ITUC ူဖစ်ရပ်မြန်စုံစမ်းရေးအဖြဲႚရဲႚ ပဏာမတြေႚရြိခဵက်။

တိုတယ်ရေနံကုမဍ္ဎဏီ၏ ထိုင်း-ူမန်မာနယ်စပ် နတ်အိမ်ထောင်ရြိ ဓာတ်ငြေႚပိုက်လိုင်းစခန်း တခုတြင် အင်ဂဵင်နီယာမဵားကို တြေႚူမင်ရပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP)

ူဖစ်ရပ်မြန် စုံစမ်းဖေၞထုတ်ရေးအဖြဲႚရဲႚ ရည်ရြယ်ခဵက်ကတော့ ူမန်မာိံိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီစနစ်ဆီ ကူးေူပာင်းရာမြာ ပၝဝင်ကူညီံိုင်တဲ့ ိံိုင်ငံတကာ မဟာဗဵဟြာတေနြဲႚပတ်သက်္ဘပီး ူမန်မာ့ ဒီမိုကရေစီအရေး လြပ်ရြားသူတြေ၊ လူႚအခြင့်အရေး အဖြဲႚတေနြဲႚ ဆြေးေိံြးဘိုႚ ူဖစ်ပၝတယ်။ ုသစတေးလဵ၊ ဘယ်လဂဵီယမ်နဲႚ ထိုင်းိံိုင်ငံတေကြ အဖြဲႛဝင် ၄ ဦးပၝ ူဖစ်ရပ်မြန် ဖေၞထုတ်ရေးအဖြဲႛဟာ ဘန်ကောက်နဲႚ ထိုင်းူမန်မာ နယ်စပ်မြာ အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက်ကနေ ၂၁ ရက်အထိ နေထိုင်္ဘပီး ူမန်မာစစ်အစိုးရရဲႚ ဖိံိြပ်ေူခမြန်းပုံ ကိုယ်တြေႚတေကြို လေ့လာစုံစမ်းခဲ့ုကတာပၝ။

တြေႚဆုံ မေးူမန်းခံရသူတေအြတြက် အ္ဇိံရာယ်ဋ္ဌကီးမား လြန်းတာေုကာင့် ူမန်မာိံိုင်ငံတြင်းကို မသြားပဲ ထိုင်းနယ်စပ်ဘက်ကို ထြက်ေူပးတိမ်းရြောင်လာသူ ၁၃ဦးကို တြေႚဆုံမေးူမန်း ခဲ့တယ်လိုႚ ဆိုပၝတယ်။ သူတိုႚနဲႚပတ်သက်္ဘပီး ITUC ခေၞ ိံိုင်ငံတကာ အလုပ်သမားသမဂ္ဂမဵား အဖြဲႚကိုယ်စားလြယ်က ေူပာဆိုရာမြာ သူတိုႚဟာ ူမန်မာူပည်ထဲမြာ ဘယ်လိုမြ နေရတာမလုံူခံပြၝဘူး၊ သူတိုႚနောက်ကို အလိုက်ခံနေရတယ်၊ သူတိုႚအိမ်တေကြို စီးနင်းရြာဖေတြယ်၊ သူတိုႚဓၝတ်ပုံတေကြိုလဲ ူဖန်ႚဝေထားတယ်လိုႚ ေူပာပၝတယ်။

FIDH ခေၞ ိံိုင်ငံတကာ လူႚအခြင့်အရေးအဖြဲႚခဵြပ် ကိုယ်စားလြယ်က ေူပာဆိုရာမြာ အခုအခၝ သေဆုံး ဒဏ်ရာရသူတေရြဲႚ အရေအတြက် စာရင်း အတိအကဵ မရိံိုင်ပေမယ့် စစ်အစိုးရရဲႚလုပ်ရပ်ဟာ ရက်စက်ုကမ်းုကြတ်္ဘပီး စနစ်တကဵ ခေဵမြန်းတယ်ဆိုတာ အသေအခဵာေူပာိံိုင်ပၝတယ်။ တြေႚဆုံ မေးူမန်းခဲ့သူ အမဵားစုဟာ လူတေကြို ပစ်သတ်တာ၊ ရိုက်သတ်တာတေကြို ကိုယ်တိုင်တြေႚူမင်ခဲ့ုက သူတေပြၝလိုႚ ဆိုပၝတယ်။ သူက ဆက်လက် ေူပာဆိုရာမြာ အဖမ်းအဆီးတေကြလဲ ရြိနေတုန်းပၝပဲ၊ ရန်ကုန်နဲႚ တူပည်လုံးမြာ ထင်သလို ဖမ်းဆီးနေတာပၝ၊ သူတိုႚဖမ်းခဵင်သူတေကြို မမိရင် မိသားစုတေကြို တန်ဆာခံအနေနဲႚ ဖမ်းဆီးနေပၝတယ်လိုႚ FIDH ကိုယ်စားလြယ်က ေူပာလိုက်ပၝတယ်။

ကိုယ်တြေႚူဖစ်ရပ်မြန် ဖေၞထုတ်ရေးအဖြဲႚက တြေႚဆုံခဲ့သူတေနြဲႚ အဖြဲႚအစည်းတေဟြာ စစ်အစိုးရက အမြန်တကယ် ိံိုင်ငံရေး တြေႚဆုံဆြေးေိံြးလိမ့်မယ်လိုႚ မယုံုကည်ုကပၝဘူး။ စစ်အစိုးရက မီဒီယာ အာရုံစိုက်ခံရတာ သက်သာအောင် အခဵိန်ဆြဲတာပၝ၊ သူတိုႚ ဒီလိုလုပ်လာတာ ိံြစ်နဲႚခဵီနေပၝ္ဘပီ၊ ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးဋ္ဌကီးသန်းရေကြ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို လက်ခံိံိုင်စရာမရြိတဲ့ခင်းခဵက်တေနြဲႛ တြေႛဆုံမယ် ေူပာနေတုန်းမြာ အဋ္ဌကီးအကဵယ် ဖမ်းဆီး ဖိံိြပ်မြတြေ လုပ်နေတာပၝလိုႛ FIDH အတြင်းရေးမြြးကေူပာပၝတယ်။

ူပည်ပရောက် ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုတေကြ ိံိုင်ငံတကာအနေနဲႛ ူမန်မာစစ်အစိုးရရဲႚ ရေနံနဲႚဓၝတ်ငြေႚ၊ သစ်နဲႚမိုင်း၊ ကေဵာက်မဵက်ရတနာနဲႚ သထ္ဇြ စတာတေမြြာ ရင်းိံြီးူမြပိံြံမြတြေ မူပလြုပ်ဘိုႚ ထပ်ခၝတလဲ တောင်းဆိုနေုကပၝတယ်။ ၁၉၉၅ ခိုံြစ်နဲႚ ၂၀၀၅ ခိုံြစ်အတြင်း ူမန်မာိံိုင်ငံရဲႚ ိံိုင်ငူံခားတိုက်ရိုက် ရင်းိံြီးူမြပိံြံမြ ၂၀၀၀ ရာခိုငိံြန်း ရြိခဲ့ပေမယ့် ူမန်မာူပည်သူ တဦးခဵင်းရဲႛ ဝင်ငေကြတော့ တရက်ကို တဒေၞလာ မူပည့်ပဲ နေထိုင်နေုကရပၝတယ်။

အခုသတင်းေုကူငာနေခဵိန်မြာပဲ ITUC ခေၞ ိံိုင်ငံတကာ အလုပ်သမား သမဂ္ဂမဵားအဖြဲႛက ူမန်မာ စစ်အစိုးရနဲႛ စီးပြားရေးလုပ်ကိုင်နေတဲ့ ကုမဍ္ဎဏီတေကြို သပိတ်မြောက်ုကဖိုႛ ဆော်ုသတိုက်တြန်း လိုက်ပၝတယ်။ အထူးသူဖင့် ူမန်မာစစ်အစိုးရရဲႛ စြမ်းအင်လုပ်ငန်းမြာ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ တိုတယ်ရေနံ ကုမဍ္ဎဏီကို ူမန်မာိံိုင်ငံကနေ ထြက်ခြာသြားအောင် ဖိအားပေးနေတာပၝ။ အဲသလိုပဲ ဥရောပသမဂ္ဂ အီးယူ အဖြဲႛဝငိံိုင်ငူံဖစ်တဲ့ ဒိန်းမတိံိုင်ငံက ပင်စင်စား အသင်းဋ္ဌကီးကလဲ ဒိန်းမတ်အစိုးရရဲႚ စီးပြားရေး ပိတ်ဆိုႛမအြရ တိုတယ်ရေနံ ကုမဍ္ဎဏီမြာ ထည့်ဝင်ထားတဲ့ ဒေၞလာ ၁၇၆ သန်းတန် အစုရြယ်ယာတေကြို ထုတ်ရောင်းတော့မယ်လိုႛ ေုကညာလိုက်ပၝတယ်။