မ္ဘပီးဆုံးသေးသောေ႟ဝြၝရောင်တော်လြန်ရေး အစီရင်ခံစာထုတ်ူပန်

စက်တင်ဘာလအတြင်းက ဆ္ဋိံူပပြဲမဵားကို အုကမ်းဖက် ိံြိမ်နင်းခဲ့စဉ် ူမင်ကြင်းတခု ူဖစ်ပၝသည်။ ္ဘငိမ်းခဵမ်းစြာ ဆ္ဋိံူပခဲ့ုကသော သံဃာတော်မဵားအား စစ်တပ်က ပစ်မြတ်ထား္ဘပီး အုကမ်းဖက် ဖိံြိပ်ခဲ့မသြည် ူမန်မာ့ လူႛဘောင် အဖြဲႚအစည်းတရပ်လုံးကို စော်ကားရန်ရြာသည့် လုပ်ရပ်ူဖစ်ေုကာင်း အစီရင်ခံစာတြင် ရေးသားထားပၝသည်၊၊ (Photo: AFP) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။ >>

အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ လူႛအခြင့်အရေးနေႛူဖစ်တဲ့ ဒီဇင်ဘာလ (၁၀)ရက်နေႛမြာ အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားသမဂ္ဂမဵားအဖြဲႚခဵြပ်နဲႛ အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ လူႛအခြင့်အရေး ဖယ်ဒရေးရြင်းအဖြဲႚတိုႛ ပူးပေၝင်း္ဘပီးူပစြုတဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛပတ်သက်တဲ့ အစီရင်ခံစာသစ် တစောင်ကို ထုတ်ူပန်လိုက်တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်၊၊

ူမန်မာူပည်ရဲ့ မ္ဘပီးဆုံးသေးတဲ့ ေ႟ဝြၝရောင်တော်လြန်ရေးလိုႛ နာမည်ပေးထားတဲ့ ဒီအစီရင်ခံစာဟာ စာမဵကိံြာပေၝင်း (၅၀) ပၝဝင်္ဘပီး ိံိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းအတြက် အဋ္ဌကူံပခြဵက်တြေ၊ မူဝၝဒပိုင်းဆိုင်ရာ အဆိုူပခြဵက်တြေ ပၝဝင်ပၝတယ်၊၊ ဒီအစီရင်ခံစာ ူပစြုခဲ့ပုံနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ITUC လိုႛခေၞတဲ့ အူပည်ူပည် ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားသမဂ္ဂမဵားအဖြဲႚခဵြပ်ရဲ့ ဒၝ႟ိုက်တာ Mr Kuczkiewicz က RFA ကို ခုလို ေူပာပၝတယ်၊၊

ဒီအစီရင်ခံစာကို ူပစြိုံိုင်ဖိုႛအတြက် ITUC နဲႛ FIDH အဖြဲႚတိုႛအစီအစဉ်နဲႛ ိံိုင်ငံတကာ မစ်ရြင်အဖြဲႚ တဖြဲႚတိုႛ ထိုင်း-ူမန်မာနယ်စပ်ကို သြာရောက်လေ့လာခဲ့တဲ့ တြေႚရြိခဵက်တြေ၊ အောက်တိုဘာလ နောက်ဆုံးဆ္ဋိံူပပြဲတေမြြာ ပၝဝင်ခဲ့သူတြေ၊ စစ်အစိုးရရဲ့ အုကမ်းဖက်ဖိံြိပ်မြ ခံခဲ့ရသူတေနြဲႛ တြေႚဆုံ မေးူမန်းခဵက်တြေပေၞမြာအေူခူပ္ဘြပီး ရေးသားထားတာူဖစ်ေုကာင်း စသူဖင့် အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမား သမဂ္ဂမဵား အဖြဲႚခဵြပ်ရဲ့ ဒၝ႟ိုက်တာ Mr Kuczkiewicz က ေူပာသြားပၝတယ်၊၊

ဒီအစီရင်ခံစာထဲမြာ ိံိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအနေနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံကိင်္စကို အရေးယူ ဆောင်႟ြက် သြားဖိုႛအခဵိန်တန်န္ဘေပီ ူဖစ်ေုကာင်း၊ အုကမ်းဖက် ဖိံြိပ်မြတြေ၊ အထူးသူဖင့် ္ဘငိမ်းခဵမ်းစြာ ဆ္ဋိံူပခဲ့ုကတဲ့ ရဟန်းသံဃာတော်တေကြို စစ်တပ်က ပစ်မြတ်ထား္ဘပီး အုကမ်းဖက် ဖိံြိပ်ခဲ့မြတေဟြာ ူမန်မာ့ လူႛဘောင်အဖြဲႚအစည်းတရပ်လုံးကို စော်ကားရန်ရြာတဲ့ လုပ်ရပ်ူဖစ်ေုကာင်း ရေးသားထား ပၝတယ်၊၊ တခဵိန်တည်းမြာပဲ ူပည်သူတြေုကားမြာ ပေဵာက်ကြယ်ဖိုႛခဲယဉ်းတဲ့ ခုခံတော်လြန်လိုတဲ့ စိတ်ဓာတ်သစ်တြေ ပေၞပေၝက်လာခဲ့ေုကာင်း၊ အေူပာင်းအလဲလိုခဵင်တဲ့ဆ္ဋိံတေဟြာ ဘယ်တုန်းကမနြဲႛ မတူအောင် ဋ္ဌကီးမားစြာနဲႛ ပေၞပေၝက်လာခဲ့ေုကာင်း ဖော်ူပထားပၝတယ်၊၊ ဒၝ့ူပင် စစ်အစိုးရအနေနဲႛ အုကမ်းဖက်ဖိံြိပ်မြတြေ ကဵြးလြန်ခဲ့ခဵိန်ကစလိုႛ ဖိံိြပ်မြတေကြို လ္တေွာ့ဖိုႛ အရိပ်အယောင်မူပသေးတဲ့ အူပင်၊ ိံိုင်ငံရေးအသြင်ကူးေူပာင်းမကြို ္ဘငိမ်းခဵမ်းစြာ ဖော်ဆောင်သြားမဲ့ အရိပ်လက္ခဏာမဵိြးလည်း မရြိသေးေုကာင်း ထောက်ူပထားပၝတယ်၊၊

ဒီအစီရင်ခံစာထဲမြာပဲ ိံိုင်ငံတကာအတြက် အဓိက အခဵက်ဋ္ဌကီးလေးခဵက်ကို အဋ္ဌကူံပြဖော်ူပ ထားပၝတယ်၊၊ ပထမအခဵက်အနေနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံအရေးကို ိံိုင်ငံတကာအရေး ကိင်္စတေမြြာ ထိပ်ဆုံးမြာထား္ဘပီး အရေးယူဆောင်႟ြက်သြားဖိုႛူဖစ်ေုကာင်း၊ ဒုတိယအခဵက်အနေနဲႛ စစ်အစိုးရကို ဖိအားပေးသြားဖိုႛ ူဖစ်ေုကာင်း၊ ဖိအားပေးရာမြာလည်း အမဵိြးသား ရင်ုကားစေ့ရေးနဲႛ ဒီမိုကရေစီ ဖော်ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်တေကြို မထိခိုက်စေဖိုႛတော့လိုအပ်ေုကာင်း၊ တတိယ အခဵက် အူဖစ် ိံိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအနေနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံကိင်္စကို စောင့်ုကည့်နေ႟ုံသက်သက်ထက် တာဝန်ယူဆောင်႟ြက် သြားုကဖိုႛူဖစ်ေုကာင်း၊ နောက်ဆုံးအခဵက်အနေနဲႛကတော့ ိံိုင်ငံတကာရဲ့ ကူညီဆောင်႟ြက်မြတေကြို ရြင်းလင်းလင်းလင်းအသိပေး္ဘပီး ူပည်သူတေကြို တဖက်ကအားပေးရင်း၊ နောက်တဖက်က စစ်အစိုးရ ကို ဖိအားပေးသိမ်းသြင်း္ဘပီး ဆောင်႟ြက်သြားရမြာူဖစ်ေုကာင်း အဋ္ဌကူံပြ ထားပၝတယ်၊၊

ဒၝ့ူပင် ိံိုင်ငံတကာအနေနဲႛ စစ်အစိုးရကို ဖိအားပေးမြတြေ တိုးူမၟင့်ူပလြုပ်္ဘပီး အမဵိြးသား ရင်ုကားစေ့ရေးကို ထောက်ခံဆောင်႟ြက်သြားရေး၊ ူပင်းထန်တဲ့ ပိတ်ဆိုႛမြတေအြသုံးူပ္ဘြပီး စစ်အစုးိရရဲ့ နောက်ခံပင်မစီးပြားရေးကို ူဖတ်တောက်ရေး၊ အထူးသူဖင့် ရေနံနဲႛ သဘာဝဓာတ်ငြေႚလုပ်ငန်း၊ သစ်၊ ကေဵာက်မဵက်၊ ငြေေုကးနဲႛ ဘဏ်လုပ်ငန်းတေကြို ပိတ်ဆိုႛသြားရေး၊ လူသားခဵင်းစာနာမြ အကူအညီ ကလြဲလိုႛ ဝန်ဆောင်မလြုပ်ငန်းတေကြိုပၝ ပိတ်ဆိုႛဖိုႛ စဉ်းစားရေး၊ အလားတူပဲ ဒီမိုကရေစီူပန်လည် တည်ဆောက်္ဘပီးတဲ့အခၝ အသုံးူပဖြိုႛအတြက် ူမန်မာူပည် အသြင်းကူးေူပာင်းရေး ရန်ပုံငြေ တရပ် စတင်ထူထောင်ရေး စတဲ့အခဵက်တေကြိုလည်း အဆိုူပြဖော်ူပထားပၝတယ်၊၊

ဒီအစီရင်ခံစာပၝ အဋ္ဌကူံပခြဵက်တေကြို ကုလသမဂ္ဂ လု္ဘံခံြရေးကောင်စီ၊ ကုလသမဂ္ဂ လူႛအခြင့်အရေး ကောင်စီ၊ အီးယူ ဥရောပ သမဂ္ဂအဖြဲႚ၊ အာဆီယံနဲႛ တူခား ဒေသဆိုင်ရာအဖြဲႚအစည်းတေနြဲႛ အစိုးရတေကြိုလည်း လိပ်မူပေးပိုႛထားပၝတယ်၊၊ ူမန်မာစစ်အစိုးရအနေနဲႛလည်း ိံိုင်ငူံပြူပင်ေူပာင်းလဲ ရေးကို အလဵင်အူမန်လုပ်ဆောင်သြားရေးအတြက် အလေးအနက်စဉ်းစားဖိုႛ လိုအပ်ေုကာင်း၊ စစ်အစိုးရအနေနဲႛ ိံိုင်ငူံပြူပင်ေူပာင်းလဲရေးလုပ်ဆောင်ဖိုႛ ေိံြာင့်ေိံြးပဵက်ကြက်မယ်ဆိုရင် မုကာခင်မြာ အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ တရား႟ုံးနဲႛ အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မခြုံ႟ုံးတိုႛမြာ ကိုယ်ဘာသာသြားရောက် ရင်ဆိုင်ေူဖရြင်းဖိုႛပဲရြိေုကာင်း စသူဖင့် သတိပေးဖော်ူပထားပၝတယ်၊၊ စစ်အစိုးရကို ဖိအားပေး သြားရမဲ့ အခဵက်တေထြဲမြာ ကုလသမဂ္ဂ လု္ဘံခံြရေးကောင်စီကနေ ူမန်မာစစ်အစိုးရကို လက်နက် ဝယ်ယူခြင့် ပိတ်ပင်ရေးလည်း ပၝဝင်ပၝတယ်၊၊

ဒၝ့ူပင် ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ အထြေထေအြတြင်းရေးမြြးခဵြပ်ရဲ့ အထူးကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ အီဗရာဟင် ဂမ်ဘာရီနဲႛ ကုလသမဂ္ဂလူႛအခြင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ ပင်နဲ႟ိုးတိုႛရဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်႟ြက်ခဵက်တေကြို ထောက်ခံေုကာင်း၊ ဒၝပေမဲ့လည်း စစ်အစိုးရဘက်က အူပည့်အ၀ ဒီအဖြဲႚအစည်းိံြစ်ခုလုံးနဲႛ ပူးပေၝင်းဆောင်႟ြက်ဖိုႛ အခုထိ ပဵက်ကြက်နေဆဲ ူဖစ်ေုကာင်း၊ ဒီအဖြဲႚအစည်း တေကြို ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ အ္ဘမဲတမ်း႟ုံးဖြင့်လြစ်္ဘပီး လုပ်ငန်းဆောင်႟ြက်ခြင့် မပေးတဲ့အခဵက်က စစ်အစိုးရဘက်က ပူးပေၝင်းဖိုႛပဵက်ကြက်နေတယ်ဆိုတာ ဖော်ူပနေေုကာင်း စသူဖင့်လည်း အူပည်ူပည် ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားသမဂ္ဂမဵားအဖြဲႚခဵြပ်နဲႛ အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ လူႛအခြင့်အရေး ဖယ်ဒရေးရြင်းအဖြဲႚတိုႛ ပူးပေၝင်း္ဘပီး ူပစြုထုတ်ူပန်တဲ့ အစီရင်ခံစာထဲမြာ ထောက်ူပထားပၝတယ်၊၊