လိုင်ဇာနယ်စပ်္ဘမိြႚကို တ႟ုတ်က အုတ်တံတိုင်းခတ်
2008.12.01
တ႟ုတ်ူမန်မာနယ်စပ်တနေရာူဖစ်တဲ့ ကခဵင်လြတ်ေူမာက်ရေးအဖြဲႚ ကေအိုင်အို ဌာနခဵြပ်ရြိရာ လိုင်ဇ္ဘာမိြႚနဲႛ တ႟ုတိံိုင်ငံဘက်ူခမ်း နားဘန် ္ဘမိြႚကို လိုင်ဇာခေဵာင်းကန္ဘေပီးတော့ နယ်နိမိတ် သတ်မြတ်ထားတာပၝ။ အခု ိံိုဝင်ဘာလလယ် ပိုင်းလောက်ကတည်းက စ္ဘပီး အဲဒီခေဵာင်းတလ္တေွာက်ကို တ႟ုတိံိုင်ငံဘက်ကနေ ၁၀ ပေလောက် အူမင့်ရြိတဲ့ အုတ်တံတိုင်းကာရံ နေတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ လိုင်ဇ္ဘာမိြႚတလ္တေွာက် ကာရံသြားမြာ ူဖစ်တယ်လိုႛ နယ်စပ်ဒေသခံတယောက်က ေူပာူပပၝတယ်။
နယ်စပ်ဒေသခံ။ ။ “ဟိုဘက ်မုန်လြယ်ခေဵာင်းနဲႛ လိုင်ဇာခေဵာင်းပေၝ့ အဲဒီဆုံတဲ့နေရာ အဲဒီကနေစတာပေၝ့၊ ေူပာမယ်ဆိုရင်တော့ လိုင်ဇ္ဘာမိြႚရဲ့ ဘောလုံးကြင်း အားကစားကြင်းနဲႛ မဵကိံြာခဵင်းဆိုင်ပေၝ့၊ လိုင်ဇာနဲႛ ဆက်စပ်တဲ့ ဒီဘော်ဒၝလိုင်းတလ္တေွာက် လီစူး႟ြာအထိ လုပ်မယ် လုပ်န္ဘေပီအခု ၊ ဘက်ဖိုးလေးစီးနဲႛ ေူမာင်းတူးနေတာတြေႚတယ်၊ ကေဵာက်ခဲတြေ ဖယ်တာပေၝ့ အမိြက်တေရြြင်း ကေဵာက်ခြဲ္ဘပီးမြ အဲဒၝနဲႛ အုတ်တံတိုင်းကာနေုကတယ်၊ တ႟ုတ်ကမ်းဘက်မြာ ခေဵာင်း႟ိုးတလ္တေွာက်”
အဲဒီလိုင်ဇာနယ်စပ်မြာ တ႟ုတိံိုင်ငံနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံကို ခေဵာင်းလေးပ ဲူခားထားတာေုကာင့် ၁၉၉၀ ခိုံြစ် ဝန်းကဵင်လောက်က ဘာလက်မြတ်မြ မလိုပဲ ၂ဖက်ူပည်သူလူထုက ဝင်ထြက်သြားလာခဲ့ုကပၝတယ်။ ၂၀၀၄ ခိုံြစ်လောက်မြာ တ႟ုတိံိုင်ငံဘက်က နယ်စပ်အဝင်အထြက်လုပ်ဖိုႛ တရားဝင်ဂိတ်ဖြင့်လြစ်လာသလို ူမန်မာိံိုင်ငံ လိုင်ဇာဘက်ူခမ်းကလဲ ကေအိုင်အိုအဖြဲႚကန္ဘေပီးတော့ ဂိတ်ဖြင့်္ဘပီး နယ်စပ်အဝင်အထြက်ကို စိစစ်တာတြေ ရြိလာပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ဂိတ်မရြိတဲ့ လိုင်ဇာခေဵာင်း႟ိုးတူခား နေရာတေကြနေ တဆင့် ကူးသန်း သြားလာနေုကတာတေလြဲ အမဵားအူပားရြိခဲ့တာပၝ။
နယ်စပ်ဒေသခံ။ ။ “လြယ်လြယ်လေးနဲႛ သြားလိုႛရတဲ့အရာတြေ ဘာမမြဟုတ်တဲ့ဟာတေကြ အခက်အခဲရြိသြားမြာပေၝ့၊ ဥပမာ အားူဖင့် မြတ်ပုံတင်ထား္ဘပီးတော့ နယ်စပ်ဂိတ်ူဖတ်စရာမလိုပဲ ခဏတူဖြတ် အမဵိြးဟိုဘက်ကမ်းသြားတြေႚလိုႛ ပင်္စည်းတခုခု သြားယူလိုႛရ တဲ့ဟာတြေ အခုတော့ အခက်အခဲတြေ အမဵားဋ္ဌကီး ူဖစ်သြားိံိုင်တယ်။ ဒီဟာတြေ ပိတ်လိုက်ူခင်းအားူဖင့် ဂိတ်ဘက်ကသြား မယ်ဆိုရင်တော့ မလြယ်တော့ဘူးပေၝ့နော် အသေးအမြားကအစ အဲဒီကပဲ ူဖတ်တယ်ဆိုရင်တော့ မလြယ်တော့ဘူး”
ူမန်မာိံိုင်ငံဟာ တ႟ုတိံိုင်ငံနဲႛ နယ်နိမိတ်ထိစပ်မြ အရြည်ဆုံးိံိုင်ငူံဖစ်ပၝတယ်။ ရြမ်းူပည်ေူမာက်ပိုင်း မူဆယ်နယ်စပ်ဘက်မြာတော့ အခုလိုမဵိြး အုတ်တံတိုင်းကာရံတာမဟုတ်ပဲ သံတေနြဲႛ ူခံစည်း႟ိုးခတ်ထား္ဘပီး ကာရံထားတာပၝ။ လိုင်ဇာနယ်စပ်ကဵမြ အုတ်တံတိုင်း ကာရံတာဟာ ထူးူခားန္ဘေပီး မူးယစ်ဆေးဝၝးနဲႛ ပတ်သက်တယ်လိုႛ ယူဆနေုကတဲ့အေုကာင်း စောစောက ဒေသခံကပဲေူပာ ပၝတယ်။
နယ်စပ်ဒေသခံ။ ။ “ေူပာနေုကတာ မူးယစ်ဆေးဝၝးကိင်္စက တော်တော်ကို ူင်္ပံနာူဖစ်နေတယ် အဲဒၝေုကာင့် မူးယစ်ဆေးဝၝး ကို ဒီတိုင်း မြောင်ခို သမားတေနြဲႛမူးယစ်ဆေးဝၝးသုံးစြဲတဲ့ဟာတြေပေၝ့၊ ဟိုဘက်ကမ်းဒီဘက်ကမ်း အလြယ်တကူ မူဖစိံိုင်အောင် ူင်္ပံနာကို ကာကြယ်ဖိုႛ အုတ်တံတိုင်းကို ကာူခင်းအားူဖင့် ဒီဟာကို ကာကြယိံိုင်မယ်လိုႛ အဲလိုေူပာုကတာပေၝ့၊ ဒၝပေမဲ့ ုကည့်ရတာ မူးယစ်ဆေးဝၝးေုကာင့်က ဒီတံတိုင်းကာစရာတော့ မလိုဘူး၊ သူတိုႛဆီမြာ ဘာအေုကာင်းရြိလဲတော့ မသိဘူး၊ ိံြစ်ပေၝင်းမဵားစြာ ဒီလိုပဲနေလာခဲ့ကာ ဒီလိုမဵိြး အုတ်တံတိုင်းကာလိုက်တော့ တမဵိြးအကန်ႛူဖစ်သြားတာပေၝ့ စိတ်ထဲမြာအတားအဆီးူဖစ် လာတာ ပေၝ့ ဆက်ဆံရေးက တမဵိြးူဖစ်လာတဲ့ပုံစံမဵိြးနဲႛ စိတ်ခံစားရတာပေၝ့။”
ဒၝကတော့ ကေအိုင်အို ထိန်းခဵြပ်ရာ လိုင်ဇာနယ်စပ်္ဘမိြႚကို တ႟ုတိံိုင်ငံဘက်က အုတ်တံတိုင်း ကာရံနေတာနဲႛပတ်သက်လိုႛ ဒေသခံတယောက် ေူပာသြားတာပၝ၊ ဒီအေုကာင်းနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ကခဵင်လြတ်ေူမာက်ရေးအဖြဲႚ ကေအိုင်အိုရဲ့ သဘောထားကို အာအက်အေက ဆက်သြယ်မေးူမန်းတဲ့အခၝ ေူဖုကားဖိုႛ ူငင်းဆိုခဲ့ပၝ တယ်။
