မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ ဒီမိုကရေစီရေးကြိုးပမ်းချက် နိုင်ငံတကာထောက်ခံ

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ တွမ်အင်ဒရူးက အခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ရက်နေ့မှာ စစ်တပ် အာဏာသိမ်းမှု နှစ်နှစ်ပြည့်သွားတာဟာ နိုင်ငံတကာက ဝင်ရောက်ဖြေရှင်းပေးဖို့ မအောင်မြင်မှု နှစ်နှစ်ပြည့်သွားတာပဲလို့ ဇန်နဝါရီ ၃၁ရက်နေ့က ဂျီနီဗာမြို့မှာ ပြုလုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောသွားပါတယ်။

“ဒီနှစ်နှစ်အတွင်းမှာ စစ်ခေါင်းဆောင်တွေ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှုနဲ့ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေကြောင့် မြန်မာပြည်သူတွေ ထိခိုက်ခံစားခဲ့ရတာတွေက အလွန့်အလွန်မှ ကြီးမားလှပါတယ်။ အနည်းဆုံး မြန်မာပြည်သူ ၂၉၀၀ လောက် အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး၊ အမှန်က ဒီကိန်းဂဏန်းထက် ပိုများနိုင်ပါတယ်။ အနည်းဆုံး နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၁၇၅ဝဝ လောက် ဖမ်းဆီးခံထားရပါတယ်။ စစ်ကောင်စီတပ်တွေဟာ နေအိမ်၊ ဆေးရုံဆေးခန်းနဲ့ စာသင်ကျောင်းအလုံး ၃၈ဝဝဝ လောက် မီးရှို့ ဖျက်ဆီးခဲ့ပါတယ်။ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက မြန်မာပြည်သူ ၁.၁ သန်းလောက် နေအိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရတဲ့အတွက် စုစုပေါင်း နေအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရသူ တစ်သန်းခွဲ ရှိသွားပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံက ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးအားလုံးရဲ့ တစ်ဝက်ဖြစ်တဲ့ ကလေး လေးသန်းလောက်ဟာ ပညာမသင်နိုင်တော့ပါဘူး။ ဒါ့အပြင် မြန်မာပြည်သူအားလုံးရဲ့ တစ်ဝက်လောက်ဟာ ဆင်းရဲမွဲတေမှု မျဉ်းအောက်ကို ရောက်နေပါတယ်။ စစ်တပ်က အာဏာမသိမ်းခင်က မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူသားချင်း စာနာမှု အကူအညီ လိုအပ်နေတဲ့ ပြည်သူအရေအတွက်က တစ်သန်းလောက်ရှိရာက အခုအချိန်မှာ ၁၇.၆ သန်းလောက်အထိ တိုးလာပါတယ်။ ဒါက တစ်နိုင်ငံလုံးရဲ့ သုံးပုံတစ်ပုံရှိပါတယ်”

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လွတ်လပ်တဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးယန္တရား IIMM ရဲ့အကြီးအကဲ မစ္စတာ နီကိုးလပ် ကုမ်ဂျန်ကလည်း အာဏာသိမ်း နှစ်နှစ်ပြည့် ကြေငြာချက် ထုတ်ပြန်ရာမှာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က တင့်ကားတွေ လမ်းမပေါ်ကိုလွှတ်ပြီး ရွေးကောက်ခံအစိုးရကို ဖယ်ရှားခဲ့တာ နှစ်နှစ်ပြည့်ခဲ့ပါပြီ။ ဒီအတောအတွင်းမှာ ပြင်းထန်တဲ့ နိုင်ငံတကာအဆင့်ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်တာ တဟုန်ထိုး တိုးလာတာတွေ့ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

ဒီလို နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်မှုတွေမှာ အရေးယူနိုင်ဖို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ သက်တမ်းအကန့်အသတ်မရှိတဲ့အတွက် ဘယ်ကာလကပဲ ကျူးလွန်ခဲ့သည်ဖြစ်စေ အပြစ်ပေးအရေးယူခံရမှာ ဖြစ်တဲ့အကြောင်း၊ အရေးယူတဲ့အဆင့်ရောက်ဖို့ အချိန်ကြာမြင့်နိုင်ပေမယ့် IIMM ကနေ သက်သေအထောက်အထား အားလုံးကို စုဆောင်းပြီး ထိန်းသိမ်းထားတဲ့အတွက် နောက်ပိုင်းမှာ တရားစွဲဆိုလာသမျှအားလုံးမှာ အသုံးပြုသွားနိုင်မှာ ဖြစ်တယ်လို့ ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စနိုလင်းဟေဇာက ‘ကိုယ့်ပြည်သူတွေကို ထိခိုက်နာကျင်အောင် လုပ်နေတဲ့သူတွေက ဦးဆောင်ပြီးလုပ်မယ့် ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီအပြောင်းအလဲဆိုတာကို ယုံကြည်လောက်စရာမရှိပါဘူး။ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေနဲ့ အရပ်သားပြည်သူတွေရဲ့ နေအိမ်အဆောက်အအုံတွေကို မီးရှို့နေတာတွေ အပါအဝင် အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုအားလုံးကို ရပ်တန့်ရပါမယ်’လို့ သူရဲ့လူမှုကွန်ရက် တွစ်တာမှာ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂအရာရှိဟောင်းတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးအကြံပေးကောင်စီအဖွဲ့ SAC-M က လည်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေ အမြစ်တွယ်နေပြီဖြစ်တဲ့အတွက် စစ်ကောင်စီဘက်က အနိုင်ရဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ဘူးလို့ သတင်းစကား ပါးခဲ့ပါတယ်။

စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းထားတာ နှစ်နှစ်ကြာသွားပေမယ့် စစ်ခေါင်းဆောင်ဟာ အာဏာသိမ်းမှု မအောင်မြင်ဘဲ ရှိနေပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တည်ငြိမ်မှုနဲ့ငြိမ်းချမ်းမှုရဖို့ တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းက ပြည်သူတွေ လိုလားတဲ့ စစ်မှန်တဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ စနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်လို့ SAC-M အဖွဲ့က မစ္စယန်ဟီးလီက ပြောပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာန အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒဲရစ် ချိုလက် Derek Chollet က .... မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းထားတာ နှစ်နှစ်ပြည့်သွားချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရားမျှတမှု၊ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ ထွန်းထားရေးအတွက် သံန္ဒိဌာန် ချမှတ်ဆောင်ရွက်နေတဲ့အကြောင်း ထပ်လောင်းပြောချင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဆက်မလုပ်နိုင်အောင် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု အသစ်တွေ ချမှတ်တာအပြင်၊ သူတို့သွားနေတဲ့ လမ်းကြောင်း ပြောင်းသွားအောင် တွန်းအားပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ် ... လို့ သူရဲ့လူမှုကွန်ရက် တွစ်တာမှာ ရေးသားထားပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကန်ကလည်း စစ်ကောင်စီကို လက်နက်ရောင်းချမှု ပိတ်ပင်ဖို့၊ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ လိုအပ်နေတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေကို အကူအညီပေးဖို့နဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုကျူးလွန်သူတွေကို အပြစ်ပေးအရေးယူနိုင်အောင် ကူညီကြဖို့ နိုင်ငံတကာကို တိုက်တွန်းကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်ကို ဥရောပသမဂ္ဂ အီးယူနဲ့ အမေရိကန် အပါအဝင် နိုင်ငံ ၂၂ နိုင်ငံက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေနဲ့အတူ လက်မှတ်ရေးထိုးပြီး ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။

ရန်ကုန်မြို့၊ အမေရိကန်သံရုံးကလည်း ၂ဝ၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ စစ်အာဏာသိမ်းမှုအကျိုးဆက်အဖြစ် အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရတဲ့ လူပေါင်း ၂,၉၀၀ ကျော်ကို ဂုဏ်ပြုကြောင်း ပြောထားပြီး အမေရိကန်သံရုံးတာဝန်ခံက လွမ်းသူပန်းခွေချနေတဲ့ ဗွီဒီယိုဖိုင်ကို လွှင့်တင်ခဲ့ပါတယ်။

ယူကေနိုင်ငံအစိုးရရဲ့ အင်ဒိုပစိဖိတ်နဲ့အာရှရေးရာဝန်ကြီး အန်း မာရေး ထရီဗယ်လန်ကလည်း ချစ်ခင်သူတွေနဲ့ မိတ်ဆွေတွေအတွက် ပူဆွေးတမ်းတနေသူတွေ၊ မတရားမှုနဲ့ကြုံရပြီး နေအိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရသူတွေနဲ့ စစ်တပ်က မတရား ဖမ်းဆီးခံထားရသူတွေ အားလုံး တရားမျှတမှု ရသင့်တယ် လို့ပြောကြားထားတဲ့ ဗွီဒီယိုဖိုင်ကို လူမှုကွန်ရက်မီဒီယာတွေမှာ လွှင့်တင်ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။