အာဆီယံမူကို ခဵိြးဖောက်သော အဖြဲႚဝငိံိုင်ငံအား ပိတ်ဆိုႛအရေးယိူံိုင်

မလေးရြားဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ် အဗ္တဒူလာ အာမက် ဘာဒၝဝီက ူမန်မာိံိုင်ငံအပၝအဝင် အာဆီယံ ၁၀ ိံိုင်ငံလုံးကို ဇြန်လ ၃ရက် ဒီနေႛ အဂဿၝနေႛမြာ ေူပာလိုက်တာပၝ။ ၂၀၀၄ ခိုံြစ်ကတည်းက သဘောတူထားုကတဲ့ လူသားခဵင်းစာနာမဆြိုင်ရာ ကူညီရေးပူးတြဲဆောင်႟ြက်မကြို အူမန်ဆုံးစတင် အကောင်အထည်ဖော်သင့်္ဘပီလိုႛ သူကဆိုပၝတယ်။

တခဵိန်တည်းမြာပဲ ၂၀၀၅ ခိုံြစ်က သဘောတူခဲ့တဲ့ အာဆီယံ အဖြဲႚဝငိံိုင်ငံတေအြုကား သဘာဝ ကပ်ဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာ စီမံခန်ႛခြဲမနြဲႛ ပူးပေၝင်းဆောင်႟ြက်မြ စီမံခဵက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဖိုႛလည်း တိုက်တြန်းလိုက်ပၝတယ်။

အခုူမန်မာိံိုင်ငံအရေးအခင်းက အာဆီယံအဖြဲႚ အနေနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛ ိံိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းုကား ဆက်သြယ် ဆက်ဆံရေးတေမြြာ အာဆီယံအနေနဲႛ ဦးဆောင်ပၝဝင်ဖိုႛ အတင်း တြန်းအားပေးနေတယ်လိုႛ မလေးရြားဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ်က လုံူခံြရေးဆိုင်ရာ ဒေသတြင်း ညီလာခံတခုမြာ ေူပာပၝတယ်။

တဆက်တည်းမြာပဲ အာဆီယံအသင်းရဲ့ မူဝၝဒတေကြို မလိုက်နာရင် အရေးယူအူပစ်ပေး မယ်ဆိုတဲ့ ူပဌာန်းခဵက် မရြိပေမဲ့၊ အာဆီယံအသင်းအနေနဲႛ အရေးယူပိတ်ဆိုႛမြတြေ လုပိံိုင်တယ်လိုႛ မလေးရြားဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ် အဗ္တဒူလာက ေူပာလိုက်ပၝလတယ်။

အာဆီယံအဖြဲႚဟာ အာရြ လူႛအခြင့်အရေးကော်မရြင် ထူထောင်ရေး ူပဌာန်းခဵက်ပၝဝင်တဲ့ အာဆီယံ ပဋိဉာဉ် စာတမ်းကို ဒီံြစ်မကုန်မီ အတည်ူပဖြိုႛ မ္တေွာ်လင့်လဵက် ရြိပၝတယ်။ ဒီ ပဋိဉာဉ် စာတမ်းမြာ အဖြဲႚဝငိံိုင်ငံတေကြ မူတေကြိုမလိုက်နာရင်၊ စည်းကမ်းခဵက်တြေ ခဵိြးဖောက်ရင် ပိတ်ဆိုႛအရေးယူမြတေလြုပ်မယ်လိုႛ ရည်႟ြယ် မထားဘူးလိုႛ သိရပၝတယ်။

အဖြဲႚဝငိံိုင်ငံတေကြ ဥပဒေ၊ စည်းကမ်းတြေ၊ မူတြေ ခဵိြးဖောက်လိုႛ သီးူခား အရေးယူပိတ်ဆိုႛမမြဵိြး ပဋိဉာဉ်စာတမ်းမြာ ဖော်ူပထားတာမရြိပၝဘူး။ ဒီလို မဖော်ူပထားလိုႛ လုပ်လိုႛမရဘူးလိုႛလည်း မဆိုလိုေုကာင်း မလေးရြားဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ်က ေူပာပၝတယ်။

ခဵိြးဖောက်ရင် ဘယ်လိုအရေးယူမလဲဆိုတာကို ိံြစ်ပတ်လည် ထိပ်သီးအစည်းအဝေးမြာ ိံိုင်ငံ့ခေၝင်းဆောင်တြေ ဆုံးူဖတိံိုင်တယ်လိုႛလည်း သူကေူပာပၝတယ်။

အခုလို မလေးရြားဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ်က ေူပာဆိုလိုက်တာဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛပတ်သက်္ဘပီး အာဆီယံအသင်းရဲ့ စိတ်ရြည်သည်းခံိံိုင်စြမ်း ကုန်ခမ်းလာတာကို ရည်ႌြန်းလိုက်တာ ူဖစ်တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

အသေးစိပ် ပဋိဉာဉ် စာတမ်း သက်ဝင်လာအောင် အဖြဲႚဝငိံိုင်ငံတေကြ ပၝလီမန်အသီးသီးမြာ အတည်ူပရြမြာ ူဖစ်ပၝတယ်။ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ိံြစ် ိံိုဝင်ဘာလက စတင်ဋ္ဌကိြးပမ်းလာတဲ့ ဒီ ပဋိဉာဉ်စာတမ်းကို မလေးရြား၊ လာအို၊ စင်ကာပူ၊ ဘရိူံိုင်းလ်၊ ကမေႝာဒီးယားနဲႛ ဗီယက်နမိံိုင်ငံ စုစုပေၝင်း ၆ ိံိုင်ငံက အတည်ူပ္ဘြပီးူဖစ်ပၝတယ်။

ကဵန်ရြိနေတဲ့ ူမန်မာ၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ အင်ဒိုနီးရြားနဲႛ ထိုင်းိံိုင်ငံတိုႛကိုလည်း လက်ခံအတည်ူပဖြိုႛ မလေးရြားဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ်က တိုက်တြန်းလိုက်ပၝတယ်။

ဖိလစ်ပိုင်သမတ မင်္စ အာယို႟ို က ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ စစ်အစိုးရက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို လြတ်ပေး္ဘပီး၊ ဒီမိုကရေစီ ူပန်လည်ဖော်ဆောင်မြတြေ မလုပ်ဘူးဆိုရင် ဒီကိင်္စအပေၞမြာ သဘောတူဖိုႛ အခက်အခဲရြိလိမ်ႛမယ်ဆိုတာ သတိပေးထားပၝတယ်။