မြန်မာအလုပ်သမားတွေ ထိုင်းမှာ နေထိုင်စားသောက်ရေး ခက်ခဲနိုင်

ကျော်လွင်ဦး
2020.04.12

ထိုင်းနိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ  ဧပြီလကုန်မှသာ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ကြဖို့ အစိုးရက တိုက်တွန်း ထားပေမယ့် အများအပြားက အလုပ်ပြုတ်တာကြောင့် နေထိုင်စားသောက်စရိတ် အခက်အခဲနဲ့ ရင်ဆိုင် ရနိုင်တယ်လို့ အလုပ်သမားတွေနဲ့ အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူတွေက ပြောပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ပိုင်းကနေ ဧပြီလဆန်းအထိ ထိုင်းကနေ ပြည်တွင်း ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာသူ တစ်သိန်းခွဲနီးပါးရှိတယ်လို့ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ပြောဆိုထားပါတယ်။

ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာသူတွေ များတာကြောင့် သူတို့ကို ထိန်းချုပ်ကန့်သတ် စောင့်ကြည့်ရမယ့်နေရာ ခက်ခဲတာကြောင့် ဧပြီလကုန်လောက်မှ ပြန်လာဖို့ မေတ္တာရပ်ခံထားပါတယ်။

အခုလိုနောက်ဆုတ်တာဟာ Quarantine လုပ်ဖို့ နေရာ ပြင်ဆင်ချိန်ရအောင်ဖြစ်ကြောင်း ကရင်ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့  လူမှုရေးဝန်ကြီး ဦးဘိုဘိုဝေမောင်က ပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့က ပြင်ဆင်ချိန် ပိုရအောင်ပေ့ါနော်၊ ပြင်တော့ ပြင်ဆင်နေပါတယ်၊ အသေးစိတ်တော့ ကျနော် မဖြေနိုင်သေးဘူး၊ လက်ရှိ ကျနော် အလုပ်ရှုပ်နေသေးလို့”

ထိုင်းရောက် မြန်မာအလုပ်သမားတွေ ဧပြီ ၁၅ ရက်နောက်ပိုင်း ပြန်လာဖို့ ပြင်ဆင်ထားပေမယ့် အစိုးရက လကုန်ပိုင်းရောက်မှ ပြန်လာဖို့ပြောတာကြောင့် အခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရတော့မယ်လို့ အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူတွေက ပြောပါတယ်။

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုကြောင့် လုပ်ငန်းအများအပြား ပိတ်လိုက်တဲ့ ထိုင်းမှာ အလုပ်သမားတွေဟာ အလုပ်ပြုတ်နေတာကြောင့် နေရပ် ပြန်ဖို့ကြိုးစားနေကြပြီလို့  ထိုင်းရောက်မြန်မာအလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေတဲ့ AAC မဟာမိတ်အဖွဲ့က ကိုရဲမင်းက ပြောပါတယ်။

“အားလုံးဟာ အလုပ်တွေပြုတ်ကုန်ပြီး အလုပ်လက်မဲ့တွေ ဖြစ်ကုန်တယ်၊ ထိုင်းမှာဆိုတော့ စားဖို့ သောက်ဖို့လည်း အခက်အခဲဖြစ်တယ်၊ အခန်းခတွေ၊ ရေခ၊ မီးခတွေပေးဖို့လည်း အခက်အခဲဖြစ်တယ်၊ အဲလိုလူတွေက သိန်းနဲ့ချီ ရှိနေတယ်၊ အဲတော့ ၁၅ ရက်ကို ပြန်ဖို့အားခဲထားတယ်၊ ဒါပေမဲ့ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်က ဒီဘက်မှာလည်း အခက်အခဲတွေနဲ့ အားလုံး စနစ်တကျမဖြစ်တဲ့ အနေအထားမှာ လကုန်ပြီးမှပြန်ဖို့ ပန်ကြားထားတယ်ဆိုတော့ အလုပ်သမားတွေက တော်တော်လေးကို အခက်အခဲ ဖြစ်မယ့် အနေအထားပါ”

ထိုင်းနိုင်ငံ အကျဉ်းထောင်တွေကနေ ပြန်လွတ်လာပြီး မြန်မာပြည် ပြန်ပို့ခံရတဲ့အတွက် တနင်္သာရီတိုင်း မောတောင်နယ်စပ် ထိုင်းဘက်ခြမ်းမှာ ရောက်နေသူ ၁၃ ဦး ရှိပါတယ်။

သူတို့ကို ဒီဘက်ပြန်ပို့ဖို့ ထိုင်းဘက်က လုပ်နေပေမယ့် မြန်မာပြည်ဘက်က ပိတ်ထားတာကြောင့် ထောင်ထဲမှာ တစ်လလောက် နေနေရတယ်လို့ ကိုရန်နိုင်က ပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့ မြန်မာပြည် ပြန်အထွက်မှာ ပတ်စ်ပို့ ပျက်တဲ့လူတွေ၊ လမ်းမှာ သွားရင်းလာရင်းနဲ့ ဖမ်းမိတဲ့လူတွေလည်း ရှိတာပေါ့၊ အဲလိုဖမ်းမိတဲ့လူတွေကို ထောင်မှာ ၄၅ ရက်လောက် ချထားပြီးတော့ ထောင်ကလွတ်တော့ နယ်စပ်ကို ပို့မယ့်ရုံးကို လာထားတယ်၊ ထိုင်းဘက်က အကုန်ဖွင့်လိုက်ပြီး ဗမာဂိတ်က ပိတ်ထားတာကြောင့် ကျနော်တို့ ထောင်ထဲမှာ တစ်လလောက်ရှိပြီ ထပ်နေရတာ"

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းတွေအပါအဝင် စက်ရုံအလုပ်ရုံ အတော်များများဟာ ပိတ်သိမ်းတာ၊ လူလျှော့တာတွေ လုပ်နေပါတယ်။

လကုန်ပိုင်းမှ နေရပ်ပြန်ရမယ်ဆိုတဲ့အတွက် နေထိုင်စားသောက်ဖို့ ပိုမို ခက်ခဲလာတယ်လို့ ဘန်ကောက်မှာရှိတဲ့ မြန်မာအလုပ်သမား  ကိုကျော်ထက်က ပြောပါတယ်။

“စက်ရုံကလည်း ကျနော်တို့ကို ဖြုတ်လိုက်တဲ့သဘော ဖြစ်နေတယ်၊ ကျနော်တို့ကလည်း ပြန်ဖို့ အစီအစဉ် ရှိကြတယ်၊ ပြန်ဖို့ကြတော့ လက်ရှိ တံတားက ပိတ်ထားတယ်လို့ ကြားတယ်၊ ဆက်နေဖို့ အတွက်လည်း အခက်အခဲရှိတယ်၊ ပြန်ဖို့အတွက်လည်း အခက်အခဲရှိနေတယ်၊ အဲလိုဖြစ်နေတယ်၊ ဆက်နေမယ်ဆိုရင်လည်း ကျနော်တို့က အလုပ်မရှိတော့တဲ့အတွက် အခန်းခ၊ ရေခ၊ မီးခ စားဝတ် နေရေးအတွက် အခက်အခဲရှိသွားပြန်ရော၊ ပြန်ဖို့ကျတော့လည်း လမ်းက ပိတ်ထား ဆို့ထားတော့ ကျနော်တို့က ပြန်လို့မရဘူး၊ ကျနော်တို့ ဘန်ကောက်မြို့ထဲမှာ အခက်အခဲဖြစ်နေတယ်"

ထိုင်းဘက်က မတ်လကုန်ကနေ ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာနဲ့ နေထိုင်ခွင့်သက်တမ်းကုန်တဲ့ နိုင်ငံခြားသားတွေအားလုံးကို ဧပြီလကုန်အထိ သက်တမ်းကင်းလွှတ်ခွင့် ပေးထားတဲ့အတွက် အဖမ်းအဆီးမခံရဘဲ ဆက်လက် နေထိုင်နိုင်ပါတယ်။

နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ခွင့် လက်မှတ်ကိုင်ဆောင်ခွင့်ရသူတွေကိုလည်း ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း ဆက်လက် နေထိုင်ခွင့် ပေးထားပြီး နယ်စပ်ဂိတ်တွေ ပြန်လည် ဖွင့်လှစ်မှသာ ခုနှစ်ရက်အတွင်း ပြန်လည် ထွက်ခွာနိုင်ကြောင်းလည်း ထိုင်းအစိုးရက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသူ နေ့စဉ် တစ်ရာနီးပါး ရှိတာကြောင့်  တစ်နေရာနဲ့တစ်နေရာ ကူးသန်းသွားလာခွင့်တွေ ပိတ်ထားပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံကနေ လမ်းတွေဖွင့်ပေးရင်တော့ ရွေ့ပြောင်းမြန်မာအလုပ်သမားတွေအနေနဲ့ ပြည်တော် ပြန်လာမှာဖြစ်ပြီး အစိုးရအနေနဲ့ အဆင်သင့်ပြင်ဆင်ထားသင့်တယ်လို့ ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ်မှာ ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားအရေး ဆောင်ရွက်နေတဲ့ ပညာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဖောင်ဒေးရှင်း (FED) အဖွဲ့က ဦးထူးချစ်က ပြောပါတယ်။

“ထိုင်းအစိုးရကလမ်းဖွင့်လို့ရှိရင်တော့ ကျနော်တို့ လက်ခံရမှာဘဲလေ၊ ရွေ့ပြောင်းလုပ်သမားတွေက ရပ်တည်မရဘူးထင် ပြန်လာမှာဘဲ၊ အဆင့်သင့်မဖြစ်သေးပါဘူးတို့ ပြန်မလာနဲ့လို့ ပြောလို့မရဘူး၊ အစိုးရတရပ်အနေနဲ့ တာဝန်ယူမှုအားနည်းတယ်လို့ဘဲ ပြောချင်တယ်၊ ဘယ်လို့အခြေအနေဖြစ်ဖြစ် အလုပ်သမားတွေကို စနစ်ကျတဲ့ ပြင်ဆင်မှုတွေ၊ ပူးပေါင်းမှုတွေနဲ့ လက်ကိုခံကိုခံရမယ်၊ စနစ်မကျဘူး လက်မခံဘူးဆိုရင် ကျနော်ပြောသလို့ တိကျရှင်းလင်းတဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ မပေးဘူးဆိုရင် သူတို့က ခိုးပြီးပြန်လာလို့ရှိရင် ကျနော်တို့လူအဖွဲ့အစည်းအတွက် အန္တရာယ်ကြီးတယ်။”

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ တရားဝင်ရောက်ရှိသူတွေနဲ့ တရားမဝင်ရောက်ရှိနေသူတွေ အပါအဝင် မြန်မာရွေ့ပြောင်းလုပ်သား ၃ သန်းကျော်ရှိတယ်လို့ ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။

ဒီအလုပ်သမားတွေဟာ ထိုင်းနိုင်ငံမှာအလုပ်တွေ နောက် ၃ လလောက်အထိ ပိတ်ထားမယ်ဆိုရင် အားလုံး ပြည်တော်ပြန်ကြမှာဖြစ်ပြီး အစိုးရဘက်က အဆင့်သင့်မပြင်ဆင်ထားရင် မလိုလားအပ်တဲ့ ပြဿနာတွေ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူတွေက ပြောပါတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။