို ၂၀၀၈ ခိုံြစ်တြင် အတည်ူပခြဲ့ပၝသည်။ (Photo: AFP) AFP

မ္ဇိံလေးတိုင်း၊ ပုဂံညောင်ဦး္ဘမိြႛနယ်မြာ ထောက်ခံမဲရဖိုႛ အာဏာပိုင်တေကြ တအိမ်တက်ဆင်း ဋ္ဌကိတြင်မဲဆ္ဋိံ ကောက်ခံတာဟာ နယ်ေူမ ၆ ခုလုံးမြာ ္ဘပီးဆုံးသြား္ဘပီူဖစ်ပၝတယ်။ ဒၝပေမယ့် မဲဆ္ဋိံရြင် အမဵားစုဟာ မဲူပားကို ကိုယ်တိုင် အမြန်အမြားူခစ်္ဘပီး မဲပေးခြင့်မရခဲ့ဘူးလိုႛ သိရပၝတယ်။

အာဏာပိုင်တေကြ ထောက်ခံမဲရဖိုႛအတြက် ္ဘပီးခဲ့တဲ့ ဧ္ဘပီ ၂၅ ရက်နေႛကတည်းက နယ်ေူမ ၆ ခုမြာ ထောက်ခံမဲရဖိုႛ အလားလာရြိတဲ့ ဆင်းရဲသား လက်လုပ်လက်စား မိသားစုတေဆြီကို တအိမ်တက်ဆင်းဝင်္ဘပီး ထောက်ခဲမဲ ကောက်ခံနေခဲ့တာူဖစ်ပၝတယ်။

ဒီလိုကောက်ခံရာမြာ နယ်ေူမ တခုကို ရပ်ကြက် ၂၀ နီးပၝးနဲႛ လူဦးရေ ရြိမယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ မဲဆ္ဋိံရြင် အမဵားစုဟာ ကိုယ်တိုင်မဲူပားကို မူမင်လိုက်ရဘူးလိုႛလည်း ္ဘမိြႚခံတဦးက အာအက်ဖ်အေကို ေူပာူပပၝတယ်။

အာဏာပိုင်တေကြ ထောက်ခံမဲ အသေခဵာရိံိုင်တဲ့ အိမ်တေကြိုဝင်ရောက် မဲကောက်တာူဖစ်ပေမယ့် အိမ်တိုင်းစေ့ မဲမရခဲ့ပဲ တခဵိြႚက ၁၀ ရက်နေႛမပြဲ မဲပေးမယ်လိုႛ ေူပာလြတ်တာတေလြည်း ရြိတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ ဒီလို အာဏာပိုင်တေကြ ဋ္ဌကိတြင်မဲကောက်ရာမြာ ္ဘမိြႚနယ်ကော်မရြင်အဖြဲႚဝင်၊ ရယကနဲႚ မယက အဖြဲႚဝင်တေနြဲႚ ုကံႚခိုင်ရေး အသင်းဝင်တေကြ ဦးဆောင်တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

ပုဂံညောင်ဦးမြာ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ ဧ္ဘပီလ ၂၂ ရက်နေႚက ဒီမိုကရေစီရေး လြပ်ရြားသူတေကြ မဲဆ္ဋိံပေးပြဲမြာ ကန်ႛကြက် မဲထည့်ုကဖိုႛ စာတမ်းူဖန်ႚတာ၊ ေုကာ်ူငာကပ်တာတေကြို လုပ်ခဲ့ဖူးပၝတယ်။ အရင်တပတ်က လူအမဵားစုက မဲပေးတဲ့ ကိင်္စကို ဂဃနဏ မသိပေမယ့် ဒီရက်ပိုင်းမြာ ဆ္ဋိံခံယူပြဲနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ပို္ဘပီး စိတ်ဝင်စားတာ မဵားလာတယ်လိုႛလည်း စောစောက ္ဘမိြႚခံက ေူပာူပပၝတယ်။

ဒၝကတော့ ပုဂံညောင်ဦးဖက်က ဆ္ဋိံခံယူပြဲနဲႛပတ်သက်တဲ့ အေူခနေူဖစ်ပၝတယ်။ အလားတူပဲ ကေဵာက်ပန်းတောင်း ္ဘမိြႛနယ်မြာလည်း ဆ္ဋိံခံယူပြဲနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ အာဏာပိုင်တေကြ ဋ္ဌကိတြင်မဲ ကောက်ခံတာတြေ ရြိခဲ့တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။


ရြမ်းူပည်ေူမာက်ပိုင်း နမ့်ခမ်း္ဘမိြႚနယ်အတြင်း ဆ္ဋိံခံယူပြဲအတြက် အစမ်းလေ့ကဵင့် မဲထည့်ပြဲတြေ ကဵင်းပခဲ့ပၝတယ်။

ရြမ်းူပည်ေူမာက်ပိုင်း နမ့်ခမ်း္ဘမိြႚနယ်၊ ကေဵးရြာ ဥက္ကဌတေကြနေတဆင့် ူပည်သူလူထုထံကနေ ဋ္ဌကိတြင်မဲ ကောက်ခံနေတာ တေရြြိသလို၊ အစမ်းလေ့ကဵင့်မဲ ထည့်ခိုင်းတာတေလြည်း ရြိပၝတယ်။ အဲဒီလို အစမ်းလေ့ကဵင့်တဲ့အနေနဲႛ မဲထည့်ခိုင်းတဲ့ နေရာမြာ ကန်ႛကြက်မဲတြေ မဵားနေတာေုကာင့် ္ဘမိြႚနယ်မြြးက ကေဵးရြာလူဋ္ဌကီးတေကြို ဆူပူဋ္ဌကိမ်းမောင်းတယ်လိုႛ နမ့်ခမ်းဒေသခံကေူပာပၝတယ်။

နောက်ထပ် သုံးလေးရက်နေရင် နောက်တဋ္ဌကိမ် အခုလိုအစမ်းမဲ ထည့်ခိုင်းတာတြေ ူပန်လည်လုပ် အုံးမယ်လိုႛလည်း ေူပာူပပၝတယ်။ နမ့်ခမ်း္ဘမိြႛမြာ သဋ္ဌကဿန်အ္ဘပီး ိံြစ်ဆန်းတရက်နေႛလောက်က စလိုႛ ဆ္ဋိံခံယူပြဲမြာ ကန်ႚကြက်မဲထည့်ဆိုကာ ရြမ်းဘာသာ၊ ူမန်မာဘာသာတေနြဲႛ ရေးထားတဲ့ လြံႚဆော်စာရြက်တြေ ူဖန်ႛဝေတဲ့ လြပ်ရြားမြတေလြည်း ရြိပၝတယ်။
မနေႛက မေလ ၁ရက်နေႚ ညကလည်း ဆ္ဋိံခံယူပြဲမြာ ကန်ႚကြက်မဲထည့်ဖိုႚ လြံႚဆော်စာူဖန်ႛမဲ့ လူငၝးယောက် ရောက်နေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းေုကာင့် နမ့်ခမ်းရဲတေကြ လမ်းမြာတြေႚသမ္တွလူတေကြို အိပ်ထောင်တြေ လိုကိံြိက်တဲ့အထိ ရြာဖေစြစ်ဆေးခဲ့ပၝတယ်။

ဒီအတောအတြင်း ကခဵင်ူပည်နယ်၊ ဗန်းမော်္ဘမိြႚမြာတော့ အခုရက်ပိုင်းအတြင်း ရပ်ကြက်လူဋ္ဌကီးတေကြနေ ဋ္ဌကိတြင်ဆ္ဋိံမဲတြေ ကောက်ယူနေရာမြာ မဲပေးသူတေအြနေနဲႚ လြတ်လြတ်လပ်လပ် မဲပေးခြင့်မရြိပဲ ူဖစ်နေပၝတယ်။

အခုလို ရပ်ကြက်ထဲမြာ ဋ္ဌကိတြင်မဲ ကောက်ခံနေတဲ့အူပင် ္ဘမိြႚနယ်ပညာရေးမြြးက ပညာရေး ဝန်ထမ်းတေကြိုလည်း အထက်အာဏာပိုင်တေကြ ထောက်ခံမဲရအောင် ဖိအားပေး စည်းရုံးနေတာလည်း ရြိနေပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org