ူမန်မာစစ်အစိုးရအပေၞ စီးပြားရေးပိတ်ဆိုႛမြဥပဒေ အမေရိကန်သမတ လက်မြတ်ထိုး

စစ်အစိုးရအပေၞ ပိုမို ူပင်းထန်သည့် စီးပြားရေး ူပစ်ဒဏ်အသစ်မဵား ခဵမြတ်လိုက်သည့် ူမန်မာိံိုင်ငံ လြတ်လပ်မြိံြင့် ဒီမိုကရေစီ အက်ဥပဒေကို ၂၀၀၃ခိုံြစ် ဇူလိုင် ၂၈ရက်က အိမ်ူဖြတော်တြင် အမေရိကန် သမတ ဂေဵာ့ခဵ် ဒဘလဵြ ဘုြရ် ပထမဆုံး လက်မြတ်ရေးထိုး အတည်ူပြနေသည့် တရားဝင် မြတ်တမ်း ဓာတ်ပုံူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

ူမန်မာစစ်အစိုးရရဲ့ လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်မြတေကြို ေူပာင်းလဲလာစေဖိုႛ ရည်႟ြယ်တဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံက သြင်းကုန်ပိတ်ဆိုႛတဲ့ စီးပြားရေးပိတ်ဆိုႛမြ ဥပဒေကို နောက်ထပ် ၁ ိံြစ် သက်တမ်းတိုးတဲ့အနေနဲႛ အမေရိကန်သမတ ဂေဵာ့ခဵ် ဒဘလဵြ ဘုြရ်က ုသဂုတ်လ ၁ရက် မနေႛညနေက လက်မြတ်ထိုးလိုက်ပၝတယ်။

အခု သက်တမ်းတိုးတဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံ လြတ်လပ်ခြင့်နဲႛ ဒီမိုကရေစီ အက်ဥပဒေကို ္ဘပီးခဲ့တဲ့ အပတ်တေကြ အမေရိကန် လြတ်တော် ိံြစ်ရပ်က သက်တမ်းတိုးရေး မူုကမ်းကို ဆုံးူဖတ် အတည်ူပခြဲ့္ဘပီးနောက် ုသဂုတ် ၁ရက် မနေႛညနေက သမတက လက်မြတ်ထိုး အတည်ူပလြိုက်တာူဖစ်ပၝတယ်။

ဒီဥပဒေမူုကမ်းကို ဦးဆောင်တင်ူပခဲ့သူတဦးူဖစ်တဲ့ အထက်လြတ်တော်အမတ် မင်္စတာ မစ်ခဵ် မက်ကောနဲလ်က ဒီဥပဒေဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံထဲက လြတ်လပ်ခြင့်နဲႛ ဒီမိုကရေစီရေး တိုက်ပြဲဝင် တောင်းဆိုနေုကတဲ့ ူပည်သူတေနြဲႛ ပခုံးခဵင်းယြဉ်္ဘပီး အမေရိကန်ူပည်သူတေကြ ရပ်တည်နေတဲ့အေုကာင်း အခဵက်ူပလိုက်တာပဲ ူဖစ်ပၝတယ်လိုႛ မြတ်ခဵက်ခဵပၝတယ်။

ဝၝရြင်တန်အေူခစိုက် ူမန်မာ့အရေးလြပ်ရြားမအြဖြဲႚ (US Campaign for Burma) အဖြဲႚက ဦးအောင်ဒင်ကလည်း ူမန်မာစစ်အစိုးရအပေၞ စီးပြားရေးပိတ်ဆိုႛမြဥပဒေ သက်တမ်းတိုး လိုက်တာနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ အခုလို ေူပာပၝတယ်။

ဦးအောင်ဒင်။ ။ ကဵနော်တိုႛအနေနဲႛကတော့ ဒီလို စီးပြားရေး ပိတ်ဆိုႛမအြပၝအဝင် အရေးယူမြတြေ၊ ဖိအားပေးမြတေဟြာ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ လိုအပ်တယ်၊ အထူးသူဖင့် ဒီနအဖ စစ်အုပ်စုအပေၞမြာ ိံိုင်ငံတကာ ဖိအားပေးမြတြေ ပို္ဘပီးတော့ ဋ္ဌကီးမား ူပင်းထန်ဖိုႛ လိုတယ်၊ ဘာေုကာင့် လိုသလဲဆိုတော့ ဒီကနေႛ ဒီအခဵိန်ထိ ဒီနအဖ စစ်အုပ်စုအနေနဲႛ အတိုက်အခံ အင်အားစုမဵားနဲႛ တြေႚဆုံဆြေးေိံြးရေးကိင်္စကို အူမဲတမ်း ူငင်းဆန်္ဘပီးတော့ သူႛရဲ့ စစ်အာဏာရြင်စနစ်ကို ဖြဲႚစည်းပုံ အေူခခံဥပဒေနဲႛ အတင်းအဓမ္ထ အတည်ူပမြဲ့ လုပ်ရပ်ကိုပဲ တဖက်သတ် လုပ်နေတာ တြေႚရတယ်။

စီးပြားရေး ပိတ်ဆိုႛမအြပၝအဝင် ိံိုင်ငံတကာ ဖိအားပေးမမြဵားရဲ့ အဓိက ရည်႟ြယ်ခဵက်က နအဖ စစ်အုပ်စုကို ဒီ dialogue (တြေႚဆုံဆြေးေိံြးရေး) ဆိုတာကို လက်ခံလာအောင်၊ ဒီတဖက်သတ်လုပ်ရပ်တေကြို ရပ်္ဘပီးတော့ အမဵိြးသား ဒီမိုကရေစီ အဖြဲႚခဵြပ်နဲႛ တိုင်းရင်းသား လူမဵိြးစု ခေၝင်းဆောင်မဵားနဲႛ တြေႚဆုံ ဆြေးေိံြး္ဘပီးတော့ ိံိုင်ငံရေး ူင်္ပံနာတေကြို ္ဘငိမ်းခဵမ်းစြာ အေူဖရြာဖိုႛအတြက် တိုက်တြန်းတဲ့၊ ဖိအားပေးတဲ့ သဘောကိုး၊ ရည်႟ြယ်ခဵက်အနေနဲႛ အင်မတန် မြန်ူမတ်္ဘပီးတော့ ထိရောက်မလြည်း အမဵားဋ္ဌကီးရြိတာ ကဵနော်တိုႛ တြေႚရတယ်။

ဒီဥပဒေမြာ ူမန်မာိံိုင်ငံက ပိုႛကုန်ပိတ်ပင်ခဵက်၊ စစ်အစိုးရအရာရြိပိုင်းနဲႛ မိသားစုတေကြို ဗီဇာပိတ်ပင်ခဵက်၊ ဘ္ပာရေးဆိုင်ရာ ပိတ်ပင်ခဵက်၊ လက်နက်ရောင်းခဵမြ ပိတ်ပင်ခဵက်နဲႛ ိံိုင်ငံတကာ ငြေေုကးအဖြဲႚအစည်းတေကြ ခေဵးငြေ၊ နည်းပညာ အကူအညီမပေးရေး ပိတ်ပင်ခဵက်တြေ ပၝဝင်ပၝတယ်။ ဒီပိတ်ပင်ခဵက်တြေေုကာင့် ူပည်သူကို ဖိံြိပ်အုပ်ခဵြပ်တဲ့ စစ်အစိုးရ ယ္ဈိံရားမြာ ထိခိုက်မြတေနြဲႛ အကဵိြးဆက်တြေ ရြိတဲ့အတြက် ထိရောက်တယ်လိုႛ ဆိုလိုတာူဖစ်္ဘပီ်း၊ USCB အဖြဲႚအနေနဲႛ ဒီဥပဒေနဲႛ အတူ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ အူပသြဘောေူပာင်းလဲမြ ူဖစ်လာတဲ့အထိ အရေးယူမြတြေ ရြိနေအောင် ဋ္ဌကိြးစားနေမြာ ူဖစ်တယ်လိုႛလည်း ဦးအောင်ဒင်က ဆက်္ဘပီးရြင်းူပပၝတယ်။

ဒီအခဵက်တေအြားလုံးဟာ အင်မတန် အားကောင်းထိရောက်္ဘပီး ူမန်မာစစ်အုပ်စုကို သူႛရဲ့ မတရားမြတေကြို ဆန်ႛကဵင်ကန်ႛကြက်နေတဲ့ ယဉ်ကေဵးတဲ့ ိံိုင်ငံတြေ ကမႝာပေၞမြာ ရြိနေတယ်ဆိုတာကို ူပတာပၝပဲ၊ ဒၝေုကာင့် နအဖစစ်အစိုးရအနေဲႛ အူပသြဘောဆောင်တဲ့ ေူပာင်းလဲမြတြေ မလုပ်သေ႟ြႚ ိံိုင်ငံတကာ ဖိအားပေးမြတြေ တည်ရြိနေဖိုႛနဲႛ ဆက်္ဘပီး ူမၟင့်တင်သြားဖိုႛ ဋ္ဌကိြးစားသြားမဲ့အေုကာင်း ဦးအောင်ဒင်က RFAကို ေူပာုကားခဲ့ပၝတယ်။

အခုသက်တမ်းတိုးလိုက်တဲ့ ဥပဒေကို ၂၀၀၃ ခိုံြစ်ကစ္ဘပီး အမေရိကန်အစိုးရက ခဵမြတ်ခဲ့တာူဖစ်ပၝတယ်။