ူမန်မာ့ိံိုင်ငံရေးကိင်္စကို လုံူခံြရေးကောင်စီ ူပန်လည် ကိုင်တြယ်မည်

ူမန်မာစစ်အစိုးရက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ်သက်တမ်း ထပ်တိုးလိုက်တာနဲႛ ပတ်သက် လိုႛ ကုလသမဂ္ဂ လူႛအခြင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းဋ္ဌကီးက အထူးစိုးရိမ်မိတဲ့အေုကာင်း မေလ ၂၈ရက် ဒီကနေႛမြာ ေူပာုကား လိုက်ပၝတယ်။ အလားတူပဲ ကုလသမဂ္ဂ လုံူခံြရေးကောင်စီ အလြည့်ကဵ ဥက္ကှူကလည်း ူမန်မာ့ိံိုင်ငံရေးကိင်္စကို ူပန်လည် ကိုင်တြယ်သြားမယ်လိုႛ ေူပာလိုက်ပၝတယ်။

2008.05.28
gambari_assk_2008_305px.jpg စစ်အစိုးရက အကဵယ်ခဵြပ် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားသော ဒီမိုကရေစီခေၝင်းဆောင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် (ဝဲ) ိံြင့် ကုလသမဂ္ဂ အထူးသံတမန် မင်္စတာ အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီ(ယာ)တိုႛ ယခိုံြစ် မတ်လဆန်းပိုင်းတြင် တြေႚဆုံ ဆြေးေိံြးနေပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP)
(Photo: AFP)

ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ် သက်တမ်းတိုးလိုက်တာနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး ိံိုင်ငံတကာ ခေၝင်းဆောင်တေကြ ူမန်မာစစ်အစိုးရကို အဋ္ဌကီးအကဵယ် ဝေဖန်နေခဵိန်မြာပဲ ကုလသမဂ္ဂ လူႛအခြင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းဋ္ဌကီး Ms. Louise Arbour ကလည်း အထူးစိတ်ပဵက်တဲ့အေုကာင်း ေူပာလိုက်တာူဖစ်ပၝတယ်။

ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး ဒီလို လြတ်လပ်စြာ ဆ္ဋိံထုတ်ဖော်ခြင့်နဲႛ လြပ်ရြားဆောင်႟ြက်ခြင့်တြေ ဆက်္ဘပီး ဆိုးဆိုးဝၝးဝၝး ကန်ႛသတ်ခဵြပ်ခဵယ်နေတာဟာ အေူခခံ လူႛအခြင့်အရေးတေကြို ခဵိြးဖောက်နေတာပဲ ူဖစ်တယ်လိုႛ Ms. Arbour က ေူပာလိုက်ပၝတယ်။ ူမန်မာအစိုးရက ဒီလိုလုပ်လိုက်တာဟာ ူမန်မာူပည်သူတြေ မုန်တိုင်းဘေးေုကာင့် ဒုက္ခခံစားနေရတဲ့အခဵိန်နဲႛ တခဵိန်တည်းူဖစ်န္ဘေပီး ူပည်သူတေအြနေနဲႛ ပို္ဘပီးခဵြပ်ခဵယ် ကန်ႛသတ်တာတြေေုကာင့် အဆတိုး မခံစားသင့်ုကပၝဘူးလိုႛလည်း ေူပာပၝတယ်။

လူႛအခြင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းဋ္ဌကီးက အမဵိြးသား ဒီမိုကရေစီအဖြဲႚခဵြပ် လူငယ် အနည်းဆုံး ၁၅ ဦး မေလ ၂၇ရက် မနေႛက ဖမ်းဆီးခံရတာကိုလည်း ုကားသိရတဲ့အတြက် အထူး စိုးရိမ်မိတဲ့အေုကာင်းလည်း ထုတ်ဖော်ေူပာုကား လိုက်ပၝတယ်။

အလားတူပဲ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ် သက်တမ်းတိုးခံရတာနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ကုလသမဂ္ဂ လုံူခံြရေးကောင်စီ အလြည့်ကဵ ဥက္ကှူူဖစ်တဲ့ ူဗိတိန်သံအမတ်ဋ္ဌကီး Mr. John Sawers ကလည်း အထူး စိတ်ပဵက်ရတယ်လိုႛ မနေႛညနေက သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲမြာ အခုလိုေူပာလိုက်ပၝတယ်။

ူဗိတိန်သံအမတ်ဋ္ဌကီး။   ။ “ူမန်မာစစ်အစိုးရက ိံိုင်ငံတကာနဲႛ ူပည်သူတေရြဲ့ ဆ္ဋိံကို ဆန်ႛကဵင်္ဘပီး ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို အကဵယ်ခဵြပ် သက်တမ်းတိုးလိုက်တာဟာ အထူးစိတ်ပဵက်စရာ ကိင်္စူဖစ်ပၝတယ်။ ဒီအခဵိန်ဟာ တကမႝာလုံးက ူမန်မာူပည်သူတေကြို ဝိုင်းဝန်းကူညီအားပေးနေတဲ့အခဵိန်ပၝ။ ”

သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲမြာ လုံူခံြရေးကောင်စီအနေနဲႛ ူမန်မာ့ိံိုင်ငံရေးကိင်္စကို ူပန်လည် ဆြေးေိံြးဆောင်႟ြက်ဖိုႛ ရြိပၝတယ်လိုႛလည်း မင်္စတာဆော်ယားစ်က ေူပာသြားပၝတယ်။

မေလ ၂၇ ရက်နေႛညနေက ူမန်မာိံိုင်ငံခရီးစဉ်က အူပန် နယူးယောက်္ဘမိြႚက ကုလသမဂ္ဂ ႟ုံးခဵြပ်မြာ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ ဘန်ကီးမြန်းက သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲတရပ်ူပလြုပ်ရာမြာ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ် သက်တမ်းတိုးတဲ့ ကိင်္စအပၝအဝင် ူမန်မာိံိုင်ငံက လူသားခဵင်းစာနာရေးနဲႛ ိံိုင်ငံရေးူင်္ပံနာတေကြို ေူပာဆိုခဲ့ပၝတယ်။

ပထမဦးဆုံး မင်္စတာဘန်ကီမြန်းက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို ၆ ိံြစ်ဆက်တိုက်အူဖစ် နေအိမ် အကဵယ်ခဵြပ် သက်တမ်း ထပ်တိုးတာနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး အလြန်စိတ်မကောင်းူဖစ်ရတဲ့အေုကာင်း မင်္စတာ ဘန်ကီးမြန်းက စေူပာပၝတယ်။ သူက ေုကညာခဵက်ကို ဖတ်ရာမြာ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသားတေကြို ူမန်ူမန် ူပန်လြတ်ပေးလေလေ ူမန်မာိံိုင်ငံဟာ အမဵိြးသားရင်ုကားစေ့ရေး၊ ဒီမိုကရေစီရေးနဲႛ လူႛအခြင့်အရေးကို ပိုအခဵိန်ူမန်ူမန် တည်ဆောကိံိုင်လေလေ ူဖစ်မြာပၝလိုႛ ေူပာပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံခရီးစဉ်နဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး မုန်တိုင်းေုကာင့် ဒုက္ခသည် ၂ သန်းကေဵာ်ရဲ့ အသက်ဟာ အ္ဈိံရာယ်မြာ ကဵရောက်နေေုကာင်း၊ ူမန်မာိံိုင်ငံကို သြားရာမြာ စည်းလုံးခဵစ်ုကည်မနြဲႛ မ္တေွာ်လင့်ခဵက်တြေ မ္တွဝေဖိုႛူဖစ်ေုကာင်း၊ ဒုက္ခသည်တေကြို တကမႝာလုံးက သူတိုႛနဲႛ အတူရပ်တည်္ဘပီး ကယ်ဆယ်ဖိုႛ အသင့်ရြိနေတယ်ဆိုတာ ူပဖိုႛူဖဵစ်ေုကာင်း ေူပာဖိုႛပၝလိုႛ မင်္စတာဘန်ကီမြန်းက သတင်းထောက်တေကြို ေူပာပၝတယ်။

သူႛအနေနဲႛ ူမန်မာအာဏာပိုင်တေနြဲႛ မုကာသေးခင်ရက်တေကြ ဆြေးေိံြးခဲ့ရာမြာ အားတက်ခဲ့ရတဲ့အေုကာင်း၊ ကုလသမဂ္ဂနဲႛ ူမန်မာအစိုးရအုကား ရေေုကာင်း၊ ကုန်းေုကာင်းနဲႛ လေေုကာင်းတေကြနေ မုန်တိုင်းဘေးကဵခဲ့တဲ့ ဒေသတေကြို အူမန်ဆက်သြယ်ဖိုႛ မဟာဗဵဟြာ ဌာနတြေ ဖြင့်လုပ်ဆောင်ဖိုႛ သဘောတူခဲ့ေုကာင်း ေူပာူပပၝတယ်။

ဒၝပေမဲ့ ူမန်မာအစိုးရအနေနဲႛ ပေးထားတဲ့ ကတိအတိုင်း အလဵင်ူမန်နဲႛ အူပည့်အ၀ အကောင်ထည်ဖိုႛဟာ အဓိကသော့ခဵက်ပၝလိုႛေူပာပၝတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် တယောက်အနေနဲႛ ူမန်မာမုန်တိုင်း ဘေးကယ်ဆယ်ရေးတေကြို ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကဵ ပၝဝင်္ဘပီး ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သြားမယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်။ ူုမန်မာိံိုင်ငံကို မုကာခင်ူပန်သြား္ဘပီး တိုးတက်မအြေူခနေကို ုကည့်႟သြြားမယ်လိုႛ ေူုပာပၝတယ်။

မင်္စတာ ဘန်ကီးမြန်းက ူမန်မာနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ အသစ်ကူပန်စဖိုႛ အခြင့်အလန်းတခု ရပၝ္ဘပီလိုႛ လည်း ေူပာပၝတယ်။ အားလုံးအနေနဲႛ ဒီအထဲက ရလဒ်ကောင်းတြေပေၞလာဖိုႛ လုပ်ကိုင်သင့်ပၝတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲမြာ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ ပတ်သက်လိုႛ သတင်းထောက်တေကြ မေးရာမြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရခေၝင်းဆောင် ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးဋ္ဌကီး သန်းေ႟နြဲႛ တြေႚစဉ်မြာ ိံိုင်ငံရေးကိင်္စ ေူပာခြင့်ရ ခဲ့တဲ့အေုကာင်း၊ ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးဋ္ဌကီးကိုယ်တိုင် ဒီကိင်္စကို စ္ဘပီး ဆြေးေိံြးတာူဖစ်ေုကာင်း၊ ူမန်မာ့ိံိုင်ငံရေးမြာ ကုလသမဂ္ဂရႛဲ အခန်းက္ပကို လိုသလို တိုးခဲဵႛ ပူးပေၝင်းလုပ်ဆောင်ဖိုႛ သဘောတူခဲ့ေုကာင်း ေူပာပၝတယ်။ မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီကိုလည်း ဒီလုပ်ငန်းစဉ်အတြက် တာဝန်ဆက်ယူစေမြာ ူဖစ်ေုကာင်း ေူပာပၝတယ်။

အတြင်းရေးမြြးခဵြပ်နဲႛ တြေႚအ္ဘပီး ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ် သက်တမ်းတိုးတာနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ သတင်းထောက်တဦးကမေးရာမြာတော့ မင်္စတာဘန်ကီးမြန်းက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ရဲ့ ကိင်္စဟာ ိံိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းတခုလုံးရဲ့ အရေးဋ္ဌကီးဆုံးနဲႛ အထူး အရေးအပၝဆုံး ကိင်္စရပ်တခု ူဖစ်ပၝတယ်။ ဒၝ့ေုကာင့် ကုလသမဂ္ဂ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ်တယောက်အနေနဲႛ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသားတြေ အူမန်လြတ်ပေးဖိုႛ မင်္စတာဂမ်ဘာရီကနေ တဆင့် သူကိုယ်တိုင် ပၝဝင်ဆောင်႟ြက်သြားမြာ ူဖစ်တယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်။

ဒၝဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီအသြင်ေူပာင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်မြာ သော့ခဵက် ူဖစ်္ဘပီး ူမန်မာိံိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီထြန်းကားတဲ့ ိံိုင်ငံတိံိုင်ငံအူဖစ် ပေၞပေၝက်လာရေး သူႛအနေနဲႛ အစြမ်းကုန် ိံြစ်ူမြပ်လုပ်ကိုင်သြားဖိုႛ ခိုင်ခိုင်မာမာ ဆုံးူဖတ်ထားတယ်လိုႛ မင်္စတာ ဘန်ကီမြန်းက ေူပာသြားပၝတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။