ူမန်မာူပည်အိံြံႛ မဲပေးပုံ မရိုးသားမြတေမြဵားူပား

ရန်ကုန်တိုင်း မြော်ဘ္ဘီမိြႚနယ် မဲရုံအမြတ် ၃ ကို တာဝန်ယူကြပ်ကဲ ရသူတေကြတော့ မြော်ဘ္ဘီမိြႚနယ်အတြင်းက ကေဵာင်းဆရာ ဆရာမတြေ ကေဵာင်းအုပ်ဋ္ဌကီးတြေူဖစ်ပၝတယ်။

ူမန်မာစစ်အစိုးရခေၝင်းဆောင် ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးဋ္ဌကီးသန်းရြေ မဲပေးပေပုံူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP) AFP

မဲရုံပတ်လည်မြာ လုံူခံြရေးအတြက်တော့ ုကံခိုင်ရေးနဲႛဖြံႛ္ဘဖိြးရေး အသင်းဝင်တေနြဲႛ စြမ်းအားရြင်တြေ အရန်မီးသတ်တပ်ဖြဲႚဝင်တြေ တာဝန်ယူုကပၝတယ်၊၊

မဲဆ္ဋိံလာပေးတဲႛသူတေကြ ဆ္ဋိံမဲပေးပုံပေးနည်းကို နားမလည်လိုႛ မဲရုံတာဝန်ခံတေကြို မေးုကတဲႛအခၝ အမြန်ူခစ်္ဘပီး ပုံးထဲထည့်ဖိုႛ ူပန်ေူပာခဲ့တယ်လိုႛ ကိုယ်တိုင် မဲပေးခဲ့ရတဲ့သူ တဦးက ေူပာူပပၝတယ်။ 'တာဝန်' လက်ပတ် စည်းထားတဲႛ မဲရုံ တာဝန်ရြိသူတေကြ မဲပေးသူတေရြဲႛ နောက်ကနေ မဲရုံထဲအထိ လိုက်ုကည့်တာတေရြြိပၝတယ်။ 

ဒၝ့အူပင် တခဵိြႚလူတေကြို အမည်၊ နေရပ်နဲႛ မြတ်ပုံတင်နံပတ် ရေး္ဘပီးသား စာရြက်တြေ ထဲမြာလည်း အမြန်တြေ အဆင်သင့်ူခစ်ထား္ဘပီး မဲပုံးထဲထည့်ခိုင်းုကပၝတယ်။ သက်ဋ္ဌကီး ရြယ်အိုတေသြာမက လမ်းလေဵာကိံိုင်တဲႛသူတေကြိုတောင် အတင်းကူညီတြဲကာ မဲရုံထဲ အထိဝင် အတင်း ထောက်ခံမဲူခစ်ပေး္ဘပီး ထည့်ခိုင်းနေတာူဖစ်ပၝတယ်။ မြော်ဘ္ဘီမိြႚနယ် ၄ ရပ်ကြက် မဲရုံအမြတ် ၁ မြာတောႛ မဲဆ္ဋိံလာပေးတဲ့သူတိုင်းကို အတင်းအမြန်ူခစ်္ဘပီး ထည့်ခိုင်းခဲ့တာပၝ။ ုကံခိုင်ရေးနဲႚဖြ္ဘံဖိြးရေး အသင်းဝင်တေကြ မဲပေးတဲ့ အခန်းထဲထိ လိုက်လ္ဘာပီး အမြန်ဘယ်လို ူခစ်ရမယ်ဆိုတာကို ရြင်းူပကာ စောင့်ုကည့်နေခဲ့ပၝတယ်။

ရန်ကုန်တိုင်း၊ စမ်းခေဵာင်း္ဘမိြႚနယ်အတြင်းမြာလည်း မုန်တိုင်းဒဏ်ခံရ္ဘပီး အမိုးအကာ မရြိူဖစ်နေတဲ့သူတေကြို ္ဘမိြႚနယ်ရုံးမြာ သြပ်တခဵပ်ကို ငၝးထောငိူံန်းနဲႛ သန်းခေၝင်စာရင်းနဲႛ ူပ္ဘပီး ရောင်းခဵနေပေးနေပေမဲ့ ဝယ်ယူသူတိုင်းကို ဋ္ဌကိတြင်ထောက်ခံမဲတြေ တပၝတည်း ထည့်ခိုင်းနေပၝတယ်။

ကရင်ူပည်နယ်နဲႛ မြန်ူပည်နယ်တေမြြာလည်း ဒီကနေႛမဲဆ္ဋိံခံယူပြဲကို မနက် ၆ နာရီ ကတည်းက စတင်ကဵင်းပနေပၝတယ်။ မဲထည့်တဲ့ နေရာမြာ ဘာမမြူခစ်ပဲ ဒီအတိုင်း ထည့်ခဲ့တဲ့သူတေလြည်း ရြိနေတယ်လိုႛ ကိုယ်တိုင်မဲပေးခဲႛတဲ့ ကရင်ူပည်နယ်၊ ုကာအင်းဆိပ်ဋ္ဌကီး ္ဘမိြႚခံတဦးက ေူပာပၝတယ်။ မဲရုံတေမြြာလည်း လုံူခံြရေးကို အေုကာင်းူပ္ဘပီး ုကံခိုင်ရေးနဲႛ ဖြံႛ္ဘဖိြးရေး အသင်းဝင်တေကြ မဲလာပေးတဲ့ ူပည်သူတေကြို မဲပုံးထဲထည့်တဲ့ အခဵိန်အထိ စောင့်ုကည့် ခဲ့ပၝတယ်။

မြန်ူပည်နယ်၊ ရေး္ဘမိြႚနယ်အတြင်းက ကေဵးရြာတေမြြာတောႛ ဆ္ဋိံခံယူပြဲကို မတက်ရောက်ရင် မဲလာမပေးရင် ဒဏ်ငေရြိုက်မယ်လိုႛ ကေဵးရြာတာဝန်ရြိသူတေကြို အသံခဵဲႚစက်တေနြဲႚကေဵးရြာတေမြြာ လိုက်လံ ဆော်ုသတာတေလြည်း ရြိနေပၝတယ်။

ပဲခူးတိုင်းအရြေႛူခမ်းက ညောင်လေးပင်နဲႛ ရေကြဵင်္ဘမိြႚနယ်တေမြြာလည်း အာဏာပိုင်တေရြဲႚ မဲ မသမာမြတြေ အမဵားဋ္ဌကီးရြိတယ်လိုႚ နယ်ခံတေကြ ေူပာပၝတယ်။ 

ပဲခူးတိုင်း အနောက်ူခမ်းက သာယာဝတီနဲႛ ကဝ္ဘမိြႚနယ်တေမြြာလည်း အလားတူ အူဖစ်ပဵက်တြေ မဲသမာမြတြေ ရြိခဲ့တယ်လိုႛ အန်အယ်ဒီအဖြဲႛတဦးက အာအက်ဖ်အေကို ေူပာူပပၝတယ်။

အန်အယ်ဒီအဖြဲႛတဦး။ "ပဲခူးတိုင်း၊ သာယာဝတီမြာ မဲရုံတာဝန်ကဵတဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမတြေပေၝ့ သူတိုႛက မဲလာပေးတဲ့သူတေကြို မဲပေးပုံ၊ ပေးနည်းရြင်းူပတဲ့နေရာမြာ အမြန်ူခစ်ပုံကိုပဲ ရြင်းူပ္ဘပီး အမြန်ပဲထည့်ခိုင်းပၝတယ်။ ကဝ္ဘမိြႛနယ်မြာတော့ ကေဵာင်းတိုက်ကေဵးရြာမြာရြိတဲ့ မဲရုံအတြင်းထဲမြာ ထောက်ခဲမဲထည့်ဖိုႛ ပိုစတာကပ်ထားတယ်။ မဲရုံမြြးရဲႚ ရြေႚမြာလည်း ထောက်ခဲမဲထည့်ဖိုႛ ပိုစတာကပ်ထားတယ် ကော်မရြင် အဖြဲႛဝင်တေကြလည်း မဲလာထည့်တဲ့သူတေကြို ထောက်ခံမဲပဲ ထည့်ဖိုႛေူပာတယ်။ အဲတော့ ကဝ္ဘမိြႚနယ် တ္ဘမိြႚနယ်လုံးနီးပၝး အဲဒီလိုပဲူဖစ်နေတယ်။ အဲဒၝေုကာင့် ကဝ္ဘမိြႚနယ်ူပည်သူတေကြ တရားစြဲဖိုႚ အထိစီစဉ်ထားတယ်ခင်ဗဵ။"

ကေဵာက်ပန်းတောင်း္ဘမိြႚမြာ ဒီကနေႛ ဆ္ဋိံခံယူပြဲကဵင်းပရာမြာ အမဵားစုက ကန်ႛကြက်မဲ ထည့်တာမဵားတယ်လိုႛ မဲဆ္ဋိံပေးခဲ့သူတေရြဲႚ ေူပာဆိုခဵက်တေကြို ကိုးကား္ဘပီး ဒေသခံတေကြ အာအက်ဖ်အေကို ေူပာူပပၝတယ်။ မနက် စောစောမြာပဲ ဒီမိုကရေစီရေး လြပ်ရြားတဲ့ လူငယ် ၅၀ လောက်က NO Vote အမြတ်သားပၝတဲ့ တီရြပ်တြေ ဝတ်္ဘပီး သြားသြားလာလာ လုပ်ခဲ့ုကလိုႛ ဒေသခံတေကြ စိတ်ဓာတိံိုးုကားလ္ဘာပီး မေုကာက်မရြံႚ ကန်ႛကြက်မဲတြေ ပေးခဲ့ုကတယ်လိုႛ ကေဵာက်ပန်းတောင်း ဒေသခံတေကြ ေူပာပၝတယ်။

္ဘမိြႚပေၞမြာ မဲပေးတာကို စည်းကမ်းနဲႛအညီ ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း လုပ်ဆောင်တာရြိပေမယ့် နယ်တေမြြာတော့ ဋ္ဌကီးုကပ်တဲ့ အာဏာပိုင်တေကြ မမြန်မကန်လုပ်တာ၊ ရြိတယ်လိုႛ ကေဵာက်ပန်းတောင်း အန်အယ်လ်ဒီပၝတီက ဦးဇော်ဝင်းကေူပာူပပၝတယ်။  

ကေဵာက်ပန်းတောင်းက မဲပေးုကသူတေထြဲမြာ အောက်ူပည်က ဧရာဝတီတိုင်းအတြင်း ုကံြနေရတဲ့ မုန်တိုင်းဘေးမြာ အစိုးရက လုပ်ဆောင်နေတာတေအြပေၞ မကေဵမနပ်ူဖစ်္ဘပီး အခုမြ စိတ်ေူပာင်း္ဘပီး ကန်ႛကြဲမဲ ထည့်သူတေလြည်း ရြိတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

ပုပဍ္ဎၝးနယ်မြာတော့ ဆ္ဋိံမဲပေးုကတဲ့ ူပည်သူတေဟြာ ကန်ႛကြက်မဲပေးရင် ထောင် ၃ ိံြစ် ဒဏ်ငြေ ၃ သိန်းလိုႛ ကောလဠလတြေ ူဖစ်နေလိုႛ မကန်ႛကြက်ရဲုကတဲ့အတြက် အမြန်ူခစ်နဲႛ ထောက်ခံတာမဵားတယ်လိုႛ ပုပဍ္ဎၝးနယ်ခံ တဦးက အာအက်အေကို ေူပာူပပၝတယ်။

ဧရာဝတီတိုင်း လေမုန်တိုင်းဒဏ် ထိခဲ့တဲ့ ္ဘမိြႚနယ် ၇ ္ဘမိြႚနယ်က ူပည်သူႛဆ္ဋိံခံယူပြဲတေကြို ရက်ရေဆြိုင်းထားပေမဲ့ ေူမာင်းူမ္ဘမိြႚနယ်မြာတော့ မူလသတ်မြတ်ထားတဲ့ အတိုင်း ဒီကနေႛ မေလ ၁၀ ရက်နေႛမြာ ူပည်သူႚ ဆ္ဋိံခံယူပြဲကို ကဵင်းပခဲ့ပၝတယ်။ လြန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ ရက်လောက် ကတည်းက ေူမာင်းူမ္ဘမိြႚနယ်အတြင်း ဋ္ဌကိတြင်မဲတြေ ကောက်ယူခဲ့တာပၝ။

သက်ဆိုင်ရာ ရယက၊ ုကံႚခိုင်ဖြံႚ္ဘဖိြးရေးနဲႛ အာဏာပိုင်တေကြ ူပည်သူတေကြို မဲပေးရမဲ့ နံပတ်တြေ ဋ္ဌကိတြင်ထုတ်ပေးထားပၝတယ်။ နံပတ်တြေ ထုတ်ပေးထားတယ်ဆိုတာကို ဋ္ဌကိတြင်လိုက်ရြင်းူပတဲ့ အခၝမြာကတည်းက ူပည်သူတေအြနေနဲႛ မဲလာထည့်စရာ မလိုတော့ဘူး၊ ဋ္ဌကိတြင်မဲကို သက်ဆိုင်ရာက ထည့်ပေးထား္ဘပီး္ဘပီဆိုတာပၝ တခၝတည်း ရြင်းလင်း ေူပာုကားခဲ့တာတေလြည်း ရြိပၝတယ်။

ဒီကနေႛ မဲပေးအခဵိန် အူဖစ်အပဵက်တခဵိြႚကို ေူမာင်းူမ္ဘမိြႚနယ်၊ ူပည်သူႛလြတ်တော် ကိုယ်စားလြယ် ဦးအောင်ကဵင်က ေူပာူပပၝတယ်။

ဦးအောင်ကဵင်။          ။ "တခဵိြႚနေရာတေမြြာ ဆိုလိုႛရြိရင် ရယက၊ ဆယ်အိမ်မြြးတေကြ မဲူပားလေးတြေ ပေး္ဘပီးတော့ ခင်ဗဵားတိုႛ မဲပေး္ဘပီး္ဘပီပေၝ့၊ မဲရုံကိုသြားစရာ မလိုတော့ဘူးဆို္ဘပီး အဲဒီလို တားထား တာတေရြြိသလို ဒီနေႛ မနက် ၆ နာရီကနေ ညနေ ၄ နာရီထိ မဲပေးမဲ့နေရာမြာ ၆ နာရီ မဲ စပေး္ဘပီးဆိုတည်းက မဲရုံတေမြြာ တာဝန်ရြိတဲ့သူတြေ အားလုံးက မဲပေးခြင့်ရြိသူတေကြို မဲူပားထုတ်ပေးတယ်။ မဲပေးမဲ့အခန်းထဲအထိ မဲရုံမြာ တာဝန်ရြိတဲ့လူတေကြ အကုန်လုံး ဝင်္ဘပီးတော့ သူတိုႛကိုယ်တိုင် အမြန်ူခစ်္ဘပီးတော့ မဲပုံးထဲ ထည့်တဲ့အနေအထားတြေ ူဖစ်နေတဲ့အတြက် မကေဵနပ်တဲ့ လူထုတေလြည်းရြိနေပၝတယ်။"

ေူမာင်းူမ္ဘမိြႚနယ်အတြင်း ူဖစ်ပေၞခဲ့တဲ့ အေူခအနေတရပ်ကိုလည်း ဦးအောင်ကဵင်က အခုလိုေူပာူပထားပၝသေးတယ်။

ဦးအောင်ကဵင်။          "ေူမာင်းူမ္ဘမိြႚနယ်၊ ဗန်းမော်-သုံးခြ ကေဵးရြာ အုပ်စုပေၝ့နော် အဲဒီကေဵးရြာမြာရြိတဲ့ ဝဲဒေၝင့်ကေဵးရြာမြာ မဲရုံအေူခစိုက်ပၝတယ်။ အဲဒီမဲရုံမြာ မဲပေးပိုင်ခြင့်ရြိသူဟာ ၁၇၇၄ ယောက် ရြိပၝတယ်။ မဲရုံဖြင့်တဲ့အခဵိန် မဲပေးမယ့်သူတြေ ရောက်လာတဲ့အခဵိန်မြာ မဲရုံမြြး ဦးစိန်ူမင့်က ဗန်းမော်-သုံးခြ ကေဵးရြာအုပ်စု ဥက္ကဌ ကိုကေဵာ်ကိုရဲႚ အကိုူဖစ်ပၝတယ်။ မဲရုံမြြး ဦးစိန်ူမင့် ကိုယ်တိုင်က မဲပေးတဲ့သူတေကြို မဲပေးတဲ့အခန်းထဲကို ခေၞသြားတယ်၊ မဲတေကြို သူကိုယ်တိုင် အမြန်ူခစ်္ဘပီးတော့ မဲပုံးထဲကို ထည့်ပၝတယ်။ မဲပေးတဲ့သူတြေ အားလုံးက စိတ်တေဆြိုးတယ်၊ သူတိုႛကိုယ်တိုင် မကေဵနပ်ုကဘူး။ နောက်္ဘပီးတော့ အဲဒီမဲရုံမြာ ထူးူခားခဵက်ကဆိုရင် လ္တွိြႚဝြက်မဲ ပေးမဲ့အခန်း ၄ ခန်းရြိပၝတယ်၊ မဲပေးမယ့် အခန်း ၄ ခန်းကို ဝင်တဲ့ထြက်တဲ့ ကုလားကာ လုံးဝမထားပၝဘူး၊ ဟင်းလင်းပြင့်ဋ္ဌကီးထားပၝတယ်။"

ဒီကနေႛ မနက်ပိုင်းမြာ မဲရုံတာဝန်ကဵသူတဦး ိံြတ်ထြက်ခဲ့တာနဲႛပတ်သက်္ဘပီးလည်း အခုလိုေူပာူပထားပၝတယ်။

ဦးအောင်ကဵင်။          ။ "မဲရုံမြြး ဦးစိန်ူမင့်က သူကိုယ်တိုင် ဝင်ူခစ်္ဘပီးတော့ မဲပေးတဲ့အခၝမြာ မဲရုံစိစစ်ရေးအဖြဲႚဝင် ဦးလြဝေကဒၝဟာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနဲႛ မညီပၝဘူးဆို္ဘပီး ကန်ႛကြက်တယ်၊ ကန်ႛကြက်ရာက ူင်္ပံနာူဖစ်တဲ့အတြက် ဦးလြဝေက မဲရုံတာဝန်တေကြို မထမ်းဆောင် တော့ဘူးဆို္ဘပီး သူကိုယ်တိုင် မနက် ၈ နာရီ ၂၉ မိနစ်မြာ မဲရုံမြာ တာဝန်မယူတော့ပၝဘူးဆို္ဘပီး ိံြတ်ထြက်စာတင် ထြက်လာပၝတယ်။"

ဒီနေႛဆ္ဋိံခံယူပြဲမြာ ကခဵင်ူပည်နယ် ူမစ်ဋ္ဌကီးနား၊ ဗန်းမော်္ဘမိြႚနဲႛ ရြမ်းူပည်ေူမာက်ပိုင်း နမ့်ခမ်း္ဘမိြႚတေမြြာ ကန်ႛကြက်မဲထည့်တဲ့သူ မဵားတယ်လိုႛ ဒေသခံတေကြ ေူပာပၝတယ်။

ူမစ်ဋ္ဌကီးနား္ဘမိြႚမြာ မနက် ၇ နာရီက ဆ္ဋိံခံယူပြဲ စတင်ကဵင်းပခဲ့္ဘပီး ကန်ႛကြက်မဲထည့်တဲ့သူ ၈၀ ရာခိုငိံြန်းလောက် ရြိတယ်လိုႛလည်း သိရပၝတယ်။ ူမစ်ဋ္ဌကီးနား္ဘမိြႚက မဲပေးတဲ့အေူခအနေကို ကိုယ်တိုင်မဲထည့်ခဲ့တဲ့ ဒေသခံက အခုလို ေူပာပၝတယ်။

ဒေသခံတဦး။          "ကဋ္ဋန်တော်လည်း ခုနမြ မဲထည့်ူပန်လာတာ အရမ်းဋ္ဌကီးတော့ တင်းတင်း ုကပ်ုကပ်ဋ္ဌကီးတော့ မဟုတ်ဘူးပေၝ့ ကဋ္ဋန်တော် ၁၀ ယောက်လောက်မေး ုကည့်တယ် ၁၀ ယောက်ထဲမြာ ၇ ယောက်လောက်က ကန်ႛကြက်မဲ ထည့်တာပေၝ့၊ ူမစ်ဋ္ဌကီးနား္ဘမိြႚနယ် အတြင်းမြာပေၝ့။"

ရန်ဋ္ဌကီးအောင်ရပ်ကြက် မဲရုံအမြတ် ၁ မြာတော့ မဲူခစ်ရမဲ့နေရာမြာ ရပ်ကြက် အာဏာပိုင်တေကြ အသေအခဵာ စောင့်ုကည့်နေုကပၝတယ်။ ူမစ်ဋ္ဌကီးနား ္ဘမိြႚနယ်အတြင်း တခဵိြႚကေဵးရြာတေမြြာတော့ ဋ္ဌကိတြင်မဲတြေကောက်ခံထားပၝတယ်။ 

ကခဵင်ူပည်နယ်အတြင်း ကန်ႛကြက်မဲထည့်ဖိုႛ အခုအခဵိန်ထိ စည်းရုံးလြံဆောင်နေတဲ့ ကခဵင်ူပည်လုံးဆိုင်ရာ ကေဵာင်းသားမဵား သမဂ္ဂအနေနဲႛ မဲထည့်တဲ့ အေူခအနေကို ဒီကနေႛ လေ့လာစောင့်ုကည့်နေပၝတယ်။  

ူမစ်ဋ္ဌကီးနားဒေသအတြင်းမြာ မဲထည့ိံိုင်တဲ့စာရင်း ဦးရေတသိန်း ခန်ႛရြိပေမဲ့ အဲဒီစာရင်းထဲမြာ ူမစ်ဋ္ဌကီးနား္ဘမိြႛပေၞက မဲထည့ိံိုင်တဲ့ လူဦးရေက ထောင်ဂဏန်းလောက်ပဲ ရြိပၝတယ်။ ဗန်းမော်္ဘမိြႛ မဲထည့်တဲ့ အေူခအနေကို မဲထည့်ခဲ့သူက အခုလို ေူပာပၝတယ်။

ဒေသခံတဦး။          ။ "တခဵိြႚက ဘာမကြို မသိတဲ့ ပုံစူံဖစ်နေတယ်၊ ဘာူဖစ်လိုႛလဲဆိုတော့ အမြားအမြန်ကို မူခစ်ပဲနဲႛ ုကက်ေူခခတ်ရမဲ့နေရာမြာ လက်မြတ်တေထြိုးတဲ့သူတြေ တော်တော်မဵားမဵားကိုရြိတယ်၊ နောက်္ဘပီးတော့ ေုကာက်လဲ တအားေုကာက် နေုကရတယ်နဲႛတူတယ်။"

ရြမ်းူပည်ေူမာက်ပိုင်း၊ နမ့်ခမ်း္ဘမိြႚနယ်အတြင်းမြာတော့ ကန်ႛကြက်မဲထည့်တဲ့သူက ရာခိုငိံြန်းမဵားတယ်လိုႛ ္ဘမိြႚခံတယောက်က ေူပာပၝတယ်။ ရပ်ကြက်ထဲက အသက်အရြယ် ဋ္ဌကီးရင့် သူအခဵိြႛကတော့ ဘာမမြထည့်ပဲ ဒီအတိုင်း ထားခဲ့တယ်လိုႛလည်း သိရပၝတယ်။

သရက်္ဘမိြႚက မဲပေးခဲ့တဲ့ အေူခအနေတေနြဲႛပတ်သက်္ဘပီးတော့ ္ဘမိြႚခံတဦးက အခုလိုေူပာူပပၝတယ်။

္ဘမိြႚခံတဦး။          "မဲတေကြ ရေတြက်္ဘပီးသံတော့မုကားဘူး၊ ုကားရတာကတော့ ထည့်ထားတဲ့ မဲတေကြို မရေပဲနဲႛ မကြေးကိုပိုႛမယ်လိုႛေူပာတယ်။ မဲရုံတိုင်းမြာ ုကံႚခိုင်ဖြံႛ္ဘဖိြးရေးအသင်းက ၂ ယောက်၊ မိခင်နဲႛကလေးစောင့်ရြောက်ရေးက ၂ ယောက် ္ဘပီးရင် အမဵိြးသမီးရေးရာနဲႛ အမဵားဆုံးကတော့ အရံမီးသတ်တပ်ဖြဲႚတေပြၝတယ်၊ ူပည်သူႚရဲတေကြ အရပ်ဝတ်နဲႛ တယောက်စီရြိတယ်လိုႛေူပာတယ်။ တခဵိြႚကတော့ "ဂေၝက်" (အမြန်) မူခစ်ဘူး၊ "အမြား" ူခစ်ခဲ့တယ်လိုႛေူပာတယ်။ အဲလိုေူပာတဲ့အရေအတြက် မဵားပၝတယ်။"

တဆက်တည်းမြာပဲ အောင်လ္ဘံမိြႚမြာ အမဵြိးသားဒီမိုကရေစီ အဖဲြႚခဵြပ်ဝင်တေကြနေ "No" တံဆိပ်ပၝတဲ့ အကဵှုတြေ ဝတ်ဆင်္ဘပီးတော့ မဲပေးခဲ့ုကတဲ့အတြက် မဲရုံးကဝန်ထမ်းတေနြဲႛ စကားမဵား ရုန်းရင်းဆန်ခတ် ူဖစ်ခဲ့တယ်လိုႛ အဲဒီသရက်္ဘမိြႚခံကပဲ အခုလိုေူပာပၝတယ်။

္ဘမိြႚခံတဦး။          "အောင်လံမြာ ဒီနေႛမဲရုံကို မဲသြားပေးတဲ့အခၝကဵတော့ အင်အယ်လ်ဒီဖက်က အကဵှုတေဝြတ်သြားတယ်၊ "No"အကဵှုလေးတြေလေ ဝတ်္ဘပီးဝင်လာတယ်ပေၝ့၊ ဝင်လာတဲ့လူတေကြို အဲလိုမလုပ်ုကဖိုႛေူပာတယ်၊ စာစောင်တြေ ဝေတဲ့အခၝကဵတော့ အဲဒၝကဘာလဲပေၝ့၊ ဖတ်ုကည့်္ဘပီးတော့ အဲဒၝမဵိြးမလုပ်ကဵဖိုႛ ေူပာရင်း ရုန်းရင်းဆန်ခတ် ူဖစ်တယ်လိုႛသိရတယ်။ အာဏာပိုင်တေဖြက်က အခုအခဵိန်ထိတော့ ဖမ်းတာဆီးတာမရြိဘူး၊ သူတိုႛမဲတော့ပေးခဲ့ရတယ်။"

မုံရ္ဘြာမိြႚမြာတော့ မဲထည့်သူအမဵားစုက ကန်ႛကြက်မဲထည့်ခဲ့ုကပၝတယ်။ အခဵြိႚရပ်ကြက်က မဲရုံတေကြို တရုတ်၊ ပၝကင်္စတန်နဲႛ အိံ္ဋိယက သံအမတ်တေကြို လာရောက်ုကည့်ရခြြင့်ပေးခဲ့ ပၝတယ်။ နောက်ဆုံးအေူခအနေတေကြို မုံရ္ဘြာမိြႚက အမဵြိးသားဒီမိုကရေစီ အဖဲြႚခဵြပ်ဝင် တဦးက အခုလိုေူပာူပပၝတယ်။  

အဖဲြႚခဵြပ်ဝင်တဦး။      "မဲရုံအေူခအနေကတော့ ္ဘမိြႚထဲ ရပ်ကြက်တေမြြာက ကန်ႛကြက်မဲ က မဵားတယ်၊ ကဵမုကားရတာက တရုတ်၊ ပၝကင်္စတန်နဲႛ အိံ္ဋိယက သံမြြးတေကြိုခေၞ္ဘပီး မဲရုံတေကြို ူပတယ်လိုႛုကားတယ်။ မဲရုံတေကြို ခေၞူပတော့ ရုံးဋ္ဌကီးရပ်ကြက်နဲႛ ဘုရားဋ္ဌကီး ရပ်ကြက်မြာတော့ မဲရေတြက်တဲ့အခဵိန် သူတိုႛရောရြိတယ်လိုႛ ုကားရတယ်။ ရုံးဋ္ဌကီးရပ်ကြက်နဲႛ ဘုရားဋ္ဌကီး ရပ်ကြက်တေမြြာတော့ ကန်ႛကြက်မဲက ိံိုင်တယ်။  ကော်မရြင်ဥပဒေအရက နောက်ဆုံးမဲထည့်သူ ၁၀ ထက် မနည်းရြေႛမြာ ရေတြက်ရမြာ၊ အဲဒီ ၁၀ ဦးထက်မနည်း မဲထည့်တဲ့သူတြေရြေႚ ရေတြက်တာေုကာင့် သိရတာပေၝ့နော်။ မုံရ္ဘြာမိြႚ တ္ဘမိြႚလုံး ရပ်ကြက်တိုင်းကို ဋ္ဌကိတြင်မဲ ယူထားတာက မဲပေးခြင့်ရြိတဲ့သူတေရြဲႚ ထက်ဝက်ကေဵာ်ကို ယူထား္ဘပီးသား မဲတေမြြာ ရပ်ကြက်လူဋ္ဌကီးတေကြ ကော်မရြင်နဲႛ အမြန်ူခစ်လိုက်ပၝဆို္ဘပီး ယူထားတာ အခုဟာက ဆ္ဋိံမဲကို ဋ္ဌကိတြင်မဲ မပေးတော့ဘူး၊ ကဵမတိုႛက မဲရုံပဲလာပေးမယ်ဆိုတဲ့ လက်ကဵန်မဲတေကြို မဲပေးတာ၊ အဲဒီလက်ကဵန်မဲ မဲပေးရာမြာတော့ ုကက်ေူခခတ်က မဵားတယ်။ သိုႛသော် ဋ္ဌကိတြင်မဲက ထက်ဝက်ကေဵာ် ယူထား္ဘပီးသားူဖစ်တဲ့အတြက် ပေၝင်းမယ်ဆိုရင် ထောက်ခံမဲကပဲ ိံိုင်ပၝတယ်ရြင်။"

မုံရ္ဘြာမိြႚက အမဵြိးသားဒီမိုကရေစီ အဖဲြႛခဵြပ်ဝင်တဦး ေူပာသြားတာပၝ။  

ရြမ်းူပည်နယ်၊ မူဆယ်္ဘမိြႚမြာတော့ ုကံႚခိုင်ဖြ္ဘံဖိြးရေးအဖြဲႚဝင် တဦးခဵင်းစီကနေ ထောက်ခံမဲ ူခစ်ထားတဲ့ မဲစာရြက်အထပ်လိုက် ထည့်ုကတဲ့အေုကာင်း ္ဘမိြႚခံတဦးက ေူပာပၝတယ်။ ဟိုမုန်းရပ်ကြက်က မဲရုံးမြာဆိုရင် ူပည်သူအမဵားစုက ကန်ႛကြက်မဲ ထည့်ုကပေမယ့် မဲရေတြက်တဲ့အခၝမြာ ထောက်ခံမဲ အထပ်လိုက်တေရြြိတဲ့ အတြက် ကန်ႛကြက်မဲ ၁၂၀၀ ကေဵာ်နဲႛ ထောက်ခံမဲ ၁၄၀၀ ကေဵာ်ရရြိခဲ့တယ်လိုႛ အဲဒ္ဘီမိြႚခံက ေူပာူပပၝတယ်။ အနီးပတ်ဝန်းကဵင် ရြာတေမြြာတော့ အာဏာပိုင်တေဖြက်က ေိံြာင့်ယြက်မြတြေ မရြိတဲ့အတြက် ရြာသူရြာသား အမဵားစုကတော့ ကန်ႛကြက်မဲတြေ ထည့်ခဲ့ုကတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

သရက်္ဘမိြႚက မဲပေးခဲ့တဲ့ အေူခအနေတေနြဲႛပတ်သက်္ဘပီးတော့ ္ဘမိြႚခံတဦးက အခုလိုေူပာူပပၝတယ်။

္ဘမိြႚခံတဦး။          "မဲတေကြ ရေတြက်္ဘပီးသံတော့မုကားဘူး၊ ုကားရတာကတော့ ထည့်ထားတဲ့ မဲတေကြို မရေပဲနဲႛ မကြေးကိုပိုႛမယ်လိုႛေူပာတယ်။ မဲရုံတိုင်းမြာ ုကံႚခိုင်ဖြံႛ္ဘဖိြးရေးအသင်းက ၂ ယောက်၊ မိခင်နဲႛကလေးစောင့်ရြောက်ရေးက ၂ ယောက် ္ဘပီးရင် အမဵိြးသမီးရေးရာနဲႛ အမဵားဆုံးကတော့ အရံမီးသတ်တပ်ဖြဲႚတေပြၝတယ်၊ ူပည်သူႚရဲတေကြ အရပ်ဝတ်နဲႛ တယောက်စီရြိတယ်လိုႛေူပာတယ်။ တခဵိြႚကတော့ "ဂေၝက်" (အမြန်) မူခစ်ဘူး၊ "အမြား" ူခစ်ခဲ့တယ်လိုႛေူပာတယ်။ အဲလိုေူပာတဲ့အရေအတြက် မဵားပၝတယ်။"

တဆက်တည်းမြာပဲ အောင်လ္ဘံမိြႚမြာ အမဵြိးသားဒီမိုကရေစီ အဖဲြႚခဵြပ်ဝင်တေကြနေ "No" တံဆိပ်ပၝတဲ့ အကဵှုတြေ ဝတ်ဆင်္ဘပီးတော့ မဲပေးခဲ့ုကတဲ့အတြက် မဲရုံးကဝန်ထမ်းတေနြဲႛ စကားမဵား ရုန်းရင်းဆန်ခတ် ူဖစ်ခဲ့တယ်လိုႛ အဲဒီသရက်္ဘမိြႚခံကပဲ အခုလိုေူပာပၝတယ်။

္ဘမိြႚခံတဦး။          "အောင်လံမြာ ဒီနေႛမဲရုံကို မဲသြားပေးတဲ့အခၝကဵတော့ အင်အယ်လ်ဒီဖက်က အကဵှုတေဝြတ်သြားတယ်၊ "No"အကဵှုလေးတြေလေ ဝတ်္ဘပီးဝင်လာတယ်ပေၝ့၊ ဝင်လာတဲ့လူတေကြို အဲလိုမလုပ်ုကဖိုႛေူပာတယ်၊ စာစောင်တြေ ဝေတဲ့အခၝကဵတော့ အဲဒၝကဘာလဲပေၝ့၊ ဖတ်ုကည့်္ဘပီးတော့ အဲဒၝမဵိြးမလုပ်ကဵဖိုႛ ေူပာရင်း ရုန်းရင်းဆန်ခတ် ူဖစ်တယ်လိုႛသိရတယ်။ အာဏာပိုင်တေဖြက်က အခုအခဵိန်ထိတော့ ဖမ်းတာဆီးတာမရြိဘူး၊ သူတိုႛမဲတော့ပေးခဲ့ရတယ်။"

မုံရ္ဘြာမိြႚမြာတော့ မဲထည့်သူအမဵားစုက ကန်ႛကြက်မဲထည့်ခဲ့ုကပၝတယ်။ အခဵြိႚရပ်ကြက်က မဲရုံတေကြို တရုတ်၊ ပၝကင်္စတန်နဲႛ အိံ္ဋိယက သံအမတ်တေကြို လာရောက်ုကည့်ရခြြင့်ပေးခဲ့ ပၝတယ်။ နောက်ဆုံးအေူခအနေတေကြို မုံရ္ဘြာမိြႚက အမဵြိးသားဒီမိုကရေစီ အဖဲြႚခဵြပ်ဝင် တဦးက အခုလိုေူပာူပပၝတယ်။

အဖဲြႚခဵြပ်ဝင်တဦး။      "မဲရုံအေူခအနေကတော့ ္ဘမိြႚထဲ ရပ်ကြက်တေမြြာက ကန်ႛကြက်မဲ က မဵားတယ်၊ ကဵမုကားရတာက တရုတ်၊ ပၝကင်္စတန်နဲႛ အိံ္ဋိယက သံမြြးတေကြိုခေၞ္ဘပီး မဲရုံတေကြို ူပတယ်လိုႛုကားတယ်။ မဲရုံတေကြို ခေၞူပတော့ ရုံးဋ္ဌကီးရပ်ကြက်နဲႛ ဘုရားဋ္ဌကီး ရပ်ကြက်မြာတော့ မဲရေတြက်တဲ့အခဵိန် သူတိုႛရောရြိတယ်လိုႛ ုကားရတယ်။ ရုံးဋ္ဌကီးရပ်ကြက်နဲႛ ဘုရားဋ္ဌကီး ရပ်ကြက်တေမြြာတော့ ကန်ႛကြက်မဲက ိံိုင်တယ်။  ကော်မရြင်ဥပဒေအရက နောက်ဆုံးမဲထည့်သူ ၁၀ ထက် မနည်းရြေႛမြာ ရေတြက်ရမြာ၊ အဲဒီ ၁၀ ဦးထက်မနည်း မဲထည့်တဲ့သူတြေရြေႚ ရေတြက်တာေုကာင့် သိရတာပေၝ့နော်။ မုံရ္ဘြာမိြႚ တ္ဘမိြႚလုံး ရပ်ကြက်တိုင်းကို ဋ္ဌကိတြင်မဲ ယူထားတာက မဲပေးခြင့်ရြိတဲ့သူတေရြဲႚ ထက်ဝက်ကေဵာ်ကို ယူထား္ဘပီးသား မဲတေမြြာ ရပ်ကြက်လူဋ္ဌကီးတေကြ ကော်မရြင်နဲႛ အမြန်ူခစ်လိုက်ပၝဆို္ဘပီး ယူထားတာ အခုဟာက ဆ္ဋိံမဲကို ဋ္ဌကိတြင်မဲ မပေးတော့ဘူး၊ ကဵမတိုႛက မဲရုံပဲလာပေးမယ်ဆိုတဲ့ လက်ကဵန်မဲတေကြို မဲပေးတာ၊ အဲဒီလက်ကဵန်မဲ မဲပေးရာမြာတော့ ုကက်ေူခခတ်က မဵားတယ်။ သိုႛသော် ဋ္ဌကိတြင်မဲက ထက်ဝက်ကေဵာ် ယူထား္ဘပီးသားူဖစ်တဲ့အတြက် ပေၝင်းမယ်ဆိုရင် ထောက်ခံမဲကပဲ ိံိုင်ပၝတယ်ရြင်။"

မုံရ္ဘြာမိြႚက အမဵြိးသားဒီမိုကရေစီ အဖဲြႛခဵြပ်ဝင်တဦး ေူပာသြားတာပၝ။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org