အူပစ်မရြိေုကာင်း တရား႟ုံးမြာ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် ူငင်းဆို

ူမန်မာ့ ဒီမိုကရေစီခေၝင်းဆောင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်က စစ်အစိုးရက စဲဆြိုသော ိံိုင်ငံတော် လုူံခြံရေးဥပေဒ ပုဒ်မ ၂၂ ကို ခဵိြးဖောက် ကဵြးလြန်ူခင်း မရြိေုကာင်း မေလ ၂၆ရက် မနေႛက အင်းစိန်ထောင် တံခၝးပိတ်တရား႟ုံးမြာ စာရေးသား ထြက်ဆိုခဲ့ပၝတယ်။ ဒီရေးသား ထြက်ဆိုခဵက် အူပည့်အစုံကို ဒီကနေႛ အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီအဖဲြႚခဵြပ်က အမဵားူပည်သူ သိရြိံိုင်ရန် ေုကညာခဵက်အူဖစ် ထုတ်ူပန်ခဲ့ပၝတယ်။

2009.05.27
free_suu_kyi_cambodia_305px.jpg ကမေႝာဒီးယားိံိုင်ငံ၊ ဖိံြမ်ပင်္ဘမိြႚတော်ရြိ ူမန်မာစစ်အစိုးရ သံ႟ုံးရြေႚတြင် မေလ ၂၇ရက်နေႛက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် လြတ်ေူမာက်ရေးအတြက် တောင်းဆို ဆ္ဋိံူပနေူခင်း ူဖစ်ပၝသည်။ (ဝဲ မြ ယာ) ကမေႝာဒီးယား လူႛအခြင့်အရေး စင်တာ ဥက္ကှူ အူဗီရက်၊ ကမေႝာဒီးယား လြတ်လပ်သော ဆရာဆရာမမဵား အစည်းအ႟ုံး ဥက္ကှူ ရောင်ခဋ္ဋန်း၊ လူႛအဖြဲႚအစည်း ဥပဒေပညာပေးဌာန ဥက္ကှူ ယန်ဗီရက်၊ ဒေသ လူႛအခြင့်အရေးအဖြဲႚ ဥက္ကှူ လီကာဒို ခက် ဂၝလာဘ႟ူ။ (Photo: AFP)
(Photo: AFP)
ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ရဲ့ တရား႟ုံးကို တင်ူပေူပာဆိုခဵက်တေထြဲမြာ ဆိုရင်-

ဂြဵန် ယက်တော အနေနဲႛ ၃၀ ရက် ၁၁ လ ၂၀၀၈ ခိုံြစ်အတြင်း ပထမအဋ္ဌကိမ် ူခံဝင်းအတြင်း ဝင်ရောက်ခဲ့တဲ့ကိင်္စကို ဒေၞခင်ခင်ဝင်းထံမြ တဆင့် ုကားသိခဲ့ရေုကာင်း၊ ဒီအူဖစ်အပဵက်ကို ၄ ရက် ၁၂ လ ၂၀၀၈ ခိုံြစ် ဆေးစစ်ရန်ရောက်ရြိ လာသော ဒေၝက်တာတင်မဵိြးဝင်း မတြဆင့် အာဏာပိုင်တေထြံကို အေုကာင်းုကားခဲ့ေုကာင်း၊ ဒၝပေမဲ့လဲ အဲဒီတုန်းက အာဏာပိုင်တေကြနေ သူႛကို လာရောက်မေးူမန်းတာ၊ စုံစမ်းတာ ူပလြုပ်ခဲ့ူခင်း မရြိသလို၊ အရေးယူ ဆောင်႟ြက်တယ်လိုႛလည်း ုကားသိရူခင်း မရြိေုကာင်း၊ ူခံဝင်းအတြင်းအခုလို တစုံတယောက် ဝင်ရောက်လာပၝက ခဵက်ခဵင်း အေုကာင်းုကားရမယ်လိုႛ အာဏာပိုင်တေဖြက်က သတိပေးဖူးူခင်းလည်း မရြိပၝေုကာင်းကိုလည်း ဖော်ူပထားပၝတယ်။

ဒၝ့အူပင် ဒုတိယအဋ္ဌကိမ် ဂဋ္ဋန်ယက်တော ရောက်ရြိနေတာကို ၄ ရက် ၅ လ ၂၀၀၉ ခိုံြစ် မနက်ပိုင်းကဵမြ တြေႚရေုကာင်း၊ သူႛ အနေနဲႛူပန်ထြက်သြားဖိုႛ ေူပာုကားခဲ့ပေမဲ့၊ မနက်လင်းန္ဘေပီ ူဖစ်တဲ့အတြက်ူပန်သြားရင် အဖမ်းခံရိံိုင်တဲ့အတြက် ညမြောင်မသြာ ူပန်ပၝရစေလိုႛ ဂဋ္ဋန်ယက်တောက ေူပာဆိုခဲ့ေုကာင်း၊ ဒၝပေမယ်လည်း ညရောက်တဲ့အခၝ ကဵန်းမာရေး အေူခအနေအရ တည အိပ်ခြင့်ပေးပၝရန် မေတ္ဇာရပ်ခံခဲ့ေုကာင်း ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်က ရေးသားဖော်ူပထားပၝတယ်။

အခုအခဵိန်မြာ သူမရဲ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တေကြ ဥပဒေရဲ့ ကာကြယ်စောင့်ရြောက်မနြဲႛ သက်ညၟာမကြို မခံစားရပဲ ိံြစ်ရြည်ထောင်ဒဏ်တေကြဵခံနေရတာေုကာင့် ဘယ်သူႛကိုမြ အဖမ်းအဆီး အခဵြပ်အေိံြာင်ခံရစေဖိုႛ တြန်းမပိုႛိံိုင်ဘူး ဆိုတဲ့ ိံိုင်ငံရေးခံယူခဵက်အရ ခိုလြံခြင့်တောင်းတာကို ခေတ္ဇခိုလြံခြင့်ပေးခဲ့ူခင်းသာ ူဖစ်ေုကာင်းဖော်ူပပၝတယ်။

ဂဋ္ဋန်ယက်တော ဘာကိင်္စ၊ ဘာရည်႟ြယ်ခဵက်နဲႛ လာရောက်တယ်ဆိုတာ ကိုသူမအနေနဲႛ မသိရြိေုကာင်း၊ ဒီကိင်္စကို ၇ ရက် ၅ လ ၂၀၀၉ နေႛမြာ ဆေးလာရောက်စစ်ဆေးမဲ့ ဒေၝက်တာ တင်မဵိြးဝင်းနဲႛတဆင့် သက်ဆိုင်ရာကို အေုကာင်းုကားဖိုႛ ရည်႟ြယ်ခဲ့ပေမဲ့ ၇ ရက် ၅ လ ၂၀၀၉ မြာ ဒေၝက်တာ တင်မဵိြးဝင်း ဝင်ခြင့်မရပဲ၊ ရဲတပ်ဖဲြႚဝင်တေသြာ ရောက်လာခဲ့တာ ူဖစ်တယ်လိုႛ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်က ရေးသားထားပၝတယ်။

၂၀၀၈ ခိုံြစ် ိံိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေႛအူဖစ်အပဵက်မဵားိံြင့်စပ်လဵဉ်း္ဘပီး လုပ်ဆောင်ခဲ့ရာတြင် ဋ္ဌကီးသည့် အမငြယ်စေ၊ ငယ်သည့်အမြ ပပေဵာက်စေ ဆိုတဲ့အတိုင်း ူခံဝင်းအတြင်း ဝင်ရောက်ခဲ့ သူကိုသော်လည်းကောင်း၊ ူခံလုူံခြံရေးယူထားတဲ့ တပ်သားတေကြို သော်လည်းကောင်း မလိုအပ်ပဲ မထိခိုက်စေလိုသော ဆ္ဋိံနဲႛ ူပလြုပ်ခဲ့ေုကာင်း ဒီူပမြူခဵက်ကိုလည်း သက်ဆိုင်ရာက ကန်ႛကြက်ူခင်း၊ ဝေဖန်ူခင်း၊ တစုံတရာ မူပလြုပ်ခဲ့တဲ့အတြက်ေုကာင့် သက်ဆိုင်ရာက သူမရဲ့ လုပ်ရပ်ကို လက်ခံသဘောတူတယ်လိုႛ ထင်ူမင်ရေုကာင်း ဖော်ူပထားပၝတယ်။

နောက်တခဵက် ဖော်ူပထားရာမြာ တရားလိုူပ သက်သေတဦးက ထြက်ဆိုခဲ့ရာမြာ နေအိမ်ူခံဝင်းရဲ့ လုူံခြံရေးအတြက် အာဏာပိုင်တေနြဲႛ အတူ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်တိုႛ ပူးတဲတြာဝန်ရြိတယ်လိုႛ ထြက်ဆိုခဲ့ူခင်းမြာ လုံးဝ မြန်ကန်ူခင်းမရြိပၝလိုႛ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်က ူငင်းဆိုထားပၝတယ်။

အပိုဒ် ၆ နေနဲႛ ဖော်ူပထားတာကတော့ သူမ ကို ိံိုင်ငံတော်အား ေိံြာင့်ယြက် ဖဵက်ဆီးလိုသူမဵားဧ။် ဘေးအ္ဇိံရာယ်မကြာကြယ်စောင့်ရြောက်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၂ အရ တားဆီးမိန်ႛ၊ ကန်ႛသတ်မိန်ႛကို ခဵိြးဖောက်တယ်လိုႛ စြပ်စဲထြားတာဟာ အဋ္ဌကြံးဝင်ူခင်း မရြိေုကာင်း အခဵက် ၂ ခဵက်နဲႛ ူငင်းဆိုထား ပၝတယ်။

က။ တရာလိုူပသက်သေမဵားရဲ့ ထြက်ဆိုခဵက်၊ သက်သေခံ ဆက်လက်တားဆီးမိန်ႛမဵားအရ၊ စည်းကမ်းခဵက်မဵားကို သူႛအနေနဲႛ ခဵိြးဖောက်ူခင်းမရြိတာ ထင်ရြားနေေုကာင်း။

ခ။ ဒီကန်ႛသတ်မိန်ႛမြာ ၁၉၇၄ ခိုံြစ် ူပည်ထောင်စု ဆိုရြယ်လစ်သမတ ူမန်မာိံိုင်ငံတော် ဖဲြႚစည်းအုပ်ခဵြပ်ပုံ အေူခခံဥပဒေပၝ မူလအခြင့်အရေးကို ကန်ႛသတ်မြ သိုႛမဟုတ် ႟ုပ်သိမ်းူခင်း ူဖစ်ေုကာင်း တရားလိုဘက်က ထြက်ဆိုခဲ့ုကပၝသည်။ ယင်းဖဲြႚစည်းအုပ်ခဵြပ်ပုံ အေူခခံ ဥပဒေသည် ၁၉၈၈ ခိုံြစ် စစ်အာဏာသိမ်းသည့်နေႛမစြကာ အာဏာတည်ူခင်းမရြိ ူပိကြဵ ပဵက်စီးသြား္ဘပီ ူဖစ်ပၝ၍ ကန်ႛသတ်မိန်ႛမဵားမြာလည်း တရားဝင်ူခင်း မရြိတော့ပၝေုကာင်း စြပ်စဲခြဵက်အပေၞ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်က ထုခေဵထားပၝတယ်။

အပိုဒ် ၇ မြာဖော်ူပထားတာကတော့၊ အခုူဖစ်ပြားတဲ့ကိင်္စရဲ့ အရင်းခံအေုကာင်းအရင်းမြာ လုူံခြံရေးဆိုင်ရာ လစ်ဟင်းမြ သိုႛမဟုတ် လုူံခြံရေးဖောက်ဖဵက်မြ ူဖစ်သော်လည်း၊ ယခုအခဵိန်အထိ လုူံခြံရေးဆိုင်ရာ တာဝန်ရြိမြိံြင့် စပ်လဵဉ်း္ဘပီး အရေးယူူခင်းမရြိပဲ၊ သူမကိုသာ အရေးယူ တရားစဲြူခင်းမြာလည်း ဘက်လိုက် ဆောင်႟ြက်ူခင်းသာ ူဖစ်ေုကာင်း ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်က ေူပာဆိုလ္တေွာက်ထားပၝတယ်။

ဒၝေုကာင့် တရားလိုဘက်မြ စဲဆြိုသော ူပစ်မကြို ကဵြးလြန်ူခင်း မရြိေုကာင်း တင်သြင်းအပ်ပၝသည်လိုႛ အဆုံးသတ်မြာ အူပစ်မရြိေုကာင်း ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်က တင်ူပထားပၝတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။