မုန်တိုင်းဒုက္ခသည် တသန်းခြဲရဲႛ အသက်အ္ဇိံရာယ် စိုးရိမ်ရ

ဒုက္ခသည်တေအြတြက် အသက်မသေဖိုႛ၊ ရောဂၝမရဖိုႛ သောက်ရေသန်ႛနဲႛ သန်ႛရြင်းရေး အရေးတဋ္ဌကီး လိုအပ်နေပၝတယ်။ လူထု ကဵန်းမာရေးအတြက် အ္ဇိံရာယ်ရြိတဲ့ အေုကာင်း အခဵက်တြေ အူပည့်ူဖစ်နေတဲ့ အေူခအနေမြာ ရြိနေတဲ့အတြက် မုန်တိုင်းေုကာင့် သေဆုံးိံြန်းဟာ ၁၅ ဆအထိ ူမင့်တက်သြားိံိုင်ပၝတယ်လိုႛ Oxfarm အဖြဲႛ ဒေသဆိုင်ရာ အဋ္ဌကီးအကဲ မင်္စ ဆာရာ အိုင်ယာလန်က ေူပာပၝတယ်။

မုန်တိုင်းဒဏ်ခံ ဒေသတေကြ အသက်ရြင် ကဵန်ရစ်သူတေကြို စက်လြေတေနြဲႛ ဘေးလြတ်ရာကို ပိုႛဆောင် ပေးနေပေမဲ့ ဒီဇယ်ဆီက မလုံလောက်ပၝဘူး။ အဲဒၝေုကာင့် ဝေးလ္ဘံပီး အသြားအလာ ခက်ခဲတဲ့နေရာတေမြြာ သောင်တင်နေုကသူတေကြို အခဵိန်မြီ မကယ်တငိံိုင်မယ့်အရေး ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်သားတေကြ စိုးရိမ်နေုကပၝတယ်။ တခဵိြႚဆိုရင် အခုထိ အုန်းပင်တြေပေၞမြာ နေနေုကတုန်းပဲ၊ ဒၝပေမဲ့ သိပ်တော့ မကဵန်တော့ဘူး၊ တူဖြတ်ူဖြတ်နဲႛ သေကုန်ုက္ဘပီလိုႛ ကယ်ဆယ်ရေး လုပ်သားတယောက်က ေူပာပၝတယ်။  

ဒၝပေမဲ့ ူမန်မာ စစ်အစိုးရကတော့ သဘာဝ ဘေးအ္ဇိံရာယ်ကနေ ကယ်ဆယ်ရေးမြာ အတြေႛအုကံြ့ကယ်ဝတဲ့ ိံိုင်ငူံခားက ကဋ္ဋမ်းကဵင်လုပ်သားတြေ ဝင်ရောက်လာရေးကို အခုထိ ူငင်းဆန်နေတုန်းူဖစ်္ဘပီး ိံိုင်ငံတကာ အကူအညီတြေ အလုံအလောက်သာပေး၊ သူတိုႛဘာသာ ူဖန်ႛဝေိံိုင်စြမ်းရြိပၝတယ်လိုႛ တြင်တြင်ေူပာ နေတုန်းပဲူဖစ်ပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ မုန်တိုင်းဒဏ်ခံ ဧရာဝတီူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞ ဒေသတခုကို ကိုယ်တိုင် သြားရောက်ခဲ့တဲ့ အေအက်ဖ်ပီ သတင်းထောက် တယောက်ရဲႚ သတင်းပေးပိုႛခဵက်မြာ အားနည်း္ဘပီး ငတ်ူပတ်နေပုံရတဲ့၊ ထောင်နဲႛခဵီတဲ့ လူတေဟြာ အိမ်ပဵက်တေထြဲကထြက် လမ်းဘေး တဖက်တခဵက်မြာ စီတန်းရပ်္ဘပီး အစိုးရဆီက လာမယ်ဆိုတဲ့ ကယ်ဆယ်ရေးရိက္ခာနဲႛ ပင်္စည်းတေကြို မ္တေွာ်လင့်စောင့်စား နေုကပၝတယ်။ ဒၝပေမယ့် ဘာအကူအညီမြ ရောက်လာတာ မတြေႛရပၝဘူး။ တခၝတခၝ ရဟတ်ယာဉ်တြေ၊ မော်တော်ကားတန်းတေဟြာ ူဖတ်သာသြားုကပေမဲ့ မရပ်နားုကပၝဘူး။ သုံးရက်လောက်ုကာမြ ရဟတ်ယာဉ်တစင်း တြေႛရပေမဲ့ အဲဒၝကလည်း ေူမူပင်ပေၞမြာ စက်ပဵက်လိုႛ ူပင်ဆင်နေတာသာ ူဖစ်နေပၝတယ်။ တခၝတရံ ဗုဒ္ဌဘာသာနဲႛ မြတ်စလင်အဖြဲႛတြေ ရောက်လ္ဘာပီး ထမင်း၊ ခေၝက်ဆြဲေူခာက်၊ ဘီစကစ်၊ ခဵိခြဵဉ်နဲႛ ဖယောင်းတိုင်တြေ ဝေငတြတ်ုကပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ကားတံခၝးဖြင့်္ဘပီး ပင်္စည်းဝေမယ်လည်းူပင်ရော စစ်သားတြေ ပေၞလာုကပၝတယ်။ ူပည်သူတေကြို ပင်္စည်းတြေ ဝေငရြာမြာ ပၝဝင်ကူညီဖိုႛတော့ မဟုတ်ပၝဘူး။ သူတိုႛကိုယ်တိုင် စားစရာမရြိလိုႛ လာယူုကတာပၝလိုႛ အေအက်ဖ်ပီ သတင်းထောက်က သတင်းပိုႛပၝတယ်။

ရဟတ်ယာဉ်တေနြဲႛ ရောက်ရြိလာတဲ့ ိံိုင်ငံတကာ ကယ်ဆယ်ရေး ပင်္စည်းတေကြို ဧရာဝတီတိုင်းအတြင်း ူဖန်ႛဝေဖိုႛ ပုသိမ်ကို ပိုႛဆောင်န္ဘေပီလိုႛ ကုလသမဂ္ဂက ေူပာပၝတယ်။ ိံိုင်ငံတကာ ုကက်ေူခနီအဖြဲႛနဲႛ လူခမ်းနီအသင်းကလည်း အမိုးအကာပင်္စည်း လေယာဉ် သုံးစင်းစာ ူဖည့်တင်းခဲ့တယ်လိုႛဆိုပၝတယ်။ အခုထိ လူပေၝင်း ိံြစ်သိန်းကေဵာ်ကို ကယ်ဆယ်ရေး ပင်္စည်းတြေ ူဖန်ႛဝေိံိုင်ခဲ့ပၝတယ်။ နောက်ထပ်လည်း အမိုးအကာတြေ၊ ရေသန်ႛဘူးတေနြဲႛ ူခင်ထောင်တြေ တင်ဆောင်လာမယ့် လေယာဉ် ၇ စင်း လာဦးမယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

ဒၝပေမဲ့ World Vision အဖြဲႛဋ္ဌကီးက ူဖန်ႛဝေခဲ့တဲ့ ကယ်ဆယ်ရေး ပင်္စည်းတေဟြာ အခုထိ သမုဒ္ဋရာထဲက ရေတစက်လောက်ပဲ ရြိသေးတယ်၊ အကူအညီတြေ ရိံိုင်သူ ထောင်ဂဏန်း ရြိရင် မရသေးသူတေကြ သိန်းဂဏန်းရြိနေတယ်လိုႛ ေူပာလိုက်ပၝတယ်။

အခုလောလောဆယ် အရေးဋ္ဌကီးဆုံးကတော့ သောက်ရေပၝပဲလိုႛ Oxfarm အဖြဲႛက မင်္စဆာရာ က ဆိုပၝတယ်။ ရေတြင်းရေကန် အတော်မဵားမဵားဟာ ဆားငန်ရေတြေဝင်န္ဘေပီး ရေကန်တေမြြာ လူသေအလောင်းတေနြဲႛ ူပည့်နေတာပၝ၊ ရေသန်ႛ အလုံအလောက် မရိံိုင်တာက အေူခခူံင်္ပံနာ ူဖစ်နေပၝတယ်၊ ရေသန်ႛမရရင်တော့ လူတြေ ကိုယ်ကဵိြးနည်းဖိုႛသာ ရြိုကပၝတော့မယ်လိုႛ ဆာရာ က ဆိုပၝတယ်။ Oxfarm အဖြဲႛဝင် နောက်တယောက်ူဖစ်တဲ့ အီယန် ကလည်း ဒီအတိုင်းဆိုရင် နောက်ထပ် လူပေၝင်း တသန်းခြဲ သေဆုံးဖြယ်ရြိတယ်လိုႛ သတိပေးလိုက်ပၝတယ်။

အရြေႛတောင်အာရြ လူႛအခြင့်အရေးအဖြဲႛက ဒက်ဘီစတော့ဟတ် ကတော့ စစ်အစိုးရ လက်လြမ်းမီတဲ့ ရန်ကုန် နယ်နိမိတ်မြာတောင် လူတြေ ဘာအကူအညီမြ မရလိုႛ ညည်းညြ နေုကတယ်၊ သူတိုႛမြာ သိုးနေ အောက်နေတဲ့ ဆန်တေပြဲ ရုကတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ 

ကုလသမဂ္ဂ ကဵန်းမာရေးပၝရဂူ တယောက်ကလည်း လက်ရြိအတိုင်းသာဆိုရင် ရောဂၝတြေ ူပန်ႛပြားသြားဖိုႛရြိေုကာင်း ဒီကနေႛ တနဂဿေိံြနေႛက ေူပာုကားလိုက်ပၝတယ်။ မုန်တိုင်းဒဏ် အခံရဆုံးူဖစ်တဲ့ ဘိုကလေး္ဘမိြႚဆေးရုံမြာ ဆရာဝန်တေဟြာ တရက်ကို ူပင်ပလူနာ ငၝးထောင်လောက်ကို အခဵိန်ူပည့် ကုသပေးနေရပၝတယ်။ သူတိုႛပင်ပန်းလပြၝ္ဘပီ၊ သူတိုႛကို အကူအညီပေးဖိုႛ လိုနေပၝတယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂ ပၝရဂူက ဆိုပၝတယ်။

အသက်မသေ ကဵန်ရစ်သူတေဟြာ လေဒဏ်ရေဒဏ်ေုကာင့် ကေဵာနဲႛေူခထောက်တေမြြာ ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရုကတာမဵားပၝတယ်။ ရေဓၝတ်ခမ်းေူခာက်တဲ့လူနာတြေ၊ ဝမ်းပဵက်ဝမ်းလ္တေွာ သူတေလြည်း မဵားူပားလပြၝတယ်။ ညစ်ပတ်နံစော်နေတဲ့ ရေကန်ထဲက ရေတေကြို လူတြေ သောက်နေ ုကတာတြေႛရတယ်လိုႛ ပၝရဂူက ေူပာပၝတယ်။ ဆေးရုံတေမြြာ ပတ်တီးတြေ၊ ဂြမ်းတြေ၊ ဒဏ်ရာခဵြပ်ဖိုႛ ဋ္ဌကိြးတြေ၊ ပဋိဇီဝဆေးတြေ၊ ဓၝတ်ဆားရည်တြေ လိုအပ်နေတာပၝ။ မုန်တိုင်းအ္ဘပီး ရြစ်ရက်အုကာမြာ စစ်အစိုးရက ဆရာဝန်တြေ စေလြတ်ပေးပေမဲ့ ိံိုင်ငံတကာ အကူအညီ အဋ္ဌကီးအကဵယ် လိုအပ်နေတယ်လိုႛ ပၝရဂူက ေူပာပၝတယ်။ မုကာခင် ကာလဝမ်း၊ ငြက်ဖဵားနဲႛ သြေးလြန်တုတ်ကြေး ရောဂၝတြေ ကပ်ရောဂၝအသြင်နဲႛ ူမင်ရတော့မြာမိုႛ အဆိုးဆုံးအတြက် ဋ္ဌကိတြင် ူပင်ဆင်ထားဖိုႛ လို္ဘပီလိုႛလည်း ေူပာလိုက်ပၝတယ်။