ကဵန်းမာရေးအတြက် စစ်အစိုးရကိုယ်တိုင် ငြေေုကးထည့်ဝင်ပေးဖိုႛ တိုက်တြန်း

ူမန်မာိံိုင်ငံက ကဵန်းမာရေး ဝန်ဆောင်လုပ်ငန်းတေမြြာ စစ်အစိုးရက ငေသြုံးစြဲတာ အင်မတန်မြ နည်းပၝးနေတဲ့အေုကာင်း HIV/ AIDS က္ပအတြက် တိံိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာနဲႛ ဒေၞလာ ိံြစ်သိန်းပဲ သတ်မြတ်တဲ့အေုကာင်း၊ အလြရြြင်တေမြကပဲ ူမန်မာစစ်အစိုးရကိုယ်တိုင် ူပည်သူလူထု အကဵိြးအတြက် အခဵိြးကဵ ငြေေုကးထည့်ဝင်သုံးစြဲဖိုႛ တိုက်တြန်းတဲ့အေုကာင်း အမေရိကန်ူပည်ထောင်စုက နာမည်ကေဵာ် Johns Hopkins တက္ကသိုလ်ပၝမောက္ခ Dr. Chris Beyrer က ေူပာုကားပၝတယ်။

2008.12.02
AIDS_cure_305px.jpg အိပ်ခဵ်အိုင်ဗီ ဝေဒနာရြင်တဦးကို အလေ့ကဵပင်မြ သစ်႟ြက်မဵားူဖင့် ဆေးကုသပေးနေသည့် ူမန်မာ တိုင်းရင်းဆေးဆရာ ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP)
(Photo: AFP)

ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ ူပည်သူႛကဵန်းမာရေးအတြက် ငေသြုံးစြဲတာ အင်မတန်မြ နည်းပၝးတယ်လိုႛ အမေရိကန်ူပည်ထောင်စု Johns Hopkins တက္ကသိုလ်ပၝမောက္ခ Dr. Chris Beyrer က အာအက်ဖ်အေကို ေူပာူပပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛဆိုင်တဲ့ စီမံခဵက်တြေ အတော်မဵားမဵားလုပ်နေတယ်၊ ကလေးမီးဖြားမနြဲႛ ဆိုင်တဲ့ကဵန်းမာရေးနဲႛ ကဵန်းမာရေး ူပစြုစောင့်ရြောက်ခံမနြဲႛ နယ်ူခားူဖတ်ကေဵာ်္ဘပီး ပူးပေၝင်းဆောင်႟ြက်တဲ့ စီမံခဵက်တြေ လုပ်ဆောင်နေတယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်၊

ဒီလိုလုပ်ရာမြာ ကဵန်းမာရေးဝန်ဋ္ဌကီးဌာနက ပူးပေၝင်းဆောင်႟ြက်တာ မရြိဘူးလိုႛ ေူပာပၝတယ်။

နယ်စပ်ူဖတ်ကေဵာ် ဆောင်႟ြက်ရတာမိုႛ ူပည်တြင်းက သတင်းအခဵက်အလက်တြေ အမဵားဋ္ဌကီးရရြိတယ်လိုႛ Dr. Chris Beyrer က ေူပာပၝတယ်။

ကဵန်းမာရေးနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး ူမန်မာစစ်အစိုးရက ရင်းိံြီးူမၟြပိံြံတဲ့ အတိုင်းအတာကို သူေူပာလိုတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

UNAIDS နဲႛ WHO ကမႝာ့ကဵန်းမာရေး အဖြဲႚက အစီရင်ခံစာတေမြြာ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ HIV ရောဂၝူဖစ်ပြားိံြန်းက အတိုင်းအတာ တစုံတရာ ကဵဆင်းလာတယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်။

တကယ့်ကို မသိံိုင်တဲ့ မရေရာတဲ့ ကိန်းဂဏန်းတြေ ူဖစ်ပၝတယ်။ ဘာေုကာင့်ဆို ိံြစ်အတော်ုကာုကာ ငေရြင်းထည့်တာ မရြိတဲ့အတြက် အောက်ေူခ ူပည်သူႛကဵန်းမာရေး လုပ်ငန်းဟာ အေူခအနေအတော် ဆိုးဝၝးပၝတယ်။ HIV နဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး စောင့်ုကည့ိံိုင်စြမ်းရြိတဲ့ အပိုင်းမြာ အားနည်းတဲ့အတြက်ပၝလိုႛ ေူပာပၝတယ်။

ဒၝပေမဲ့ လူအတော်မဵားမဵား သေဆုံးနေတာကိုတော့ အသေအခဵာ ေူပာိံိုင်ပၝတယ်။

ဆေးဝၝးကုသခံယူဖိုႛနဲႛ ငေရြင်းိံြီးူမၟြပိံြံဖိုႛ အရေးတဋ္ဌကီး လိုအပ်ပၝတယ်လိုႛ တဆက်တည်း ေူပာပၝတယ်။

အေူခခံအကဵဆုံး ူင်္ပံနာက HIV/ AIDS အတြက် စစ်အစိုးရက ငြေေုကးူမၟြပိံြံလိုစိတ် အတော့်ကို မရြိတာပဲလိုႛ ထင်ူမင်ပၝတယ်။ မိံြစ်ကဆို တိံိုင်ငံလုံးအတြက် ဒေၞလာ ိံြစ်သိန်းပဲ သုံးပၝတယ်။ ဒၝဟာ ရာဇဝတ်မြ ကဵြးလြန်တာလိုႛ တကယ့်ကို တြေးမိပၝတယ်။ ူမန်မာူပည်သူတြေ ဆင်းရဲတယ်ဆိုတာ မမေ့ပၝဘူး။ ဒၝပေမဲ့ ဒီ စစ်အစိုးရက မဆင်းရဲပၝဘူး သူတိုႛဟာ သဘာဝ သယံဇာတ အထူးသူဖင့် စြမ်းအင်က္ပကနေ ငေအြေူမာက်အူမား ရတဲ့အတြက် သူတိုႛစိတ်ပၝတယ်ဆိုရင် ကဵန်းမာရေးက္ပမြာ အထူးသူဖင့် HIV/ AIDS ငေအြတော်မဵားမဵား ပို သုံးိံိုင်ပၝတယ်လိုႛ Dr. Chris Beyrer က ေူပာပၝတယ်။

MSF လိုႛခေၞတဲ့ နယ်စည်းမူခား ဆရာဝန်မဵားအဖြဲႚ အစီရင်ခံစာနဲႛ တူခား အစီရင်ခံစာတေမြြာ HIV/ AIDS အတြက် တိံိုင်ငံလုံးက အစီအစဉ်တေမြြာ ဒေၞလာိံြစ်သိန်း သုံးတယ်ဆိုတာ ဖော်ူပတဲ့အေုကာင်း၊ ဒၝဟာ လြန်ခဲ့တဲ့ိံြစ်ကထက် မဵားတာမြန်ပေမဲ့ ူပည်သူတေအြတြက် ခဵထားပေးတဲ့ ငေပြမာဏဟာ အင်မတန်ႛကို နည်းလြန်းပၝတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

HIV/ AIDS ဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ တူခား ူပည်သူႛကဵန်းမာရေးနဲႛ ူပည်သူႛကဵန်းမာရေး ပညာပေး လုပ်ငန်းတေလြိုပၝပဲ။  စစ်အစိုးရဟာ ူမန်မာူပည်သူတြေကောင်းကဵိြးအတြက် ငေထြည့်ဝင်ပေးဖိုႛ ူငင်းဆန်နေတာပၝ။ ဆေးဝၝးမကုသိံိုင်ရင် AIDS ရောဂၝ နဲႛ လူတေထြပ်္ဘပီး သေဆုံးနေမြာက ဝမ်းနည်းစရာပၝ။

ခုလည်း AIDS ဝေဒနာရြင်အမဵားစု ဆေးဝၝးကုသမြ ခံယူနေတယ်ဆိုတာကလည်း MSF နဲႛ တူခား အလြရြြင်တေကြ ကုသပေးလိုႛူဖစ်္ဘပီး ဒၝနဲႛ မလုံလောက်တဲ့အတြက် တကယ့်ကို ေုကကြဲစရာ ူဖစ်ရပ်ပၝပဲလိုႛ Dr. Chris Beyrer က ေူပာပၝတယ်။

တိံိုင်ငံလုံးမြာ ဒီရောဂၝူဖစ်ပြားန္ဘေပီး ရန်ကုန်မြာပဲ အမဵားဆုံး ကုသပေးိံိုင်တယ်။ ရန်ကုန်မြာနဲႛ တူခား္ဘမိြႚတေမြြာ MSFက ကုသပေးတဲ့ အစီအစဉ် ရြိပၝတယ်။ ကေဵးလက်နဲႛ တူခားနေရာတေမြြာ ကုသပေးိံိုင်တဲ့ အခြင့်အလမ်းနည်းပၝတယ်။ တ႟ုတိံိုင်ငံနယ်စပ် ကခဵင်ူပည်နယ်မြာ HIV ူဖစိံြန်းအမဵားဆုံးူဖစ်္ဘပီး ကုသရေးက အကန်ႛအသတ် ရြိတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

HIV ဟာ အသက် ၁၅ိံြစ်က ၄၉ိံြစ်ုကားလူတေမြြာ အူဖစ်မဵား္ဘပီး လိင်ဆက်ဆံရာက တဆင့်ကူးစက်တဲ့အတြက် အမဵိြးသမီးတေလြည်း ခံစားရတယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်။

3-D Fund လို ရောဂၝသုံးမဵိြးတိုက်ဖဵက်ရေး ရန်ပုံငေအြဖြဲႚနဲႛ တူခားအလြရြြင်တေကြ HIV/ AIDS ရောဂၝတိုက်ဖဵက်ကာကြယ်ရေးအတြက် ငေပြိုထည့်ဝင်ဖိုႛရြိပေမဲ့ ူမန်မာစစ်အစိုးရကိုယ်တိုင်က သူပိုင်ငေမြသုံးခဵင်တာ တြေႚရပၝတယ်။

အလြရြြငိံိုင်ငံတြေ အဖြဲႚအစည်းတေဟြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရနဲႛ ဋ္ဌကိတြင်စည်းကမ်း သတ်မြတ်ခဵက်ရယူဖိုႛ တိုက်တြန်းလိုတယ်လိုႛ သူက ေူပာပၝတယ်။ HIV/ AIDS ရောဂၝ ကာကြယ်တိုက်ဖဵက်ရေး အစီအစဉ်မြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရဘက်က သူႛဝင်ငေရြဲ့ ရာခိုငိံြန်း ဘယ်ေ႟ြႚဘယ်မ္တွ ထည့်ဝင်ရမယ်ဆိုတဲ့ သတ်မြတ်ခဵက်ထားရြိဖိုႛ Dr. Chris Beyrer က တိုက်တြန်းသြားပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံမြ အေ့ဒ်စ်ရောဂၝ အေူခအနေ။
အသံဖိုင်ယူရန်

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။