စာပေပြဲတော် ူမန်မာူပည်တြင်းက စာရေးဆရာ ရောက်မလာိံိုင်ခဲ့

တောင်အာရြဒေသတြင်း ပူးပေၝင်းဆောင်ရြက်ရေးအဖြဲႛ SAARC ( south asia association reginol cooperation) ရဲႛ စာပေနဲႛအိုံပညာအဖြဲႛက ဋ္ဌကီးမြြး္ဘပီး မတ်လ ၁၃ ရက်ကနေ ၁၅ ရက်နေႛအထိ အိံ္ဋိယိံိုင်ငံေူမာက်ပိုင်း အာဂရ္ဘာမိြႛမြာ စာပေပြဲတော် ကဵင်းပနေပၝတယ်။ ဒီပြဲတော်ကို အဖြဲႛဝင် ရြစိံိုင်ငံက စာပေပညာရြင်တြေ သတင်းလောကသားတေကြို ဖိတ်ဋ္ဌကားခဲ့္ဘပီး ူမန်မာိံိုင်ငံတြင်းက စာရေးဆရာ ိံြစ်ဦး၊ ူပည်ပက သတင်းနဲႛစာပေ ပညာရြင်သုံးဦးကို ဖိတ်ဋ္ဌကားခဲ့ပၝတယ်။

ဒၝပေမယ့်လည်း ူမန်မာူပည်တြင်းက စာရေးဆရာ နေဝင်းူမင့်နဲႛ ဆရာမ ဂဵြးတိုႛကတော့ ညီလာခံကို အခုအခဵိန်ထိ ရောက်မလာိံိုင်ခဲ့ပၝဘူးလိုႛ စာပေပြဲတော် တက်ရောက်နေတဲ့ ကဗဵာဆရာ နေမင်းနီက အာအက်ဖ်အေကို ေူပာပၝတယ်။

“စာပေအိုံပညာရြင်တေတြင် မကပဲ ရေဒီယိုဂဵာနယ်လစ် သတင်းစာဂဵာနယ်လစ် စသည်ူဖင့် အဲဒၝတြေ ပၝပၝတယ်။ အဖြဲႛထဲမြာပၝတဲ့ ရြစိံိုင်ငံ ပၝပၝတယ်။ အဲဒၝအူပင် အထူးဧည့်သည်တော်အူဖစ် ူမန်မာူပည်ကို ဖိတ်တာူဖစ်ပၝတယ်။ ဖိတ်ုကားခံရတဲ့ ငၝးယောက်ထဲမြာ ူမန်မာူပည်က အထင်ကရ စာရေးဆရာတြေူဖစ်တဲ့ ဆရာဋ္ဌကီးနေဝင်းူမင့်ရယ် ဆရာမဋ္ဌကီး ဂဵြးရယ် ဖိတ်ဋ္ဌကားခံရပၝတယ်။ ဆရာမ ဂဵြးကတော့ အသက် ၉၈ ိံြစ်အရြယ် ဖခင်ဋ္ဌကီးကို အရေးပေၞူပစြုနေရတဲ့ အနေအထားဋ္ဌေကာင့် ဆရာမဋ္ဌကီး မလာိံိုင်ပၝဘူး။ ဆရာနေဝင်းူမင့်ကတော့ မနေႛကထိ လာမယ်လိုႛ သတင်းရြိပၝတယ်။ သိုႛသော်လည်း ဆရာဋ္ဌကီးခုထိတော့ရောက်မလာသေးပၝဘူး”

ဒီစာပေပြဲတော် တြေႛဆုံပြဲမြာ ဒေသတြင်းိံိုင်ငံတေအြတြင်းက အုကမ်းဖက်မပြပေဵာက်ရေးကို စာပေပညာရြင်တေအြနေနဲႛ ဘာလုပ်ပေးိံိုင်မလဲဆိုတဲ့ အခဵက်ကို အဓိကခေၝင်းစဉ်အူဖစ် ဆြေးေိံြးမယ်လိုႛသိရပၝတယ်။ ဘဂဿလားဒြေရ်ဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ် ရြိတ်ဟာစီနာက သူႛိံိုင်ငံက အဋ္ဌကမ်းဖက်မြတေကြို ကိုယ်စားလြယ်လြတ်္ဘပီး တင်ူပသြားတယ်လိုႛလည်း သိရပၝတယ်။ ူမန်မာူပည် ကိုယ်စားတက်ရောက်သူတြေ အနေနဲႛ ဘာတေတြင်ူပိံိုင်ခဲ့သလဲလိုႛ ဆရာနေမင်းနီကို မေးုကည့်ခဲ့ပၝတယ်။

“အဓိက ဆြေးေိံြးတာကတော့ တောင်အာရြဒေသတြင်းမြာ ္ဘခိမ်းေူခာက်နေတဲ့အ္ဇိံရာယ်ပေၝ့ဗဵာ။ အုကမ်းဖက်သမားတေရြဲႛ ္ဘခိမ်းေူခာက်မြဟြာ ခုအိံ္ဋိယိံိုင်ငံရော အိမ်နီးနားခဵင်းိံိုင်ငံတြေူဖစ်တဲ့ အာဖဂန်၊ ပၝကင်္စတန်၊ ဘဂဿလားဒေ့ြရ်မြာ သတင်းတေထြဲမြာ ုကားသိရတဲ့အတိုင်းပၝပဲ။ အုကမ်းဖက်သမားတေရြဲႛ ္ဘခိမ်းေူခာက်မဟြာ တော်တော်မဵားမဵား ုကံြတြေႛနေရတော့ စာပေသမားတေအြူမင် ဘယ်လိုတုံႛူပန်မလဲ ဘယ်လိုကာကြယ်တားဆီးိံိုင်မလဲ ဆိုတာတေကြို ဆြေးေိံြးုကတာူဖစ်ပၝတယ်။ ဗမာူပည်ကိုယ်စားအနေနဲႛ ကဵနော်တိုႛဆြေးေိံြးခဲ့တာကတော့ ကဵနော်တိုႛတိုင်းူပည်မြာ အုကမ်းဖက်သမားရယ်လိုႛ မရြိပၝဘူး။ သိုႛသော်လည်း ိံိုင်ငံတော်အုကမ်းဖက်မြတေအြနေနဲႛ ကဵနော်တိုႛတိုင်းူပည်က အခံရဆုံးူဖစ်ပၝတယ်လိုႛ အဓိက ဇောင်းပေး္ဘပီးတော့ ဆြေးေိံြးခဲ့ပၝတယ်”

ကဗဵာဆရာ နေမင်းနီရဲႛ ူမန်မာစစ်အစိုးရက ူပည်သူအပေၞ အုကမ်းဖက်နေတယ်ဆိုတဲ့ ဆြေးေိံြးခဵက်တေကြိုလည်း တက်ရောက်လာတဲ့ ပညာရြင်တေကြ စိတ်ဝင်တစား အူပန်အလြန် ဆြေးေိံြးုကတယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်။ ခုတက်ရောက်တဲ့ိံိုင်ငံတေကြတော့ အ္ဋိံိယ၊ ဘဂဿလားဒေ့ြရ်၊ သီရိလကဿာ၊ နီပေၝ၊ ဘူတန်၊ အာဖဂန်နင်္စတန်၊ ပၝကင်္စတန်၊ မော်လဒိုက်နဲႛ ူမန်မာတိုႛူဖစ်တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org